مسیر اقتصاد/ مهم ترین اخبار در حوزه پولی و بانکی در روزهای اخیر مربوط به ادغام ۵ بانک نهادهای نظامی با بانک سپه است.
قرار است که طبق اعلام بانک مرکزی، تا ۴ ماه آینده بانک‌های قوامین، انصار، حکمت ایرانیان، مهر اقتصاد و موسسه اعتباری کوثر در بانک سپه ادغام شوند. با این ادغام بانک سپه تبدیل به بزرگترین بانک ایران با نزدیک به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان سپرده خواهد شد. با ادغام این ۵ بانک در بانک سپه، سپرده گذاران این بانک بزرگ، نزدیک به ۳۰ میلیون نفر خواهند شد.
علی رغم تمام نقاط مثبت و منفی که این ادغام می تواند بر عملکرد پولی و بانکی و حتی متغیرهای حقیقی همچون تولید و اشتغال داشته باشد، مهم ترین نکته ظرفیت ایجاد این ابربانک در اقتصاد ایران است.
زمانی که بانکی با این حجم از نقدینگی و دارایی و با حجم زیادی از سپرده گذاران در اقتصاد وجود دارد، می تواند پیشران انواع سیاست های پولی برای کشور باشد و نقش اهرم را در اقتصاد ایفا کند. در واقع باید از این فرصت برای ایجاد تحول در نظام بانکی استفاده کرد.
تشکیل «بانک قرض الحسنه سپه» اولین گام به سوی بانکداری بدون ربا
از آنجا که بانک سپه یک بانک دولتی است و با ادغام ۵ بانک دیگر در این بانک، ظرفیت زیادی برای این بانک ایجاد می‌شود، بانک مرکزی می تواند گام بزرگی را برای رسیدن به نظام مطلوب بانکداری اسلامی، یعنی بانکداری بدون ربا بردارد. این گام بزرگ با تبدیل شدن این بانک به بزرگترین بانک قرض الحسنه در ایران برداشته خواهد شد.
حجم بالای سپرده هایی که در این ۵ بانک و بانک سپه وجود دارد، مربوط به سپرده های قرض الحسنه است و با تجمیع این بانک ها، بانک سپه می تواند قدرت بالایی در ارائه تسهیلات قرض الحسنه داشته باشد.
آیا با قرض الحسنه شدن بانک سپه، سپرده ها از این بانک خارج می شود؟
یکی از نکاتی که در خصوص تبدیل بانک جدید سپه به بانک قرض الحسنه وجود دارد، این است که با این اقدام، این امکان وجود دارد که سپرده ها از بانک خارج شده و به بانک های دیگر برود.
با این وجود، بررسی ها نشان می دهد از آنجا که حجم زیادی از سپرده هایی که در این بانک تجمیع خواهد شد، مربوط به نهادهای نظامی و حقوق کارکنان این نهادهاست، با ارائه تسهیلات مبتنی بر سپرده مانند سایر بانک های قرض الحسنه، می توان این مهم را مدیریت نمود.
همچنین از آنجا که شرکت های وابسته به نهادهای نظامی نیز نیازمند تامین مالی هستند، می توان با در نظر گرفتن قیود مشخص، منابع این نهادها که بخشی از آن طبق قانون نیز باید با نرخ صفر در بانک ها سپرده گذاری شود را جذب نمود؛ بانک جدید سپه می تواند در ازای جذب این سپرده ها، با نرخ کارمزدی ۲ و ۴ درصد به آنها تسهیلات اعطا نماید.
ریشه افزایش نقدینگی، شبهه ربوی بودن نظام بانکی، هزینه بالای تولید، قرار گرفتن بانک ها در معرض ورشکستگی، رقابت های منفی در نظام بانکی و دیگر مسائل از این دست، ناشی از سود بالایی است که به سپرده ها داده می شود. لذا حرکت به سمت تبدیل بانک های کشور به بانک قرض الحسنه و حذف نرخ سود، قدم بزرگ و تحول آفرینی در نظام بانکی کشور است که اگر برداشته نشود، صحبت راجع به اصلاح این سیستم محلی از اعراب ندارد.
در مطالب آتی، ابعاد مدل تبدیل بانک های کشور به بانک قرض الحسنه و مشخص بانک قرض الحسنه سپه تشریح می شود.
انتهای پیام/ نظام مالی
