علیم یارمحمدی نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با مسیر اقتصاد (مسیر اقتصاد) به تشریح وضعیت قطعه اول راه‌آهن سرخس-چابهار پرداخت.
پیشرفت ۱۵ درصدی بخشی از راه آهن سرخس-چابهار
یارمحمدی در مورد فاز اول مسیر ریلی شرق کشور که از چابهار تا زاهدان است گفت: این خط آهن از دو سمت چابهار و زاهدان در حال احداث است. پیشرفت فیزیکی کار ساخت راه آهن ۱۴ تا ۱۵ درصد بوده است. قطعه‌ای که از سمت چابهار ساخته می‌شود پیشرفت فیزیکی خوبی داشته است ولی از سمت زاهدان پیشرفت فیزیکی کمی داشته است.
تخصیص ۵ درصد از بودجه مورد نیاز پروژه در سال جاری
نماینده زاهدان در مورد تامین مالی پروژه گفت: مقررشده بود منابع مالی این پروژه از منابع حاصل از شرکت های شستا و از محل فروش نیروگاه‌ها تامین مالی شود.
وی افزود: بعضی تعهدات به موقع انجام شده است ولی بعضی از تعهدات عملی نشده است. در بودجه امسال هم پول قابل توجهی برای این پروژه دیده شده است و با توجه به اینکه بودجه امسال مبلغ قابل ملاحظه‌ای است، پیمانکاران می‌توانند به عملیات ساخت راه‌آهن سرعت بدهند.
یارمحمدی در مورد اینکه به چه میزان از بودجه مصوب امسال برای پروژه پرداخت شده است، گفت: امسال ۴۶۰ میلیارد تومان بودجه برای این پروژه در نظر گرفته شده است و پولی هم که تا به امروز داده شده است در قالب اوراق بوده است. قرار بر این بود که منابع لازم برای این پروژه از جاهای دیگر از جمله فروش نیروگاه ها تامین شود. همچنین طبق قانون باید بخشی از منابع حاصل از واگذاری شرکت های دولتی به بخش خصوصی در راستای اجرای سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی به پروژه‌های بزرگ از جمله پروژه خط آهن چابهار- زاهدان اختصاص داده می شد.
گفتنی است پروژه راه آهن چابهار-سرخس برای تکمیل به حدود ۹ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری نیاز دارد و لذا بودجه تخصیص یافته برای آن، تنها ۵ درصد از این میزان را پوشش می دهد.
تأثیر احداث راه آهن در امنیت شرق کشور
عضو کمیسیون عمران در پاسخ به اینکه چه کارهایی انجام شده تا پروژه سرعت بگیرد، گفت: با وزارت راه جلسات متعددی در این زمینه داشتیم و همچنین با قرارگاه خاتم که پیمانکار این پروژه است هم گفتگوهایی داشته‌ایم. در این زمینه سردار عبداللهی فرمانده قرارگاه خاتم به ما گفته است که برای ایجاد امنیت در شرق کشور در احداث خط آهن چابهار- زاهدان برای تسریع کار کمک خواهند کرد.
وی با بیان اینکه یکی از مؤلفه‌های امنیت شرق کشور بحث راه‌آهن است، گفت: با توجه به این مولفه اگر راه‌آهن چابهار-زاهدان به مرکز استان کشیده شود و بعد از آن به شرق کشور تا طبس امتداد پیدا کند، می تواند با توجه به ظرفیت خوبی که در بندر شهید بهشتی چابهار ایجاد شده و همچنین با استفاده از ظرفیت کشورهایی که قصد دارند برای عبور محموله های صادراتی خود از این کریدور استفاده کنند، به افزایش امنیت در منطقه شرق کشور کمک کند.
لزوم تامین مالی داخلی پروژه برای تسریع در کار
یارمحمدی با انتقاد از پیمانکار این پروژه به خاطر کندی پیشرفت کار گفت: با توجه به اینکه تعداد پروژه‌های قرارگاه خاتم زیاد است، یا باید ساخت این پروژه به بخش خصوصی واگذار شود و یا اینکه ساخت پروژه به صورت فاینانسی به سرمایه‌گذاران خارجی واگذار شود. همچنین قرارگاه خاتم می‌تواند برای سرعت گرفتن کار با فاینانسرهای داخلی و خارجی مشارکت داشته باشد.
وی با بیان اینکه ساخت راه و راه‌آهن چابهار- زاهدان از سال ۸۰ کلید خورده است، گفت: برای تسریع در انجام پروژه باید از سرمایه‌گذار داخلی و خارجی استفاده کنیم تا مانع از ابتر ماندن پروژه شویم.
وی با انتقاد دوباره از مسئولان مربوطه به علت تاخیر در اجرای پروژه گفت: باید فکری بشود؛ قطره چکانی پول دادن دولت و کم کار کردن پیمانکار موجب بی معنی شدن پروژه می‌شود. زمانی راه‌آهن چابهار- زاهدان ارزشمند می بود که هم‌زمان با راه‌اندازی بندر چابهار راه‌آهن هم تمام می شد.
توان سرمایه گذاران داخلی برای همکاری در پروژه
نماینده زاهدان در پاسخ به اینکه چه راهکارهایی دیده شده تا زمینه حضور بخش خصوصی در این پروژه امکان پذیر شود، گفت: کشور چین اعلام آمادگی کرده است تا وارد این پروژه شود. از طرف دیگر قطعا سرمایه‌گذاران داخلی نیز آمادگی دارند تا این پروژه حضور داشته باشند و مسئولیت ساخت خط آهن چابهار- زاهدان را به دست بگیرند.
نماینده زاهدان تعداد کم نمایندگان این استان را عامل ناتوانی نماینده‌ها در چانه‌زنی با وزارت راه و شهرسازی، سازمان راه‌آهن و مجلس برای تسریع ساخت راه‌آهن عنوان کرد.
تأخیر در پروژه‌های بزرگ به دلیل عدم نظارت صحیح و بودجه ناکافی
عضو کمیسیون عمران مجلس اتمام پروژه راه‌آهن چابهار- زاهدان تا پایان سال ۹۸ را در هاله ای از ابهام دانست و گفت: اولا با توجه به اینکه در چند سال اخیر بودجه مناسبی برای این پروژه اختصاص نیافته است و دوم اینکه بحث نظارت بر انجام کار پروژه به درستی صورت نمی‌پذیرد، امکان عملیاتی شدن پروژه دور از دسترس خواهد بود.
وی با بیان اینکه در پروژه‌های بزرگ نظارت مناسبی انجام نمی‌پذیرد گفت: تصمیم دارم در دولت جدید گزارش مالی پروژه را مطالبه نمایم تا نحوه هزینه کرد بودجه شفاف شود.
یارمحمدی در پایان گفت: پیمانکار پروژه چابهار- زاهدان بایستی به صورت صریح مشکلات و موانعی که در انجام پروژه با آن مواجه است را اعلام کند تا با همفکری دولت و مجلس راهکار مناسبی برای حل مشکلات اندیشیده شود و شاهد آن باشیم که در آینده نزدیک خط آهن چابهار- زاهدان تکمیل و آماده بهره‌برداری شود.
