به گزارش مسیر اقتصاد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ۲۷ فروردین در اطلاعیه ای از اجرائی شدن پیمان پولی دوجانبه (سوآپ ارزی) ایران و ترکیه خبر داد و اعلام کرد که اولین اعتبار اسنادی (LC) بر اساس این پیمان توسط بانک ملی ایران گشایش شده است. هدف از این پیمان استفاده مستقیم از لیر ترکیه و ریال ایران در تجارت است.
تسهیلات اعتبار اسنادی مدت دار برای استفاده کنندگان از پیمان پولی ایران و ترکیه
به دنبال این اطلاعیه بانک ملی ایران نیز اعلام نموده است که واردکنندگان ایرانی با استفاده از این قرارداد می توانند از تسهیلات اعتبار اسنادی مدت دار استفاده کنند و وجه کالای وارداتی (ریالی) را به صورت نسیه پرداخت کنند. این در حالی است که فروشندگان کشور ترکیه وجه کالای خود را به صورت نقد (لیر) دریافت می کنند.
همچنین در صورت انجام صادرات از ایران بهای کالای صادرکنندگان ایرانی نیز به صورت نقد (ریال) پرداخت می شود و برای خریدار ترک نیز فرصت تأمین وجه به صورت مدت دار فراهم است.
بانک ملی به صادرکنندگان ایرانی جهت استفاده از ظرفیت پیمان پولی ایران و ترکیه توصیه کرده است برای گسترش فعالیت های خود در کشور ترکیه، خریداران خود را برای گشایش اعتبار اسنادی با این روش به زراعت بانک به عنوان بانک عامل طرف ترک در پیمان پولی و بزرگترین بانک دولتی ترکیه، راهنمایی کنند.
جزئیاتی از پیمان پولی ایران و ترکیه
جهت روشن شدن جزئیات بیشتر درباره نحوه عملکرد پیمان پولی میان ایران و ترکیه و تسهیلات در نظر گرفته شده برای استفاده از این پیمان، سؤالاتی از «دایره تسهیلات ارزی اداره کل خارجه بانک ملی ایران» پرسیده شد.
طبق گفته دایره مذکور جهت انجام واردات و صادرات در قالب این پیمان پولی تاجر و کالای مورد نظر باید متعلق به کشور ترکیه باشد. تاجر ایرانی برای انجام تجارت در قالب این پیمان باید پرفرما (پیش فاکتور) و درخواست خود را به یکی از شعبات بانک ملی تحویل دهد. در مرحله بعد درخواست به شعبه اصلی بانک ملی ارسال شده و بوسیله آن مجوزهای لازم از بانک مرکزی دریافت می شود.
امکان پرداخت حداقل ۱۰ درصد مبلغ واردات برای تجار
اعتبار اسنادی که در این پیمان پولی استفاده می شود به صورت اعتبار اسنادی دیداری و به لیر ترکیه است. لازم به ذکر است که در گشایش اعتبار اسنادی دیداری، بخشی از مبلغ اعتبار به عنوان پیش پرداخت در زمان گشایش از مشتری اخذ و مابقی در زمان تحویل اسناد توسط مشتری تأمین و به حساب های مربوطه واریز می شود.
برای گشایش اعتبار اسنادی دیداری مبلغ پرداختی توسط واردکننده ایرانی حداقل ۱۰ درصد در نظر گرفته شده است، اما میزان دقیق پیش پرداخت، به بخش اعتباری شعبه بانک ملی و مصوبه کمیته اعتباری شعبه بستگی دارد. همچنین مدت بازپرداخت و سررسید اعتبار اسنادی نیز توسط بانک مرکزی تعیین می شود.
حذف هزینه تبدیل ارزها به دلار در پیمان پولی
برای انجام صادرات نیز فروشنده ترکیه ای باید نزد زراعت بانک ترکیه حساب داشته باشد و تجار ایرانی باید معرفی های لازم به طرف مقابل جهت انجام عملیات در قالب پیمان پولی را انجام دهند.
شیوه شکلی خرید ارز مورد نظر (لیر) برای گشایش اعتبار و نرخ ارز مورد نظر همانند روش های معمول اعتبار اسنادی است. بدین شکل که شعبه منتخب بانک ملی با دریافت ریال از مشتری به «نرخ روز» اقدام به خرید لیر برای مشتری می نماید. در پرفرما (پیش فاکتور) طرفین نیز لیر و ریال به عنوان ارز ثبت می شود.
در پیمان پولی دوجانبه الزام تبدیل ارزها به دلار و وجود بانک های واسطه ای متعدد جهت انتقال حذف می شود که این خود تا حد زیادی هزینه های تبدیل ارزها به دلار و کار با بانک های واسطه ای را کاهش می دهد؛ از طرفی ریسک تحریم و نقل و انتقال پول را نیز از بین می برد.
با توجه به اینکه اجرای این روش به نتیجه رسیده است، بانک مرکزی باید به سمت انعقاد پیمان پولی دوجانبه با دیگر کشورهای طرف تجاری نیز حرکت نماید.
امکان انجام بیش از ۶۰ درصد تجارت کشور بدون دلار و یورو وجود دارد
