مسیراقتصاد/ گوشت مرغ مهم‌ترین منبع تامین کننده پروتئین در جامعه است. سالانه بیش از ۲.۵ میلیون تن از این محصول پروتئینی در کشور تولید می‌شود. جوجه یک روزه گوشتی یکی از مهم‌ترین نهاده‌های تولید گوشت مرغ است. بر اساس نمودار ۱ سالانه بیش از ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون قطعه جوجه گوشتی در کشور تولید می‌شود.
گله‌های مرغ مادر تولیدکننده جوجه یک روزه گوشتی
مطابق با تصویر زیر گله‌های مرغ مادر در قسمت سوم هرم تولید جوجه یک روزه قرار دارند. هدف از پرورش و نگهداری مرغ‌های مادر فروش جوجه یک روزه گوشتی است. بر این اساس مزارع مرغ مادر گوشتی، جوجه یک روزه گوشتی مورد نیاز صنعت مرغدارای را تامین می‌کنند.
در واقع مزارع مرغ مادر به عنوان گله‌های مولد به منظور تولید و تامین جوجه یک روزه مورد نیاز کشور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند چرا که حذف گله‌های مولد باعث توقف کامل تولید گوشت مرغ می‌شود.
بر اساس آمار، ۸۲۸ واحد مزرعه مرغ‌مادر با ظرفیت ۲۷ میلیون قطعه در کشور وجود دارد. میزان مرغ‌مادر مورد نیاز کشور برای تولید ۲.۵ میلیون تن گوشت مرغ، بسته به سویه‌های تجاری مختلف بین ۹ الی ۱۱ میلیون قطعه در سال است. این مسئله نشان از ظرفیت خالی بیش از ۵۰ درصدی واحدهای مرغ‌مادر در کشور دارد.
زیان گسترده مزارع مرغ مادر در پی حذف ارز ترجیحی
تغذیه مرغ‌های مادر بر پایه دو نهاده اصلی ذرت و سویا است. دولت در اردیبهشت سال ۱۴۰۱ با حذف ارز ترجیحی و با هدف جراحی اقتصادی باعث افزایش ۵ برابری قیمت این دو نهاده اصلی درخوراک مرغ مادر شد.
در پی حذف ارز ترجیحی و افزایش قیمت گوشت مرغ، سرانه مصرف این محصول پروتئینی در جامعه کاهش پیدا کرد. از سوی دیگر به علت مازاد تولید گوشت مرغ همواره قیمت این محصول نیز زیر قیمت مصوب عرضه شد و مرغداران را با زیان جدی مواجه کرد.
با زیان مرغداران تقاضا برای جوجه گوشتی کاهش یافت به طوری که این صنعت با مازاد جوجه گوشتی رو به رو شد و بازار امکان جذب جوجه تولید شده را از دست داد. در همین راستا با وجود عدم جذب جوجه گوشتی، تولید ماهانه ۱۱۰ الی ۱۲۰ میلیون قطعه جوجه گوشتی قیمت جوجه یک روزه را به شدت کاهش داد.
در حالی که قیمت خوراک برای مزارع مرغ مادر ۵ برابر شده بود اما قیمت جوجه یک روزه به شدت کاهش یافت و همین مسئله باعث زیان گسترده مزارع مرغ مادر شد. نمودار ۲ نشان دهنده متوسط قیمت ماهانه جوجه یک روزه در سال ۱۴۰۱ است.[۱]
<
صدیق پور دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یک روزه در مرداد ۱۴۰۱ ضمن اشاره به زیان ماهانه ۱۰۰۰ میلیاری مزارع مرغ مادر در کشور اظهار داشت: قیمت جوجه یک روزه قبل از حذف ارز ترجیحی بین ۶ الی ۸ هزار تومان بود. بعد از حذف ارز ترجیحی هر جوجه یک روزه ۱۲ الی ۱۵ هزار تومان قیمت‌گذاری شد اما جوجه گوشتی همواره زیر قیمت مصوب به بازار عرضه شد. [۲]
در نهایت در پی زیان مزارع مرغ‌مادر تولیدکنندگان این بخش در اواسط بهمن ماه ۱۴۰۱ تصمیمی مبنی بر توقف تولید ۳ هفته‌ای جوجه یک روزه گرفتند. اما طبق اطلاعیه زیر بعد از توقف یک هفته‌ای تولید جوجه یک روزه به علت جلوگیری از کاهش تولید گوشت مرغ و خطر نا امنی غذایی مجددا تولید جوجه یک روزه را آغاز کردند.
بر همین اساس توقف تولید جوجه یک روزه در بهمن ماه باعث کاهش جوجه‌ریزی مرغداران گوشتی از ۱۱۰ میلیون قطعه به ۸۵ میلیون قطعه در اسفند ۱۴۰۱ شد. با توجه به این که طول دوره پرورش جوجه گوشتی ۴۲ الی ۵۰ روز است اثر این کاهش جوجه‌ریزی در فروردین و اردیبهشت سال ۱۴۰۲ با افزایش شدید قیمت گوشت‌مرغ به بیش از ۷۰ هزار تومان نشان داده شد.
حمایت دولت از «گله‌های مرغ مادر» جهت تولید جوجه گوشتی الزامی است
در پی کمبود گوشت مرغ گرم و افزایش قیمت این محصول به بالاتر از قیمت مصوب، وزارت جهاد کشاورزی تصمیم به واردات ۵۰ هزار تن گوشت مرغ گرفت، در حالی که در صورت حمایت از گله‌های مرغ مادر می‌توانست ضمن جلوگیری از توقف تولید جوجه یک روزه، از افزایش قیمت گوشت مرغ نیز جلوگیری نماید و در سال رشد تولید و مهار تورم زمینه را برای افزایش قیمت و کاهش تولید فراهم نکند. در این صورت دیگر نیازی به واردات گوشت مرغ نیز نبود.
بنابراین با توجه به این که سیاست دولت در زمینه مدیریت بازار گوشت مرغ اجرای سیاست قیمت تثبیتی است، ضروریست به منظور جبران هزینه‌های تولید، با پرداخت یارانه به تولیدکنندگان از حذف گله‌های مولد و توقف تولید جوجه یک روزه جلوگیری نماید و از سویی با تنظیم دقیق میزان جوجه‌ریزی مورد نیاز کشور با ایجاد تعادل در بازار گوشت‌مرغ، از تغییرات قیمتی ناشی از عدم تعادل در عرضه و تقاضا ممانعت به عمل آورد.
پینوشت:
[۱] سایت ITPNews
[۲] بازار؛ شماره خبر: ۱۶۶۷۰۶
انتهای پیام/ کشاورزی
