به گزارش مسیر اقتصاد اتحادیه اروپا و ایران بعد از خروج آمریکا از توافق هسته ای تصمیم به ادامه تجارت میان خود گرفته اند. اتحادیه اروپا برای جلوگیری از تحریم های آمریکا اخیراً برنامه ای برای حفظ کانال های پرداختی خارج از سیستم بانکی که می تواند هدف تحریم های آمریکا قرار گیرد، در نظر گرفته است.
اما این که آیا از لحاظ قانونی و در عمل راه اندازی این سازوکار مالی ویژه امکانپذیر است یا نه، هنوز به صورت یک سؤال مهم باقی مانده است.
پس از نشست وزیران امور خارجه کشورهای باقی مانده در برجام که در نیویورک برگزار شد، اتحادیه اروپا برای اولین بار از راه اندازی یک سازوکار مالی ویژه برای تسهیل پرداخت های نفتی و واردات از ایران خبر داد که مقرر شد تا قبل از ۴ نوامبر که زمان اعمال دور دوم تحریم های آمریکاست، راه اندازی شود.
گفته می شود که اکنون این پیشنهاد که توسط فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام شد، در حال آماده سازی است اما هنوز هیچ جزئیاتی از روند پیشرفت آن منتشر نشده است.
بروکسل تایمز: «سازوکار مالی ویژه» اروپا برای ایران وجود خارجی ندارد
به تازگی «روزنامه بروکسل تایمز» در رابطه با این که آیا اتحادیه اروپا قانونی بودن سازوکار مالی جدید را تأیید کرده، از این اتحادیه پرس و جو نموده است. یک سخنگوی سرویس خدمات رسانی خارجی اتحادیه اروپا نیز از قول موگرینی اعلام کرده است که روند اجرایی شدن این سازوکار همچنان ادامه دارد.
یک منبع در بانک مرکزی اروپا نیز به این روزنامه گفته است که تاکنون هیچ رایزنی رسمی در خصوص این سازوکار مالی ویژه انجام نداده است.
این منبع آگاه گفته است معمولاً با ما درباره اقدامات حقوقی مربوط به بخش مالی مشورت می‌شود، اما در سایر مسائل قانونگذاری و طرح هایی که خارج از فرآیند تصمیم گیری اتحادیه اروپا هستند، نیازی به مشورت ما نیست.
تردید تحلیلگران درباره عملیاتی بودن سازوکار مالی اروپا
برخی اینطور مطرح کرده اند که در سازوکار مالی ویژه اروپا، نیازی به نقش آفرینی بانک ها نیست و به همین دلیل اخذ مجوز از بانک مرکزی اروپا نیز در دستور کار قرار نگرفته است. در واقع اینطور مطرح شده است که این سازوکار قرار است به عنوان یک سیستم مبادله تهاتری فعالیت کند که در قالب آن کالاهای اروپایی قرار است با نفت ایران و بدون اینکه انتقال پولی اتفاق بیافتد، مبادله شود.
اما برخی تحلیلگران تردید دارند که چنین سازوکاری بتواند در عمل مشکلات تجارت شرکت های اروپایی با ایران را مرتفع نماید. شرکت های اروپایی چنانچه به تجارت با ایران ادامه دهند، حتی در صورت عدم نقل و انتقال پول نیز در معرض تحریم آمریکا قرار خواهند داشت و به همین دلیل بسیاری از آن ها تا به حال تصمیم به قطع همکاری با ایران گرفته اند و چند ماه پیش از شروع تحریم های آمریکا ایران را ترک کرده اند.
شرکت ها هیچ راهی برای به دست آوردن پول در داخل و خارج از این سازوکار ندارند، چراکه ساختار آن بدون مشارکت بانک ها است. به همین دلیل ممکن است بانک ها نیز در گردش های خود دچار مجازات های آمریکا شوند.
حساسیت آمریکا در مقابل اقدامات بی اثر کننده تحریم ها
وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرده است که به دقت اقدامات جایگزین مورد نظر برای دور زدن تحریم های ایران را بررسی می کند.
گفتنی است که برخی منابع حدس می زنند که اروپایی ها چندان تمایلی به حساس کردن آمریکا در روند ایجاد این سازوکار مالی ویژه ندارند، به خصوص که چنین چیزی می‌تواند واکنش تند دولت ترامپ را در پی داشته باشد.
اما آنچه مسلم است اینکه از زمان شروع مذاکرات ایران با طرف های اروپایی به منظور رفع مشکلات ناشی از تحریم های آمریکا در تبادلات تجاری دوجانبه، در عمل هیچ پیشرفتی در این مذاکرات حاصل نشده است و اروپایی ها تنها وعده هایی را مطرح کرده اند که با عملیاتی شدن فاصله ای طولانی دارد.
منبع: روزنامه بروکسل تایمز yon.ir/NEsp4
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
