دکتر غلامرضا رفیعی، استاد گروه شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران در گفتگو با مسیر اقتصاد (مسیر اقتصاد) در خصوص آخرین وضعیت تولید ماهی تیلاپیا گفت: متاسفانه محیط زیست به دلایلی غیر علمی مجوز تولید ماهی تیلاپیا را صادر نمی کند.
به تیلاپیا باید به عنوان یک صنعت سودآور نگاه کرد
رفیعی در خصوص ویژگی ها و خصوصیات ماهی تیلاپیا گفت: ما باید آبزیان را به دید صنعت نگاه کنیم. صنعت یعنی اینکه وقتی تشکیل می شود اشتغال زایی و سودآوری بالایی داشته باشد و تولید آبزیان را هم بالا ببرد؛ مثلا فرض کنید میگو به عنوان یک صنعت است زیرا هم مصرف داخلی دارد هم صادرات.
وی افزود: بنابراین تیلاپیا ظرفیت این را دارد که به عنوان یک صنعت در کشور محسوب شود. تولید این ماهی می تواند در مناطقی که با محدودیت منابع آبی مواجه هستند، صورت گیرد. با توجه به تقاضای روزافزونی که وجود دارد می توانیم با وجود این ماهی در سبد غذایی مردم، پاسخگوی این نیاز به آبزیان در کشور باشیم.
تولید غیرقانونی تیلاپیا به دلیل عدم صدور مجوز توسط محیط زیست
استاد شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران گفت: در کشور تولید ماهی تیلاپیا به صورت غیر قانونی صورت می گیرد که این به دلیل عدم صدور مجوز توسط سازمان حفاظت محیط زیست است، همین الان علاوه بر گونه زیلی گونه مزامبیکو، نیل و هیبری در آبهای استان خوزستان وجود دارد.
تولید ماهی تیلاپیا مشکل زیست محیطی ندارد
رفیعی با بیان این که سازمان محیط زیست اعتقاد دارد ماهی تیلاپیا تعادل زیست بوم کشور را به هم می زند، افزود: ما در استان خوزستان در شهرستان دزفول پرورش ماهی خاویار انجام می دهیم؛ اگر ما ایران را یک پیکره بزرگ در نظر بگیریم انتقال گونه های ماهی از شمال به جنوب هم از نظر زیست محیطی ایراد دارد، پس چرا محیط زیست به این مورد ایراد نمی گیرد؟
وی گفت: ما ۲ رودخانه تیپیک در کشور داریم، کارون در جنوب و سپیدرود در شمال، در کارون که ماهی تیلاپیا وجود دارد در حوزه شمال هم بر اساس شنیده ها وجود دارد. اگر منافع ملی را در نظر بگیریم باید بیایم قانومند با حساب و کتاب مجوزهای تولید ماهی تیلاپیا در کشور را صادر بکنیم و بیایم برایش یک دستورالعمل ایجاد کنیم.
استاد دانشگاه تهران افزود: به عنوان یک متخصص محیط زیست و شیلات معتقدم وقتی شما میتوانید به راحتی تیلاپیا را در سیستم مدار بسته پرورش دهید و در مناطق خشکی که کم آب هستند در سیستم گلخانه ای این را پرورش بدهید، باعث اشتغالزایی می شود با هزینه کم هم تولید می شود و با مخاطرات زیست محیطی بسیار ناچیزی هم که دارد قاعدتا ما میتوانیم به صورت کنترل شده با مجوزهای خاص در مناطق خاص با مدیریت بهینه این ماهی را تولید کنیم.
تولید ماهی تیلاپیا محیط زیست را متعادل می کند
رفیعی افزود: از دیدگاه محیط زیستی هم چون آبهای ما آلوده به مواد آلی هست ماهی ای که میتواند این سیستم ها را متعادل تر کند و مواد آلی را از سیستم خارج بکند ماهی تیلاپیا است.
قزل آلا گونه بومی نیست و آبها را آلوده می کند
وی گفت: یک بازاری ایجاد شده در ایران به نام بازار قزل آلا. قزل آلا که ماهی بومی ما نبوده است ماهی آزاد بوده است مخصوصا گونه رنگین کمان آن کاملا وارداتی است.
رفیعی افزود: اتفاقا ما ده سال پیش یکی از بهترین ذخایرژنتیکی قزل آلا رنگین کمان را داشتیم که می توانستیم روی آن کار بکنیم اما الان خیلی این قضیه افت کرده است؛ آن هم به خاطر واردات تخم چشم زده و نژادهای فرانسوی این ماهی که سبب صنعتی تر شدن این سیستم شده است.
استاد دانشگاه تهران گفت: بیشترین آبهای ما را ماهیان قزل آلا آلوده می کنند؛ میزان آلودگی آن هم بیشتر از تیلاپیا است در حالی که میشود از تیلاپیا پودر ماهی تولید کرد.
اشتغالزایی با اعطای مجوز کنترل شده به پرورش ماهی تیلاپیا
رفیعی افزود: هیچ لزومی به واردات فیله ماهی تیلاپیا نیست. ما باید یک دستورالعملی را تدوین کنیم و بر اساس آن چون مردم هم تقاضا دارند، باید به سمتی برویم که با اعطای مجوز کنترل شده به پرورش ماهی تیلاپیا، اشتغالزایی ایجاد کنیم و منافع ملی را در نظر بگیریم و محیط زیست را هم حفظ کنیم.
