سید علی حسینی مدیر عامل بورس انرژی ایران در گفتگو با مسیر اقتصاد به ویژگی های ابزارهای نوین بازار سرمایه از جمله صندوق پروژه برای تامین مالی پروژه های کلان اشاره کرد و ظرفیت واقعی این بازار را فراتر از ظرفیت بالفعل کنونی در اقتصاد ایران دانست.
حسینی به تامین مالی انجام شده در هفته های اخیر در قالب صندوق پروژه مپنا اشاره کرد و گفت: صندوق سرمایه‌گذاری پروژه یک نهاد مالی است که با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار تاسیس شده و با فراهم کردن بستر لازم به جمع‌آوری سرمایه از عموم و تخصیص آن به پروژه مورد اشاره در اساسنامه صندوق می‌پردازد.
وی در مورد ظرفیت این ابزار جهت تامین مالی پروژه ها، گفت: محدودیتی برای استفاده از مدل صندوق سرمایه گذاری پروژه جهت تامین مالی در حوزه های مختلف وجود ندارد و با توجه به اساسنامه صندوقها، امکان فعالیت در حوزه های مختلف نظیر نفت، گاز و پتروشیمی را دارند.
حسینی اضافه کرد: راه اندازی اولین صندوق پروژه در بورس انرژی ایران راه را برای سایر شرکت ها جهت تامین مالی پروژه‌های خود با استفاده از این ساختار هموار ساخته و مطمئنا در ادامه راه ، شرکت های فعال در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی نیز استقبال خوبی از این شیوه تامین مالی خواهند داشت.
افزایش ۱۲ برابری تامین مالی از طریق بازار سرمایه طی ۱۰ سال گذشته
مدیر عامل بورس انرژی ایران یکی از مهم‌ترین رسالت های بازار سرمایه را تخصیص بهینه منابع مالی به بخش واقعی اقتصاد دانست و افزود: این مهم از سه طریق افزایش سرمایه، عرضه اولیه و انتشار انواع ابزارهای تامین مالی صورت می پذیرد.
حسینی گفت: با توجه به آمارهای منتشر شده میزان تامین مالی از بازار سرمایه طی ۱۰ سال گذشته به بیش از ۱۲ برابر افزایش یافته است، به گونه‌ای که از ۴۲ هزار میلیارد ریال در سال ۸۶ به بیش از ۵۲۲ هزار میلیارد ریال (معادل ۱۳ میلیارد دلار) در سال ۹۵ افزایش یافته است.
وی ادامه داد: بنظر می رسد باتوجه به نرخ رشدی که اشاره شد، این میزان تأمین مالی در میان مدت قابل افزایش تا دو برابر هم داشته باشد. با این حال بازار سرمایه هنوز به جایگاه و سهم واقعی خود از اقتصاد دست نیافته است و سهم بازار سرمایه از تامین مالی کل اقتصاد در حدود ۲۰ درصد است و عمدتا بار تامین مالی اقتصاد بر عهده بازار پول است.
می توان نیمی از ظرفیت تامین مالی بازار سرمایه را به پروژه های کلان نفتی اختصاص داد
حسینی در مورد تجربه های موفق تامین مالی از بازار سرمایه در پروژه های کلان نفتی، گفت: در سال ۹۴ در حدود ۵۰۰۰ میلیارد تومان اوراق سلف موازی استاندارد نفت کوره ۳۸۰ سانتی استوک جهت تامین مالی شرکت ملی نفت ایران منتشر گردید و در حال حاضر نیز بورس انرژی ایران آمادگی خود را جهت تامین مالی پروژه‌های نفتی چه از طریق اوراق سلف موازی استاندارد و یا صندوق سرمایه گذاری پروژه به شرکت ملی نفت اعلام نموده است. امیدواریم که بتوانیم با ارائه ابزارهای نوین و تسهیل فرایند تامین مالی حداکثر کمک را به این حوزه نماییم.
وی با اشاره به اصلاحاتی که در دستورالعمل پذیرش کالا و اوراق بهادار قابل معامله در بورس انرژی ایران با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار صورت پذیرفته است، خاطرنشان کرد: امیدواریم در آینده نزدیک با انتشار سایر اوراق بهادار اسلامی گامی بلند تر در راستای تامین مالی پروژه‌های نفتی برداریم. با توجه به چشم انداز مناسب پروژه های نفتی و استقبال سرمایه گذاران می توان انتظار داشت حدود نیمی از ظرفیت تأمین مالی بازار سرمایه، قابل تخصیص به این پروژه ها باشد.
عدم شناخت شرکت ها و سرمایه گذاران، عامل اصلی سهم کم بازار سرمایه در تامین مالی پروژه ها
حسینی با اشاره به اینکه تامین مالی از طریق بازار سرمایه در مقایسه با بازار پول در ایران از قدمت کمتری برخوردار است، گفت: بسیاری از شرکتها و سرمایهگذاران از شناخت کافی در خصوص شیوه‌های تامین مالی از بازار سرمایه برخوردار نیستند. به عبارتی مهم‌ترین گام پس از طراحی و پیاده سازی موفق هر ابزار مالی، فرهنگ‌سازی و آشنا کردن شرکت ها، سرمایه گذاران و آحاد جامعه نسبت به ابزارهای مالی جدید و کارکرد آن است.
وی تاکید کرد: بر همین اساس به نظر میرسد ازجمله دلایل اصلی سهم نسبتا کم بازار سرمایه در تامین مالی اقتصاد کشور، عدم شناخت کافی از ابزارهای نوین تامین مالی و نوپا بودن تامین مالی از طریق بازار سرمایه است. عدم آشنایی نسبت به ابزارهای تامین مالی در بازار سرمایه در خصوص شرکت های نفتی داخلی نیز تا حدودی صدق می کند.
مدیر عامل بورس انرژی ایران تلاش این نهاد را همواره در راستای معرفی ابزارهای مالی و پتانسیل بازار سرمایه جهت تامین مالی شرکت های این حوزه دانست و گفت: با گذشت بیش از ۵ سال از تاسیس بورس انرژی و برگزاری جلسات متعدد با شرکت های این حوزه پیشرفت های خوبی در این زمینه داشته ایم.
وی در پایان خاطر نشان کرد: آمار و ارقام انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در بورس انرژی طی سال های گذشته نیز موید افزایش تدریجی آشنایی و آگاهی شرکت های نفتی نسبت به پتانسیل های بازار سرمایه در راستای تامین مالی فعالیت های این شرکت ها می‌باشد.
