به گزارش مسیر اقتصاد صنعت چای سریلانکا در بحران است. چون هزینه تولید آن بالا بوده و بهرهوری نیروی کار در سریلانکا در مقایسه با سایر کشورهای تولیدکننده مانند چین، هند، ویتنام و کنیا کمتر است. هزینه تولید چای در سریلانکا ۳.۱۱ دلار به ازای هر کیلوگرم بوده، اما در بنگلادش ۱.۳۵ دلار، در هند ۱.۲۵ دلار، در کنیا ۱ دلار و در ویتنام ۰.۷۵ دلار است. همچنین بهرهوری نیروی کار بین ۱۸ تا ۲۲ کیلوگرم در روز در سریلانکا است، در حالی که در کشورهای رقیب ۳۰ تا ۶۰ کیلوگرم در روز است. در سال ۲۰۱۸، متوسط بهرهوری صنعت چای در سریلانکا ۱۵۰۰ کیلوگرم، در هند ۲۲۲۷ کیلوگرم و در کنیا ۲۱۰۴ کیلوگرم در هکتار بود.
مقصر بحران در صنعت چای سریلانکا
مدیریت مزارع در بخش شرکتی (شرکتهای مزرعهداری منطقهای یا RPC) دلیل این شرایط را عدم تعهد کارگران و ناتوانی در پرداخت دستمزدهای بالاتر ذکر میکنند. اما نمایندگان کارگران باور دارند که بهرهوری نیروی کار به دلیل پایین بودن دستمزد، انگیزه کم، شرایط نامناسب کار و بازده پایین زمین برای کاشت مجدد پایین است. در واقع بوتههای قدیمی چای موجب افت بهره وری نیروی کار نیز میشود.
پس از یک مبارزه طولانی، بالاخره در سال ۲۰۲۱ پرداخت دستمزد ۱۰۰۰ روپیه در روز به کارگران تصویب شد اما طبق مطالعات صورت گرفته پرداخت ۱۰۰۰ روپیه به عنوان حداقل دستمزد روزانه سرابی بیش نیست چون RPCها آن را اجرا نکردهاند. براساس این قانون، یک خانواده با دو نفر شاغل در این حوزه، مجموعاً درآمد ماهانه برای بیست روز کاری در حدود ۳۴۰۰۰ تا ۳۶۰۰۰ روپیه خواهند داشت که نشان دهنده افزایش ۴۰ درصدی درآمد ماهانه است. اما مدیریت مزارع بگونهای نیست که بتواند تعداد روزهای کاری کافی را برای کارگران فراهم کند تا آنها حداکثر سود را از دستمزد جدید دریافت کنند.
براساس این مطالعات، مدیریت بخش شرکتی مزارع نرخ دستمزد کارگران را بر اساس بهرهوری آنها محاسبه میکنند، یعنی پرداختها بر اساس محصول جمعآوری شده با نرخ ۴۰ روپیه در هر کیلوگرم محاسبه میشود. بنابراین، مجموع پرداختی برای ۴۳۷ کیلوگرم برگ سبز برداشت شده توسط کارگر در ماه می ۲۰۲۱، ۱۷۴۸۰ روپیه بود که با کسر ۶۹۶۰ روپیه برای اقلام غذایی، وام بانکی و غیره؛ مبلغ قابل تصرف آنها تنها به ۱۰۵۲۰ روپیه میرسد که کمتر از حداقل دستمزد است. باید توجه داشت که در سال ۲۰۱۹، حداقل دستمزد ۲۳۷۸۵ روپیه تعیین شد.
مزایای کشاورزی قراردادی برای مزارع چای
اما جنبه دلگرمکننده از وضعیت سریلانکا اینکه بهرهوری نیروی کار در مزارع کوچک در مقایسه با مدیریت بخش شرکتی بسیار بالاتر است. در واقع، بیشتر خردهمالکها عملکرد بهتری دارند چون از نیروی کار خانوادگی استفاده میکنند که هزینهها را پایین نگه داشته و مشارکت مالک در فرآیند کشت را تضمین میکند. ویژگی دوم اینکه مراقبت بیشتر موجب تضمین بازده مزارع میشود. از همین روی، یکی دیپلمات سابق پیشنهاد میدهد که زمینهای بلااستفاده در مالکیت RPC را به کارگران اجاره دهند. براساس آن، مالکیت زمین در اختیار شرکت مربوطه خواهد بود، اما کارگر با کشت در آن امرار معاش میکند. در مارس ۲۰۲۱، وزیر کار وقت، پیشنهاد داده بود که ۳۹۰۰۰ هکتار از زمینهای غیرقابل کشت و رها شده RPCها بین کارگران توزیع شود.
اینگونه برداشت میشود که «سیستم کشاورزی قراردادی» تعهد کارگران به صنعت چای را تضمین و آنها را تشویق به سختکوشی و همچنین ماندن در مزارع خواهد کرد. با توجه به شرایط نامناسب مزارع، کارگران به ویژه جوانان تمایل دارند به دنبال کار در خارج از مزارع باشند. بر اساس نظرسنجی انجام شده توسط اداره سرشماری در سال ۲۰۱۶، افراد فقیر در بخش شهری ۱.۳ درصد، در بخش روستایی ۳.۳ درصد و در بخش کشاورزی ۶.۸ درصد بوده است. یعنی افزایش دستمزد کارگران املاک در ۲۷ سال گذشته باعث کاهش فقر نشده است.
برای برونرفت از این شرایط، برخی از کارشناسان اعمال سیستم «کشاورزی قراردادی در مقیاس کوچک» را پیشنهاد میکنند که «برابری، کارایی و توانمندسازی» را افزایش میدهد که در سیستم کنونی وجود ندارد. براساس این طرح؛ کشاورزی قراردادی احتمالا موجب تغییر بازی شود و کارگر مزارع چای را از ظلم مالکان رها کند. همچنین انگیزه کارگران را افزایش میدهد تا در زندگی پیشرفت کنند.
البته برخی از RPCهای سریلانکا دارای سیستم کشاورزی قراردادی محدود هستند. مطالعات روی کشاورزی قراردادی در کنیا، چین و سنگال نشان میدهد که این سیستم درآمد کشاورزان را به طور قابل توجهی افزایش داد، استاندارد زندگی آنها را تقویت کرد، سلامت آنها را بهبود بخشید و مازاد درآمدی برای سرمایهگذاری ایجاد کرد.
ادبیات و پاسخهای کارگران مزارع نشان میدهد که سیستم قراردادی راهحلی موفق و پایدار برای مشکلات اجتماعی-اقتصادی پیش روی مزارع خواهد بود. علاوه بر این، بار مسئولت و مدیریت RPCها را به میزان بیشتری کاهش میدهد چون کشاورزان قراردادی نیروی کار خود را به کار میگیرند. به باور کارشناسان، با معرفی این سیستم جدید کارگران مزارع آزادی انتخاب خواهند داشت؛ یا به کشاورزی قراردادی مشغول شوند یا در استخدام معمولی RPC باقی بمانند.
منبع: اوراسیا ریویو
انتهای پیام/ کشاورزی