۲۳ مهر ۱۴۰۴

مسیر اقتصاد؛ رسانه تصمیم‌سازان اقتصاد ایران

شناسه: ۲۱۲۷۱۸ ۲۳ مهر ۱۴۰۴ - ۱۷:۰۰ دسته: تجارت و دیپلماسی کارشناس: محمدهادی بیات
۰

اخیرا برای اولین بار از سال ۱۹۹۶ میلادی، سهم طلا در ذخایر بانک‌های مرکزی جهان از اوراق خزانه آمریکا بیشتر شد. افزایش نگرانی نسبت به بدهی‌های آمریکا، تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیک و کاهش ارزش دلار از عوامل مهم این اتفاق هستند. در حال حاضر چین دارای بیشترین میزان دارایی‌های خارجی در جهان است و این کشور در سال‌های اخیر اقدام به افزایش ذخایر طلای خود کرده است.

به گزارش مسیر اقتصاد در سال‌های اخیر، سهم طلا در ترکیب ذخایر بانک‌های مرکزی جهان افزایش یافته و در مقابل، سهم اوراق خزانه‌داری آمریکا کاهش یافته است. بر اساس آمارهای جدید، برای نخستین‌بار از سال ۱۹۹۶، بانک‌های مرکزی در مجموع طلای بیشتری نسبت به اوراق خزانه آمریکا در اختیار دارند. موضوعی که نشان‌دهنده تغییر جهت قابل‌توجه در الگوی مدیریت دارایی‌های بین‌المللی است.

افزایش نگرانی نسبت به بدهی‌های دولت آمریکا و تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیک، موجب کاهش اعتماد کشورها به دلار شده است. در نتیجه، سهم طلا از ذخایر بین‌المللی در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ به حدود ۲۴ درصد رسیده که بالاترین سطح طی سه دهه اخیر محسوب می‌شود. همچنین افزایش تقاضای خرید طلا و افزایش ریسک بدهی آمریکا موجب شد برای اولین بار در اکتبر سال جاری میلادی، قیمت هر اونس طلا از ۴ هزار دلار عبور کند.

افزون بر موارد فوق، بر اساس تازه‌ترین نظرسنجی شورای جهانی طلا که با مشارکت ۷۳ بانک مرکزی انجام شده است، نزدیک به سه‌چهارم بانک‌های مرکزی انتظار دارند طی پنج سال آینده سهم طلا در ذخایر خود افزایش و سهم دلار کاهش پیدا کند.

چرا سهم طلا در ذخایر بانک‌های مرکزی از اوراق خزانه آمریکا جلو زد؟

چین دارنده بیشترین ذخایر جهان

کشور چین با داشتن مازاد مداوم حساب جاری، بیشترین میزان ذخایر را در میان بانک‌های مرکزی جهان به خود اختصاص داده است. ذخایر بانک‌های مرکزی نقش اساسی در حفظ ثبات مالی بین‌المللی دارند و به کشورها امکان می‌دهند در برابر شوک‌های اقتصادی و سیاسی مقاومت کرده و تعهدات تراز پرداخت خود را ایفا کنند.

چین از سال ۲۰۱۵، ترکیب دارایی‌های ذخیره خود را به‌صورت قابل توجهی متنوع کرده است. سهم طلا در ذخایر این کشور از ۱ درصد به حدود ۶.۸ درصد افزایش یافته، در حالی که سهم اوراق خزانه‌داری آمریکا از ۳۲ درصد به حدود ۲۲ درصد کاهش یافته است. برآورد می‌شود حجم کل ذخایر ارزی و طلای چین به حدود ۳.۵ تریلیون دلار رسیده باشد.

نقش نوسان نرخ ارز در کاهش سهم دلار از ذخایر بانک‌های مرکزی

با وجود افزایش خرید طلا از سوی بانک‌های مرکزی، کاهش سهم دلار در ذخایر جهانی تنها به تغییر ترکیب دارایی‌ها محدود نمی‌شود. کاهش ارزش دلار در برابر سایر ارزهای اصلی نیز سهم دلاری ذخایر را به‌صورت آماری کاهش داده است. بانک‌های مرکزی معمولاً سبدی متنوع از ارزهای بین‌المللی مانند یورو، ین، یوآن، پوند و دلار نگهداری می‌کنند. سهم این ارزها به دلار آمریکا گزارش می‌شود. این بدان معناست که اگر کشوری ذخایر ارزی خود را به یورو یا ین نگه دارد، ارزش این دارایی‌ها ابتدا به دلار تبدیل می‌شود و سپس به مجموع جهانی اضافه می‌شود. بنابراین، وقتی نرخ ارز تغییر می‌کند، حتی اگر هیچ بانک مرکزی چیزی خرید یا فروش نکند، سهم‌های گزارش‌شده تغییر می‌کنند.

در سال جاری میلادی تغییرات نرخ ارز قابل توجه بوده است. شاخص دلار آمریکا که معیاری برای سنجش عملکرد دلار آمریکا در برابر یورو و ارزهای ژاپن، بریتانیا، کانادا و سوئیس است، در نیمه اول سال بیش از ۱۰ درصد کاهش یافت که بزرگترین افت آن از سال ۱۹۷۳ تاکنون محسوب می‌شود. این بدان معناست که حتی اگر بانک‌های مرکزی هیچ تغییری در پرتفوی خود ایجاد نمی‌کردند، ارزش دارایی‌های غیردلاری آن‌ها وقتی به دلار بیان می‌شود، افزایش می‌یافت و در نتیجه سهم دارایی‌های دلاری آنها به طور متناظر کاهش پیدا می‌کرد.

منابع:

www.visualcapitalist.com

www.gold.org

انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.