به گزارش مسیر اقتصاد مغولستان کشوری است که در کنار دشتهای وسیع و فرهنگ کوچنشینی، بر روی ذخایر عظیم معدنی قرار دارد. بر اساس آمارهای رسمی، این کشور دارای حدود ۶۱ میلیون تن مس، ۱.۸ میلیارد تن سنگآهن و ۳۳ میلیارد تن زغالسنگ است. افزایش صادرات مواد معدنی به چین باعث شده است حملونقل جادهای پاسخگوی نیاز این کشور نباشد و توسعه خطوط ریلی پاسخ دولت مغولستان به این مشکل باشد.
در این میان، زغالسنگ به مهمترین منبع راهبردی اقتصاد مغولستان بدل شده است. حدود یکسوم ذخایر زغالسنگ این کشور از نوع ککشو است که نقشی حیاتی در تولید فولاد دارد. زغالسنگ حدود ۱۲ درصد از تولید ناخالص داخلی مغولستان را تشکیل میدهد و بیش از نیمی از کل صادرات این کشور را شامل میشود. همین وابستگی، توسعه زیرساختهای حملونقل را به ضرورتی اجتنابناپذیر تبدیل کرده است.
چین؛ مقصد اصلی صادرات زغالسنگ
مغولستان بهدلیل هممرزی با چین، بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان، به یکی از تأمینکنندگان اصلی زغالسنگ این کشور تبدیل شده است. چین برای حفظ سطح بالای تولید فولاد خود به واردات زغالسنگ ککشو وابسته است و تقاضا برای زغالسنگ مغولستان همچنان روندی صعودی دارد.
با وجود این رشد، وابستگی شدید به حملونقل جادهای یکی از چالشهای اصلی صادرات زغالسنگ مغولستان بهشمار میرود. هر کامیون در بهترین شرایط تنها چند سفر محدود در ماه انجام میدهد. این مسئله هزینههای لجستیکی را افزایش داده و مانعی جدی برای رشد پایدار صادرات ایجاد کرده است.
در پاسخ به این چالش، توسعه شبکه ریلی بهعنوان راهحل اصلی در دستور کار دولت قرار گرفته است. راهآهن ترانسمغولستان که بیش از ۷۰ سال مسیر اصلی حمل کالا بوده، به ظرفیت نهایی خود رسیده و دیگر پاسخگوی نیازهای جدید نیست. از همین رو، در چارچوب سیاست «احیای نوین» که در سال ۲۰۲۱ تصویب شد، ساخت خطوط ریلی جدید و ایجاد گذرگاههای مرزی ریلی در اولویت برنامههای ملی قرار گرفت.
طرحهای کلیدی ریلی و اتصال به مرز چین
یکی از مهمترین این طرحها، راهآهنی است که معدن بزرگ تاوانتولگوی را به مرز چین متصل میکند. این خط ۲۴۰ کیلومتری در سال ۲۰۲۲ به بهرهبرداری رسید و زمان حمل زغالسنگ را به حدود چهار ساعت کاهش داد. با این حال، تکمیل زیرساختهای اتصال کامل دو سوی مرز، از جمله پایانههای بار و پل مرزی، تا پایان سال ۲۰۲۷ ادامه خواهد داشت.
بخش خصوصی نیز نقش مهمی در خطوط ریلی ایفا کرده است. گروه معدن و حملونقل گُبی با ساخت خط ریلی به گذرگاه مرزی خانگی، مسیر کوتاهتری برای اتصال به بندر ماندال چین ایجاد کرد. این پروژه در سال ۲۰۲۲ و طی هشت ماه، با وجود محدودیتهای ناشی از همهگیری کووید-۱۹، تکمیل شد و امکان اتصال مستقیم به شبکه ریلی چین را فراهم ساخت.
نتایج ملموس و چشمانداز آینده
نتایج این سرمایهگذاریها بهسرعت نمایان شده است. پس از آغاز بهرهبرداری خطوط جدید در سال ۲۰۲۳، حجم بار جابهجا شده به ۸٫۵ میلیون تن رسید، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۲ حدود ۳ میلیون تن بود. همچنین تولید معدن تاوانتولگوی و صادرات کلی زغالسنگ مغولستان برای دو سال متوالی به رکوردهای جدیدی دست یافته است.
به گفته رئیس انجمن زغالسنگ مغولستان، کشورهایی با صنایع معدنی پیشرفته مانند استرالیا و کانادا برای صادرات مواد معدنی خود به بازارهای جهانی به حملونقل ریلی متکی هستند. او تأکید میکند توسعه خطوط ریلی، کلید افزایش ظرفیت جابهجایی کالا، کاهش هزینهها و تقویت جایگاه مغولستان در تجارت منطقهای و فرامرزی است.
منبع: روزنامه صبح جنوب چین
انتهای پیام/ حمل و نقل
