دولت هر لیتر بنزین را ۶۷۳۰ تومان صادر میکند

مسیر اقتصاد/ بر اساس آمارهای گمرک جمهوری اسلامی، در دو ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۱۹۲ هزار تن بنزین به قیمت ۷۱ میلیون دلار از کشور صادر شده است. بنابراین با توجه به اینکه هر تن بنزین تقریبا معادل ۱۳۵۰ لیتر است، دولت از هر لیتر بنزین صادراتی ۲۷.۵ سنت دلار درآمد کسب کرده است. همچنین با احتساب اینکه نرخ ارز سامانه نیما در طول دو ماه اخیر به طور میانگین در حدود ۲۴ هزار ۵۰۰ تومان بوده، هر لیتر بنزین صادراتی در حدود ۶۷۳۰ تومان برای دولت درآمد ایجاد کرده است.

امارات در صدر مقاصد صادرات بنزین ایران

بر اساس آمار گمرک امارات در صدر مقاصد صادراتی بنزین ایران قرار دارد و در واقع ۶۰ درصد از بنزین صادراتی ایران به این کشور صادر می‌شود. بعد از امارات نیز کشورهای افغانستان با ۲۵ درصد، عراق با ۱۴ درصد و ارمنستان با سهمی یک درصدی قرار دارند. نکته جالب توجه اینکه قیمت بنزین صادراتی به امارات به طور میانگین حدود ۲۶.۵ سنت دلار برای هر لیتر بوده که در مقایسه با کشورهای افغانستان، عراق و ارمنستان پایین تر است.

بنزین ایران درحالی در حدود ۲۷ سنت دلار در هر لیتر صادر می‌شود که در حال حاضر قیمت FOB خلیج فارس به مراتب بیشتر از این میزان است و قیمت خرده فروشی بنزین در کشورهای جهان به بیش از ۱.۲ دلار رسیده است. بنابراین انتظار می‌رود مسئولین وزارت نفت درخصوص چرایی پایین بودن قیمت بنزین صادراتی در رسانه‌ها شفاف سازی نمایند.

همچنین بر اساس آمار گمرک روزانه ۳۱۰۰ تن بنزین معادل ۴.۲ میلیون لیتر از کشور صادر می‌شود که در حدود ۴ تا ۵ درصد مصرف داخلی کشور است.

افزایش قیمت داخلی بنزین با چه الگویی منطقی است؟

وضعیت فعلی قیمت گذاری بنزین در داخل کشور فاصله زیادی با نقطه مطلوب دارد و مواردی همچون اسراف، قاچاق، انحراف منابع و عدم تحقق عدالت نتیجه وضعیت فعلی تعیین قیمت‌هاست. اما توجه به قیمت بنزین صادراتی در تعیین قیمت داخلی بسیار اثرگذار است. در واقع زمانی که دولت از هر لیتر بنزین صادراتی در حدود ۶۷۰۰ تومان درآمد کسب می‌کند، صحبت از رساندن قیمت بنزین داخلی به حدود یک دلار منطقی نیست. نکته دیگر اینکه افزایش نرخ‌های صادراتی محصولاتی مثل بنزین به دلیل ناتوانی دولت در کنترل ارزش پول ملی رخ داده است.

دغدغه اصلی از اصلاح قیمت بنزین و دیگر حامل‌های انرژی، توزیع عادلانه منابع در کشور است و این هدف جز با تعیین پلکانی قیمت، همچون الگویی که در زمینه قیمت برق و گاز خانگی حاکم است، قابل تحقق نیست. بنابراین برای بهبود وضعیت در زمینه توزیع بنزین و همچنین کاهش یارانه بی حسابی که اقشار ثروتمند از آن بهره می‌برند، لازم است بر اساس یک الگوی پلکانی، قیمت برای مصارف بالا و حتی خودروهای لوکس، افزایش جهشی داشته باشد و در عین حال برای مصارف کمتر، متناسب با درآمد اقشار مستضعف تعیین شود. نتیجه چنین اقدامی بهبود عدالت در توزیع منابع، جلوگیری از مصرف بی رویه و قاچاق و افزایش درآمدهای دولت از محل فروش بنزین در داخل کشور است. تنها در این صورت است که می‌توان بالاترین نرخ پلکانی قیمت بنزین را با نرخ صادراتی آن مقایسه و حتی قیمت داخلی را از قیمت صادراتی بیشتر تعیین کرد.

انتهای پیام/ انرژی