به گزارش مسیر اقتصاد به دنبال افزایش قیمت برخی از محصولات ایران خودرو و سایپا، سه شنبه هفته جاری مدیران این دو شرکت خودروساز به همراه وزیرصنعت به کمیسیون صنایع مجلس احضار می شوند.
نمایندگان کمیسیون صنایع معتقدند یکی از عوامل افزایش قیمت خودرو، نرخ تورم و نوسانات نرخ ارز است که باید این دو موضوع از همدیگر تفکیک داده شده و تأثیر آنها بر قیمت تمام شده یک خودرو مورد ارزیابی قرار گیرد.
برخی از نمایندگان دیگر نیز معترضند که در مقطعی که شرکتهای خودروساز از توانمندی داخلی و استفاده از قطعات ساخت داخل صحبت میکنند، چرا وقتی ارز گران میشود قطعات وارداتی را بهانه کرده و اقدام به افزایش قیمتها میکنند.[۱]
عمق ساخت داخل هر خودرو در لیست IPI آمده است
در حال حاضر بعضی از محصولات دو خودروساز بزرگ ایران خودرو و سایپا تا مرز ۹ میلیون تومان نیز افزایش قیمت داشته اند. بنا به گفته خودروسازان دلیل این امر افزایش نرخ ارز و تاثیر آن بر قیمت خودروهای داخلی بوده است.
این در حالی است که در لیستی به نام IPI که عمق ساخت داخل خودروها در آن مشخص است، درصد قابل قبولی از داخلی سازی خودروهای این دو خودروساز نشان داده شده است. این مهم بیانگر آن است که نباید با افزایش نرخ ارز، تغییر چندانی در قیمت خودروها رخ دهد.
البته مشخص است که مقدار اندکی افزایش قیمت به دلیل واردات مواد اولیه قطعه سازان قابل قبول است، اما نه به صورتیکه هم اکنون قیمت ها افزایش قابل توجه داشته است.
نحوه تعیین میزان ساخت داخل خودروها دقیق نیست
بررسی ها نشان می دهد که اگر قیمت ارز به این شکل بر قیمت خودروهای داخلی اثر داشته باشد، نشانگر آن است که عمق ساخت داخل خودروهای ایرانی دقیق نیست یا بر خلاف واقع اظهار شده است.
در واقع به دلیل منفعتی که خودروسازان از واردات قطعات برای خودروهای با ساخت داخل بالا می برند، و در کنار آن فرآیند نادرست تعیین میزان داخلی سازی، اظهار نادرست محتمل است.
این مسئله موید آن است که فرآیند اندازه گیری داخلی سازی خودروها با اشکالاتی مواجه است و بایستی اصلاح شود.
فرآیند اندازه گیری عمق ساخت داخل خودروها چگونه است؟
هم اکنون میزان ساخت داخل برای برخی خودروهایی که تولید داخلی بودن آن ها بدیهی فرض می شود (مانند پراید و سمند و …) محاسبه نشده و تنها به خود اظهاری سایپا و ایران خودرو در این زمینه اکتفا می شود.
شرکت های کارگزار وزارت صمت که وظیفه تعیین میزان داخلی سازی را دارند، این کار را به طور مداوم و مستمر انجام نمی دهند.
علاوه بر این نداشتن اطلاعات دقیق از تأمین کنندگان قطعات خودروسازان نیز منجر شده تا همانطور که گفته شد، زمینه برای سوء استفاده از قوانین تعرفه واردات قطعات خودرو فراهم شود.
قوانین تعرفه واردات قطعات منفصله بدین گونه است که هر چه میزان داخلی سازی خودروها بیشتر باشد، حقوق گمرکی آن کمتر است. این اقدام در جهت تشویق خودروسازان به افزایش داخلی سازی صورت گرفته اما به دلیل فرآیند نادرست تعیین میزان ساخت داخل، با مشکلاتی مواجه شده است.
لزوم مطالبه نمایندگان مجلس از خودروسازان در خصوص دقیق شدن فرآیند تعیین عمق ساخت داخل
با توجه به جلسه هفته جاری کمیسیون صنایع مجلس با وزیر صنعت و مدیر دو خودروساز بزرگ، اولین مسئله ای که باید توسط نمایندگان مطالبه شود، این است که خودروسازان میزان داخلی سازی هر خودرو را به صورت شفاف اعلام کنند و فرآیند این اقدام نیز به صورت مستمر و مشخص باشد.
علاوه بر این نمایندگان باید خواستار این باشند که لیست تأمین کنندگان قطعات خودروسازن نیز به صورت شفاف اعلام شود. این اقدام سبب می شود تا علت افزایش قیمت خودروها نیز مشخص شود و زمینه سوء استفاده برای افزایش غیرمعقول برخی خودروها فراهم نشود.
پینوشت:
[۱] خبرگزاری تسنیم، کد خبر: ۱۷۲۳۵۸۴