به گزارش مسیر اقتصاد نهمین اجلاس کشورهای گروه بریکس در سه روز گذشته در کشور چین برگزار شد. گروه بریکس از ۵ کشور چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی که جزء کشورهای پر جمعیت و در حال توسعه محسوب می شوند تشکیل شده است.
هدف کشورهای گروه بریکس برقراری روابط بیشتر و بهتر بین کشورهای درحال توسعه است. این کشورها معتقدند در حال حاضر نظام های حاکم بر معادلات جهانی به سود کشورهای پیشرفته غربی است و در تلاش هستند با ایجاد ساختارها و نظم جدید، انحصار کشورهای غربی را از بین ببرند. این کشورها تا کنون در تحقق این هدف خود موفق بوده اند.
به طور مثال کشورهای گروه بریکس به طور مشخص در زمینه کاهش استفاده از دلار در تبادلات دوجانبه و چندجانبه خود به توافق کامل رسیده اند و قصد دارند به جای دلار آمریکا از ارزهای ملی در تجارت خود استفاده نمایند.
همچنین اعضای بریکس قصد دارند یک نظام مالی جایگزین برای نظام مالی کنونی حاکم بر جهان راه اندازی نمایند. این نظام مالی از دلار آمریکا و سیستم پیام رسان مرتبط با آن مستقل خواهد بود. همچنین راه اندازی یک واحد پول الکترونیکی مشترک نیز به عنوان سازوکاری مناسب که برخی از اهداف این کشورها را محقق می کند، در دستور کار گروه بریکس قرار دارد.
اعضای جدید بریکس در قالب بریکس پلاس؛ بدون ایران
گروه بریکس از سال ۲۰۰۶ میلادی شکل گرفته و اکنون نهمین نشست عمومی خود را پشت سر گذاشته است. با توجه به هدف این گروه مبنی بر ارتباط بهتر و بیشتر کشورهای در حال توسعه، از چند ماه قبل ایده توسعه گروه بریکس و افزودن دیگر کشورها به آن تحت عنوان «بریکس پلاس» از سوی کشور چین مطرح شده است.
در ابتدا نام کشورهایی همچون پاکستان، بنگلادش، ایران، نیجریه، کره جنوبی، مکزیک، ترکیه، اندونزی، فیلیپین و ویتنام برای عضویت در گروه بریکس مطرح شده بود. اما در اجلاس سه روز گذشته که گام اول اجرایی نمودن ایده بریکس پلاس محسوب می شد، بسیاری از این کشورها از جمله ایران حضور نداشتند.
در اجلاس اخیر تنها سران ۵ کشور مصر، مکزیک، تایلند، تاجیکستان و گینه در کنار ۵ عضو اصلی گروه بریکس حضور داشتند و کشور چین در نشست اخیر رسما از سران این ۵ کشور برای عضویت در گروه بریکس دعوت نموده است. این ۵ کشور نیز جزء کشورهای در حال توسعه محسوب می شوند و اغلب دارای جمعیت قابل توجهی هستند.
۱۰ سال دوم دهه طلایی گروه بریکس خواهد بود
آقای شی جین پینگ رئیس جمهور چین در نشست اخیر توجه دیگر کشورهای جهان به ایده توسعه گروه بریکس در قالب طرح بریکس پلاس را قابل توجه توصیف کرده و ده سال دوم فعالیت گروه بریکس را دهه طلایی نام نهاده است.
هدف گروه بریکس از توسعه و افزایش عضو گیری تقویت جایگاه خود در نظام جهانی است. این گروه قصد دارد با عضو گیری از کشورهای آسیایی، آمریکای جنوبی و مرکزی و همچنین آفریقایی دست برتر را در این قاره ها از آن خود نماید. از این رو تمامی اعضای گروه بریکس با توسعه و عضو گیری گروه موافق هستند.
نیاز اصلی کشورهای عضو گروه بریکس برای همگرایی و در کنار هم بودن، افزایش تبادلات تجاری و منافع مشترک در نظم حاکم بر جهان است که در راستای منافع کشورهای پیشرفته غربی بنا شده است. در حال حاضر اختلافاتی بین اعضای گروه بریکس وجود دارد اما این اختلافات بسیار کم اهمیت تر از منافع مشترک اعضای این گروه است.
عضو گیری بیشتر سرعت حرکت گروه بریکس را افزایش می دهد
برخی معتقدند عضو گیری بیشتر موجب کاهش اثرگذاری این گروه خواهد شد. در حالیکه اعضای گروه و به طور خاص کشور چین معتقدند با عضو گیری بیشتر و ملحق شدن کشورهای همسو نیز گروه بریکس می تواند همچنان تعادل خود را حفظ نماید و به حرکت در جهت اثرگذاری بیشتر در نظام جهانی با سرعت بیشتری ادامه دهد.
رئیس جمهور چین در بخشی از سخنان خود به منظور تأکید بر ضرورت افزایش اعضای گروه گفته است: «شکستن یک کمان کار ساده ایست، اما شکستن ده کمان به طور همزمان کار بسیار دشواری است» و به همین دلیل گروه بریکس قصد دارد برای افزایش تاب آوری خود در برابر اقدامات دیگر کشورهای مخالف و عموما پیشرفته، تعداد اعضای خود را افزایش دهد.
عضویت ۵ کشور جدید گام اول بریکس پلاس است
دعوت برای عضویت ۵ کشور در حال توسعه جدید به گروه بریکس تنها گام اول این گروه برای توسعه و اجرایی نمودن طرح بریکس پلاس محسوب می شود. این گروه قصد دارد در صورت موفقیت در عضویت ۵ کشور جدید و ارزیابی اثرات آن، در ادامه نیز از کشورهای دیگری برای عضویت دعوت نماید.
علاوه بر این طبق بیانیه نهایی نشست گروه بریکس که روز گذشته منتشر شده است، این گروه قصد دارد همکاری خود را با کشورهای درحال توسعه که در حال حاضر عضو این گروه نیستند نیز افزایش دهد.
ایران همچنان برای عضویت در بریکس فرصت دارد
در طرح اولیه تشکیل بریکس پلاس با اضافه کردن کشورهای جدید به بریکس، ایران نیز به عنوان یکی از گزینه های مناسب برای عضویت در این طرح در نظر گرفته شده بود اما عدم تعامل فعال ایران در این زمینه موجب شد ایران در بریکس پلاس حضور نداشته باشد.
با اینحال از آنجا که گروه بریکس در آینده نیز قصد عضو گیری بیشتر دارد، ایران می تواند با تعامل فعال تر از گذشته در آینده به این گروه ملحق شود و با افزایش تعاملات خود با کشورهای این گروه، از مزایای آن بهره مند گردد.
منبع: شینهوا
