به گزارش مسیراقتصاد تنظیم بازار یکی از اصلی‌ترین چالش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان است. در ایران نیز مشکلاتی همچون نوسانات قیمتی، عرضه و تقاضای نامتعادل مرتبط با برخی محصولات کشاورزی مانند برنج وجود دارد. در این میان، سیاست‌هایی که به تنظیم و پایداری بازار کمک کنند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. یکی از این سیاست‌ها، طرح ملی ناهار مدارس ایالات متحده (NSLP) است که علاوه بر تأمین غذای سالم برای دانش‌آموزان، به‌عنوان ابزاری برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی عمل می‌کند.
این طرح به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و اثرگذارترین سیاست‌های رفاهی و کشاورزی در این کشور شناخته می‌شود که از سال ۱۹۴۶ شروع به کار کرده است. این گزارش، به بررسی ساختار و مزایای این برنامه و به تأثیرات آن در بازار کشاورزی آمریکا پرداخته است.
۲ مسیر برای تأمین مواد غذایی مدارس
طرح ملی ناهار مدارس در ایالات متحده از دو مسیر اصلی برای تأمین مواد غذایی استفاده می‌کند. نخست، وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA) محصولات کشاورزی مازاد را از کشاورزان داخلی خریداری کرده و از طریق برنامه USDA Foods به مدارس ارسال می‌کند. این روش کمک می‌کند تا ضایعات غذایی کاهش یابد، قیمت‌ها تثبیت شود و درآمد کشاورزان تضمین گردد. دوم، مدارس به‌طور مستقیم از تأمین‌کنندگان محلی غذا خریداری می‌کنند که موجب تقویت اقتصاد محلی و حمایت از کشاورزان و تولیدکنندگان داخلی می‌شود.
حمایت یارانه‌ای از دانش‌آموزان بر اساس درآمد خانواده‌ها
هزینه اجرای طرح ملی ناهار مدارس در ایالات متحده در سال‌های اخیر به‌طور میانگین سالانه بین ۱۴ تا ۱۵ میلیارد دلار بوده است که از منابع بودجه فدرال تأمین می‌شود. یارانه‌ها بر اساس وضعیت اقتصادی خانواده‌ها به سه گروه مختلف تعلق می‌گیرد: ناهار رایگان، ناهار با قیمت کاهش‌یافته و ناهار با قیمت کامل؛ این طرح روزانه به بیش از ۳۰ میلیون دانش‌آموز خدمات می‌دهد و دسترسی به وعده‌های غذایی سالم را برای آنها فراهم می‌کند.
وعده‌های غذایی بر اساس دستورالعمل های تغذیه‌ای USDA طراحی شده‌اند و باید شامل گروه‌های غذایی اصلی مانند پروتئین، غلات کامل، سبزیجات، میوه و شیر باشند. تهیه غذا ممکن است در آشپزخانه مدارس یا در مراکز تهیه غذای مرکزی انجام گیرد. در مناطقی که زیرساخت مناسب ندارند، شرکت‌های تخصصی تهیه غذا با مدارس همکاری می‌کنند.
تأثیرات اقتصادی طرح ملی ناهار مدارس بر بازار کشاورزی
طرح NSLP به‌عنوان یک نهاد خریدار بزرگ و پایدار در بازار محصولات کشاورزی، نقشی حیاتی در تنظیم این بازار ایفا می‌کند. خریدهای منظم و عمده دولت از محصولات کشاورزی مانند شیر، گوشت، گندم و میوه، موجب جلوگیری از نوسانات قیمتی و شوک‌های غیرمنتظره در بازار می‌شود. علاوه بر این، این برنامه به تغییر الگوهای تولید صنایع غذایی کمک می‌کند و تولید محصولات سالم‌تر را تشویق می‌کند. این تأثیرات در درازمدت به تقویت امنیت غذایی و توسعه پایدار کشاورزی در آمریکا کمک کرده است.
جای خالی طرح های مشابه در ایران برای تنظیم بازار داخلی محصولات اساسی
در نهایت، طرح ملی ناهار مدارس تنها یک برنامه تغذیه‌ای برای دانش‌آموزان نیست، بلکه پل ارتباطی میان سلامت عمومی، عدالت اجتماعی و اقتصاد کشاورزی است. این طرح نه‌تنها به تأمین غذای سالم برای نسل آینده کمک می‌کند، بلکه در تنظیم و پایداری بازار محصولات کشاورزی نیز نقشی کلیدی ایفا می‌کند. متأسفانه، ایران از چنین برنامه ملی و اثربخشی در این زمینه بی‌بهره است. با طراحی نقشه‌راهی جامع که نقش نهادهای مختلف از وزارت آموزش و پرورش تا وزارت جهاد کشاورزی در آن مشخص شود و با برآورد دقیق بودجه و منابع مورد نیاز، می‌توان تجربه جهانی این طرح را به یک سیاست عملی و مؤثر در جهت ارتقای سلامت دانش‌آموزان و تنظیم بازار محصولات داخلی تبدیل کرد.
انتهای پیام/ کشاورزی
