به گزارش مسیر اقتصاد مجتبی خسروتاج رئیس سازمان توسعه تجارت ایران روز ۲۵ شهریور ماه در مصاحبه ای، حضور در مجموعهها و نهادهای مهم اقتصادی جهان از جمله سازمان تجارت جهانی (WTO) را نیازمند چارچوبها و قوانین خاصی دانست و بیان کرد: کشورها هنگام ورود به این سازمان، باید اقدام به اصلاح نظام تعرفهای خود کنند.
خسروتاج همچنین با بیان اینکه ورود به این نهادها و سازمانها نیازمند یک اجماع جمعی از طرف کشورهای عضو آن سازمان است، بیان کرد: تا زمانیکه کشورهای عضو WTO موافق حضور ایران نباشند، ما نمیتوانیم وارد آن شویم.
عدم عضویت ایران در WTO سیاسی است
طبق نظر خسروتاج ایران برای پیوستن به WTO بیشتر به لحاظ ابعاد سیاسی با مشکل مواجه است، نه بعد فنی و تجاری و این امر نشان از اثرگذاری سیاست بر اقتصاد بوده و رفع این موانع به شدت به مقولات سیاسی گره خورده است.
به نظر می رسد با توجه به وجود چنین محدودیت هایی برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی و همچنین معطلی ۲۰ ساله ایران برای پیوستن به آن، اولویت تجارت خارجه ایران تغییر کرده است؛ به طوری که چندی پیش خسروتاج گفته بود که امروزه اولویت تجارت جمهوری اسلامی ایران نه پیوستن به سازمان تجارت جهانی، بلکه توسعه پیوندهای تجاری دوجانبه و منطقه ای است و در وهله نخست باید همکاری های تجاری را با کشورهای همسایه و منطقه که بیشترین مزیت ها را برای کشورمان دارند، آغاز کنیم یا توسعه دهیم.
جهان به سمت تجارت دوجانبه در حال حرکت است
امروزه یکی از مؤثرترین و پرکاربردترین ابزارها جهت رسیدن به اهداف تجاری، انعقاد توافقنامه های تجاری دوجانبه است که توسط کشورهای مختلف جهان و حتی کشورهایی که عضو سازمان تجارت جهانی هستند (از قبیل آمریکا و چین)، مورد استفاده قرار گرفته است.
در توافقنامه تجاری دوجانبه دو کشوری که تمایل به گسترش تجارت، سرمایه گذاری و دسترسی به بازارهای داخلی یکدیگر دارند، با هم قراداد منعقد می نمایند. مزیت این توافقنامه نسبت به پیوستن به سازمان تجارت جهانی در این است که لزومی ندارد تا کشورها در تمام کالاها و زمینه های تجاری اقدام به رفع موانع گمرکی و حذف تعرفه نمایند؛ بلکه کشورها با توجه به ظرفیت تجاری، اقتصادی و تولیدی خود و شناسایی مزیت های تجاریشان اقدام به تجارت با کشور مقابل می کنند و بدین ترتیب توافقنامه تجارت دوجانبه برای هر دو طرف مفید بوده و یک توافق برد- برد می باشد.