به گزارش مسیر اقتصاد نرخ مرگ‌ومیر مادران باردار بعد از انقلاب کاهش پیداکرده است و از ۲۴۰ فوت در ۱۰۰ هزار نفر به ۱۹ فوت در ۱۰۰ هزار نفر رسیده است.
این گزارش که بر اساس آمارهای بانک جهانی و وزارت بهداشت می‌باشد نمایشگر آن است که با اقدامات بهداشتی و درمانی صورت گرفته و همچنین گسترش خدمات توسعه‌ای در کشور، میزان دسترسی مادران باردار به بیمارستان‌ها و ماماها و همچنین خدمات مامایی بهبود پیداکرده است.
کاهش مرگ مادران باردار از منظر بانک جهانی به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم توسعه محسوب می‌شود که عوامل مختلفی در یک کشور باید بهبود پیدا کند تا چنین آماری به دست آید.
سازمانی جهانی بهداشت (WHO)، شاخص نرخ مرگ‌ومیر مادران (Maternal Mortality Rate) را این‌گونه تعریف می‌کند: مرگ یک زن در دوران بارداری یا تا ۶ هفته پس از پایان بارداری (بدون توجه به طول مدت و جایگاه بارداری) به هر علتی که به خاطر بارداری تشدید شده باشد یا مربوط به اقدام‌های پزشکی ـ مامایی در بارداری باشد.
سلامت مادران؛ شاخص توسعه کشورها
نرخ مرگ‌ومیر مادران (MMR) فقط یک شاخص بهداشتی نیست، این شاخص آن‌قدر اهمیت دارد که بانک جهانی آن را یکی از «شاخص‌های توسعه» به‌حساب می‌آورد.
علت انتخاب اين شاخص به‌عنوان نمايه توسعه، تأثير عوامل مختلف اجتماعي و اقتصادي در كاهش يا افزايش آن است. بي‌ترديد اين شاخص تابعي از وضعيت سواد زنان، شبكه راه‌هاي روستايي، دسترسي به فوريت‌هاي مامايي و زايمان، هزينه خدمات درماني، وجود شبكه‌هاي ارتباطي مخابراتي، درآمد خانوار و… است.
در واقع كيفيت خدمات بهداشتي و درماني فقط بخش كوچكي از عوامل مؤثر در كاهش مرگ‌ومیر زنان را به خود اختصاص مي‌دهد.
نرخ مرگ‌ومیر مادران در ایران
در ایران، نرخ مرگ‌ومیر مادران ۱۹ در ۱۰۰۰۰۰ است؛ یعنی در هر صد هزار بارداری، ۱۹ مورد موجب مرگ زن باردار می‌شود. این در حالی است که در سال‌های ۵۷ تا ۵۹ مرگ مادران باردار در سطح کشور ۲۴۰ مورد در ۱۰۰ هزار تولد زنده بود که به‌مرور زمان و به دلیل مراقبت‌هایی که انجام می‌شد، به مقدار فعلی رسیده است.
بر اساس آمارهای بین‌المللی روزانه حدود ۸۰۰ مادر در دنيا براثر عوارض قابل‌اجتناب بارداري و زايمان جان خود را از دست مي‌دهند. ايران با حدود ۸۰ درصد كاهش، جزو كشورهاي موفق در دستيابي به این هدف توسعه هزاره اعلام‌شده است و ازنظر بهبود شاخص مرگ مادران باردار رتبه سوم دنيا را دارد.
در نمودار زیر روند مرگ مادران ایرانی از سال ۱۹۷۸ (وقوع انقلاب اسلامی) تا ۲۰۱۷ دیده می‌شود:
همان‌طور که نمودار فوق نشان می‌دهد پس از انقلاب اسلامی باوجود شرایط جنگ در ایران و همه موانع دیگر، توسعه کشور در بخش‌های مختلف موجب شیب بسیار تند کاهش مرگ‌ومیر مادران باردار در ایران شده است. به زبانی دیگر در هر یک‌میلیون افزایش جمعیت جان ۱۲۰۰ مادر نجات داده‌شده است و اگر میران زادوولد در چهل‌ساله بعد از انقلاب را ۷۰ میلیون لحاظ کنیم، باید گفت که در این ۴۰ سال جان بیش از ۷۰۰۰۰ مادر نجات داده شده است.
گفتنی است که در ایران تنها ۳۰ درصد از مرگ مادران مربوط به روش زایمان طبیعی است و ۷۰ درصد مرگ‌ومیر مادران بر اثر سزارین و یا عوارض مربوط به آن بوده است.
