به گزارش مسیر اقتصاد بندر چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی کشور دارای ظرفیت هایی همچون حمل و نقل و ترانزیت، کشاورزی، شیلات، صنعت و گردشگری است.
در دو گزارش قبلی ظرفیت های کشاورزی و شیلات بندر چابهار و سواحل مکران مورد بررسی قرار گرفت و در این گزارش به ظرفیت های صنعتی این منطقه پرداخته می شود.
کسب درآمد از تجارت هند و آسیای مرکزی با تکمیل خط چابهار-سرخس
بندر چابهار با بیش از ۲ میلیارد نفر از جمعیت کشورهای حوزه اقیانوس هند هم مرز است و به نظر کارشناسان بهترین، به صرفه ترین و مطمئن ترین مسیر دسترسی کشورهای حوزه اقیانوس هند به آسیای میانه، قفقاز و شرق اروپا است.
اقیانوسی بودن و دسترسی آسان چابهار به بازارهای هدف، این بندر را مستعد استقرار صنایع مختلفی از جمله پتروشیمی، فولاد و خودروسازی کرده است.
چابهار قطب سوم پتروشیمی کشور
پس از ایجاد دو هاب بزرگ توسعه صنایع پتروشیمی ایران در مناطق عسلویه و ماهشهر، بندر چابهار به عنوان سومین قطب پتروشیمی ایران در نظر گرفته شده است. عملیات اجرایی سومین هاب پتروشیمی ایران در سواحل چابهار به منظور احداث ۱۷ طرح جدید پتروشیمی و تولید سالانه ۲۲ میلیون تن محصول پتروشیمی در سال ۹۴ آغاز شد.[۱]
ایجاد قطب جدید توسعه صنعت پتروشیمی در حاشیه دریای عمان دارای مزایای اقتصادی متعددی از جمله نزدیکی به بازارهای بزرگ مصرف محصولات پتروشیمی و پلیمری همچون پاکستان، هند و چین و کاهش مسافت حرکت کشتی‌های حمل محصولات پتروشیمی و به تبع آن، کاهش هزینه های صادراتی است.
هدف گذاری تولید سالانه ۱۰ میلیون تن فولاد در سواحل مکران
صنایع فولاد به دلیل مصرف آب زیاد باید در نزدیکی سواحل استقرار یابند. بر اساس طرح جامع فولاد کشور و سیاست توسعه صنایع فولادی در نزدیکی آب، تولید ۱۰ میلیون تن فولاد در سواحل مکران پیش‌بینی‌شده است.
به گفته مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار ۴ شرکت فولادسازی در این منطقه ساخته می شود که در حال حاضر، مجموعه فولاد مکران در دو فاز و با توانایی تولید سالانه ۳.۲ میلیون تن فولاد در چابهار پیش بینی شده و در حال ساخت است.[۲]
نزدیکی به بازارهای هدف، دسترسی به بنادر آزاد دریای عمان و وجود منابع آب از مهم ترین مزیت های این منطقه برای ساخت مجتمع های فولادی به شمار می آید. علاوه بر این، دسترسی به معادن سنگ آهن در سیستان و بلوچستان و کشورهای همسایه مانند افغانستان و وجود بازارهای مصرف در کشورهای مجاور از دلایل اصلی ایجاد مجتمع فولاد در چابهار است.
ظرفیت چابهار برای تبدیل شدن به هاب سوم خودروسازی کشور
بسیاری از قطعات و مواد لازم برای تولید خودرو از محصولات پتروشیمی و فولاد است. بنابراین در صورت استقرار این دو صنعت مادر در بندر چابهار، این بندر از ظرفیت تبدیل شدن به هاب سوم خودروسازی کشور برخوردار است.
دسترسی آسان چابهار به کشورهای آسیای میانه، چابهار را مستعد تبدیل شدن به قطب خودروسازی با هدف گذاری بر روی این کشورها کرده است. در حال حاضر، سالانه بیش از یک میلیون خودرو به کشورهای آسیای میانه وارد می‌شود و بندر چابهار بهترین گزینه این کشورها برای ترانزیت و مونتاژ خودروهای وارداتی است.[۳]
فعال سازی صنایع در سواحل مکران با تکمیل زیرساخت های حمل و نقل شرق کشور
با توجه به ظرفیت های صنعتی سواحل مکران و بندر چابهار و امکان تبادلات تجاری بین کشورهای حوزه اقیانوس هند، ایران، افغانستان و آسیای میانه، لازم است زیرساخت های حمل و نقل در شرق کشور به منظور گسترش فعالیت این صنایع تکمیل شود. راه آهن چابهار-سرخس به عنوان زیرساخت حمل و نقل ریلی شرق کشور پس از گذشت ۸ سال از آغاز احداث آن به دلیل تزریق بودجه قطره چکانی دولتی کمتر از ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
هدایت سرمایه های خرد و نیمه خرد مردمی به سمت این پروژه در قالب قراردادهای مشارکت عمومی خصوصی (PPP) با استفاده از ظرفیت تبصره ۱۹ قانون بودجه ۹۷ سبب رفع مشکل تامین مالی این خط ریلی راهبردی و ترانزیتی شده و با تکمیل این خط، ظرفیت های صنعتی بندر چابهار بیش از پیش فعال خواهد شد.
پینوشت:
[۱]: خبرگزاری فارس کد خبر: ۱۳۹۴۰۳۰۶۰۰۰۷۷۰
[۲]: خبرگزاری تسنیم کد خبر: ۱۷۴۷۵۷۵
[۳]: خبرگزاری تسنیم کد خبر: ۱۷۵۸۶۹۶
