به گزارش مسیر اقتصاد همانطور که در گزارشهای قبلی بیان شده بود، در دو دهه اخیر مقابله با خانه های خالی و عرضه آنها در کشورهای اروپایی شروع شده و در حال تکامل است. در این بین برخی دولتهای محلی در اسپانیا نیز با الگو برداری از کشور فرانسه سعی در مقرون به صرفه ساختن تهیه مسکن دارند. کشور اسپانیا از ۱۷ ایالت خود مختار تشکیل شده است[۱]. یکی از معروفترین ایالتهای آن کاتالونیا نام دارد که پایتخت آن بارسلونا است. این شهر طی ۱۵ سال گذشته تحت تاثیر آشفتگی بازار مسکن بوده است و حکومتهای محلی برای مقرون به صرفه ساختن مسکن قوانینی وضع نمودهاند.
اشتیاق بانک ها به خالی نگه داشتن خانه ها پس از بحران ۲۰۰۸
پس از بحران سال ۲۰۰۸ که منجر به ترکیدن حباب مسکن در کشور اسپانیا شد مالکیت ساختمانها توسط بانکها سلب گردید. در نتیجه قیمت املاک به طور روز افزون افت کرد و روند ساخت و ساز به شدت کند شد. در این بین بسیاری از بانکها که سرمایه خود را از دست رفته میدیدند، ساختمانهای خود را خالی نگه داشتند و منتظر بازگشت بازار شدند تا بتوانند سود بیشتری کسب کنند. از طرفی وجود فعالیتها برای قاچاق مواد مخدر و … که منجر به خالی ماندن برخی دیگر از خانه ها و ایجاد نا امنی شد، موجب شد تا مباحثه در مورد خانه های خالی شکل بگیرد.
تصویب قانون مقابله با خانه های خالی در سال ۲۰۱۴
در این شرایط برخی از ایالتهای اسپانیا از جمله بارسلونا به مقابله با خانه های خالی روی آوردند. این روند باعث شد تا مجلس شهر بارسلونا درسال ۲۰۱۴ قانونی را تصویب کند که بر اساس آن آپارتمانها اجازه دارند تا دوسال خالی بمانند و پس از آن شهرداری اجازه دارد آنها را تصرف کند. پس از روی کار آمدن یک شهردار[۲] چپ گرا در سال ۲۰۱۵، وی اولویت خود را در اصلاح بازار مسکن گذاشته است. در همان سال اول گفت که اگر بانکها در مدت معینی خانههای خود را به بازار عرضه نکنند جریمه خواهند شد. در واقع اگر پس از دوسال آپارتمانها عرضه نشده باشند شهرداری اجازه دارد بین چهار تا ده سال از آنها به عنوان مسکن عمومی استفاده نماید و پس از آن آپارتمانها به صاحبان خود باز میگردند.
تصاحب خانه های خالی به نصف ارزش روز بدلیل حادتر شدن وضعیت مسکن
علیرغم گفتههای شهردار بارسلونا در سال ۲۰۱۵، اقدامات مربوط به مقابله با عرضه خانه های خالی بدلیل موثر نبودن در سازو کار اجرایی تا سال ۲۰۱۹ فقط در موارد معدودی ثمر بخش بوده است. در سال ۲۰۱۹ گزارشی نشان داد که در اسپانیا اجاره بها ۳۰ برابر سریعتر از دستمزد طبقه متوسط در حال افزایش است و مشخص شد مستاجران در بارسلونا بیشترین هزینه را برای هر متر مربع در این کشور پرداخت می کنند.
پس از همه گیری ویروس کرونا، نیاز به سرپناه برای بی خانمانهای شهر بارسلونا بیش از گذشته احساس شد. شهردار بارسلونا گفت که دولت وی تلاش خود را برای عرضه خانه های خالی بیشتر خواهد نمود. در ابتدای سال ۲۰۲۰ اقدامات مربوط به مقابله با خانه های خالی سخت گیرانه تر شد و دولت محلی اجازه دارد که در صورت عرضه نشدن و اجاره نرفتن خانهها توسط شرکتها و بانکها آنها را با نصف ارزش روز تصاحب نماید و به صورت دائمی به عنوان مسکن عمومی استفاده نماید.
پینوشت:
[۱] كشور اسپـانیا طبق قانون اساسـی مصوب سال ۱۹۷۸ به ۱۷ ایالت خود مختــار تقسیـم شده است. هر ایالت دارای مجلس ایالتی و دولت محلی است. انتخابات مجـالس ایالتی در سطح ایالت برگزار شده و كلیـه احزاب سیاسی اعم از احزاب منطقه ای یا ملی می توانند در آن شركت نمایند. حوزه فعالیت و تصمیم گیری دولتهای منطقهای طبق قانون اساسی تنها بـه مسائل ایالتی محدود است و این مجالس حق تصمیم گیری در مسـائل عمده ای كه كل كشور را تحت تاًثیر قرار دهد یا مسائل مرتبط با امور خارجی یا نظامی را ندارند.
[۲] آدا کولائو که سابقه رهبری حزب چپ بارسلونا را نیز بر عهده دارد.
منابع: