به دنبال افزایش نشست و برخاست هواپیماها در فرودگاه، ارائه انواع خدمات به آنها نیز مطرح خواهد شد. مهمترین این خدمات، خدمات تعمیر و نگهداری، تعمیر و تعمیرات اساسی (MRO) است که نقش اساسی در حفظ ناوگانهای هواپیمایی در جهان بازی میکنند.
ارزش بازار MRO حملونقل هوایی تجاری در سال ۲۰۱۴ حدود ۶۲٫۱ میلیارد دلار بوده است. تخمین زده میشود که این بازار به ارزشی معادل ۹۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ برسد. اکثریت سهم بازار MRO در جهان متعلق به امریکای شمالی (۲۹٪)، اروپای غربی (۲۲٪) و آسیا اقیانوسیه (۱۷٪). است که بخش عمده ۲۳ ارائه دهنده برتر MRO در جهان هم در این مناطق قرار گرفتهاند.
پیش بینی شده است که رﺷﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺳﺎﻟﺎﻧﻪ بازار MRO جهان ۳٫۸ درصد در سال خواهد بود و در میان این مناطق، منطقه خاورمیانه بیشترین میزان رشد یعنی رشدی معادل ۵٫۳ درصد در سال خواهد داشت.
خطوط هوایی خاورمیانه در سال ۲۰۱۵، ۴٫۶ میلیارد دلار صرف MRO کردهاند که هزینههای موتور ۴۱٪ و هزینه قطعات ۲۲٪ سهم عمده در این هزینه کرد دارد. ۷۶٪ از آن ۴٫۶ میلیارد دلار نیز مربوط به هواپیماهای پهنپیکر و ۱۹٪ مربوط به هواپیماهای باریک پیکر بودهاست.
در شکل زیر وضعیت این بازار در سال ۲۰۱۴ در جهان و وضعیت تخمین آن در سال ۲۰۲۴ مشاهده می شود:
در حالی که هواپیما و قطعات آن از لحاظ تکنولوژی پیچیدهتر شدهاند، چهار طبقهبندی MRO برای تعمیر قطعات آن، ثابت باقی مانده است. این طبقهبندیها عبارتند از:
۱- تعمیر و نگهداری خط
۲- تعمیر و نگهداری قطعه
۳- تعمیر و نگهداری موتور
۴- تعمیر و نگهداری بدنه
منطقه خاورمیانه در بخش بدنه مازاد عرضه و در بخشهای موتور و قطعه مازاد تقاضا دارد. در نتیجه در بخش بدنه، صادرکننده خدمات به سراسر جهان به جز آمریکای لاتین، آسیاپسفیک و چین و وارد کننده خدمات بسیار ناچیز از اروپای غربی و آسیاپسفیک است. در بخش موتور، وارد کننده خدمات از آمریکای شمالی، اروپای غربی و آسیاپسفیک و صادر کننده خدمات به آفریقاست. در بخش قطعه، نیز وارد کننده خدمات از اروپای غربی، آمریکای شمالی و آسیاپسفیک و صادرکننده خدمات به آفریقا و آمریکاست.
در کشور ما نیز در حال حاضر حدود ۶ هزار نفر در این بخش در کشور مشغول به کار هستند که آمار آن در شکل زیر مشاهده می شود:
بنابراین ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﯾﻢﻫﺎی گذشته و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺳﺮﺳﺎمآور ورود هواپیماهای نو به کشور، یکی از بهترین گزینه ها در کوتاهمدت، عملیاتی کردن هواپیماهای غیرعملیاتی است که این مهم با استفاده از ظرفیت خدماتی تعمیر و نگهداری در کشور و به روز رسانی آن اتفاق خواهد افتاد.
استفاده از این ظرفیت و به روز رسانی آن، همچنین می تواند در بهره مندی کشور از بازار بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی تعمیر و نگهداری هواپیما در جهان موثر باشد.