مسیر اقتصاد/ در مطالب قبلی بیان شد که به منظور افزایش بهره وری خودروسازان و دقیق شدن نظام قیمت گذاری خودرو، لازم است علاوه بر دو شاخص «تورم تولید» و «کیفیت»، دو شاخص «عوارض تیراژ تولید» و «عوارض سن مدل خودرو» در فرمول قیمت گذاری خودرو لحاظ شود.
در این گزارش با مقایسه آمار تیراژ خودروسازان در سال ۹۶، شاخص «عوارض تیراژ تولید» مورد بررسی قرار می گیرد.
بهره گیری از اقتصاد مقیاس با الزام خودروسازان به پرداخت عوارض تیراژ تولید
همانطور که بیان شد، عوارض تیراژ تولید شاخصی است که به سبب اعمال آن، خودروسازان ملزم می شوند تا یک محصول خاص را با حداقل تیراژ مورد نظر تولید کنند.
این اقدام سبب می شود تا چالش های ناشی از عدم داخلی سازی برخی قطعات خودرو برطرف شود. در واقع با افزایش تیراژ محصولات خودروسازان، امکان داخلی سازی قطعاتی که تولید آنها از لحاظ اقتصادی صرفه نداشته، میسر خواهد شد. برای تعیین «عوارض تیراژ تولید» آمار جزئی دو خودروساز بزرگ کشور بررسی می شود.
بررسی شاخص عوارض تیراژ تولید بر اساس آمار تولید خودروسازان
طبق آمار اعلامی، ایران خودرو در تولید محصولات سمند، پژو پارس، پژو ۲۰۶، تندر ۹۰، دانگ فنگ، دنا، هایما و سوزوکی با افزایش تیراژ مواجه شده است. بیشترین رشد تیراژ تولید مربوط به خودرو هایما است که در سال گذشته ۳ هزار و ۶۰۰ دستگاه از این محصول تولید شده است. هایما در مقایسه با سال ۹۵، ۲۵۴ درصد افزایش تولید را تجربه می کند.
طبق آمار انجمن خودروسازان سایپا نیز در تولید محصولات پراید، تیبا، پارس تندر، برلیانس، سراتو و چانگان با افزایش تیراژ مواجه شده اند. بیشترین رشد تیراژ در بین محصولات سایپا متعلق به محصول چانگان است که در سال گذشته ۴ هزار و ۶۸۶ دستگاه از این محصول تولید شده است. چانگان در مقایسه با سال ۹۵، ۱۵۳ درصد افزایش تولید را تجربه می کند.
کاهش ۶ تا ۱۰ درصدی قیمت خودرو با اعمال یک شاخص جدید
مطابق جدول مذکور خودروهای سراتو، چانگان، سوزوکی، دانگ فانگ و هایما دارای عمق ساخت داخل محدودی در بین سایر محصولات ایران خودرو و سایپا هستند. علت اصلی این است که تیراژ سالانه این محصولات پایین است و این خود عاملی است تا خودروسازان به سمت ارتقاء داخلی سازی قطعات این محصولات حرکت نکنند.
پیشنهاد می شود حداقل تیراژ سالانه برای محصولاتی نظیر سراتو، چانگان، سوزوکی و هایما (محصولات با داخلی سازی محدود) ۳۰ هزار دستگاه باشد. در ادامه به ازای هر ۵ هزار دستگاه کاهش تیراژ، ۲ درصد از قیمت خودرو کاسته خواهد شد. با اعمال شدن این شاخص جدید در فرمول قیمت خودرو، محصول مونتاژی سوزوکی که در سال ۹۶، ۶ هزار دستگاه از آن به تولید رسیده است، با حدود ۱۰ درصد کاهش قیمت مواجه خواهد شد.
همچنین محصولاتی نظیر دنا، تندر ۹۰ و رانا (محصولات با داخلی سازی متوسط) بایستی حداقل تیراژ تولید ۶۵ هزار دستگاهی داشته باشند و به ازای هر ۵ هزار دستگاه کاهش تیراژ تولید، ۲ درصد از قیمت آنها کاسته شود. با اعمال شدن این شاخص جدید، قیمت دنا که سال ۹۶، تیراژ سالیانه ۴۳ هزار دستگاه داشته تا حدود ۴ درصد کاهش می یابد.
محصولات پرتیراژی پراید، تیبا، سمند، پژو پارس و پژو ۲۰۶ (محصولات با داخلی سازی بالا) بایستی حداقل تیراژ ۱۲۰ هزار دستگاهی داشته باشند و به ازای هر ۵ هزار کاهش تیراژ تولید، ۲ درصد از قیمت آنها کاسته شود. با احتساب شاخص عوارض تیراژ تولید، قیمت سمند که سال ۹۶، تیراژ ۱۰۷ هزار دستگاهی داشته تا حدود ۶ درصد کاهش می یابد.
در جدول ذیل میزان کاهش قیمت محصولات تولیدی ایران خودرو و سایپا آورده شده است.
انتهای پیام/ تولید و اشتغال
