به گزارش مسیر اقتصاد نهمین نشست از یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با موضوع «الگوی خوداتکایی در خوراک و احیای نژادهای دام و طیور بومی»، چهارشنبه ۱۹ دی‌ماه ۱۴۰۳ از ساعت ۹ الی ۱۲ و با میزبانی «موسسه تحقیقات علوم دامی» برگزار شد. این نشست، نهمین نشست تخصصی از یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در بازه آبان تا اسفندماه سال جاری با موضوع «امنیت غذایی؛ کشاورزی بهره‌ور و تجارت تحریم‌ناپذیر» در حال برگزاری است. یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی فرآیندی چندماهه است که با افتتاحیه شروع شده، سپس با چندین نشست تخصصی ادامه مییابد و در نهایت با برگزاری اختتامیه در تاریخ ۲۹ بهمن ماه و همزمان با سالروز ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به کار خود پایان می‌دهد. همچنین در جریان این همایش، به جای مقاله «طرح سیاستی» دریافت، بررسی و داوری می‌شود تا مورد استفاده تصمیم‌گیران و دستگاهها قرار گیرد.
در این نشست کارشناسان و مسئولان انواع خوراک جایگزین برای دام و طیور در شرایط فعلی کشور را با هدف کاهش وابستگی به واردات معرفی کردند و درباره نحوه تولید آنها به ارائه نظر پرداختند. همچنین امکان جایگزینی نژادهای داخلی دام و طیور با نژادهای خارجی و الگوی مصرف خوراک آنها با هدف کاهش وابستگی به واردات مورد بررسی قرار گرفت.
خوراکهای آماده باید جایگزین خوراک خام دامی شوند
صمد عیسی‌زاده معاون مدیرکل دفتر بهبود تغذیه و جایگاه دام وزارت جهاد کشاورزی در این نشست گفت: در دفتر بهبود تغذیه سیاست‌هایی برای بهبود تغذیه دام و طیور از جمله استفاده از کارخانجات خوراک آماده دام و طیور که سرمایه عظیمی در احداث آنها صرف شده است، داشتیم.
وی افزود: استفاده از خوراکهای خام ضایعات فراوانی ایجاد می‌کند و خوراک آماده ابزار موثری در ارتقای بهره‌وری است. سالهای گذشته نهاده‌های مرغداران بر اساس ضریب تبدیل ۲ تخصیص می دادیم و برای وزن هدف ۲.۵ کیلو مرغ، ۵ کیلوگرم نهاده استفاده می شد. طی سال ۱۴۰۱ به بعد ضریب تبدیل را کاهش دادیم تا بخش تولید استفاده حداکثری از نهاده ها داشته باشند و از همین محل بخش زیادی از نهاده وارداتی ذخیره شد که بخش تولید هم متوجه شد باید به بسته خوراکهای آماده رجوع کند.
عیسی‌زاده ادامه داد: اقدام دفتر بهبود تغذیه برای تهیه شیوه نامه کنترل کیفی در واحدهای تولید خوراک آماده باید دستورالعمل مشخصی در همه استان‌ها داشته باشد و اطمینان واحدهای تولید برای تامین احتیاجات کامل غذایی دام و طیور تامین شود. اقدام بعدی برای بهبود بهره وری، رتبه بندی کارخانجات است که از ۸۰۰ واحد در حال حاضر ۶۳ درصد در این برنامه گرید بندی شده و بر اساس کیفیت محصول، رتبه‌های A+ تا c را اخذ کردند.
تجربه موفق جایگزینی ۱.۲ میلیون تن سورگوم و سایر کنجاله‌ها با ذرت و کنجاله سویا
معاون مدیرکل دفتر بهبود تغذیه و جایگاه دام وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: در راستای تنوع بخشی تلاش کردیم با معرفی چند رقم کنجاله از جمله آفتابگردان و گلرنگ تنوعی در سبد غذایی ایجاد کنیم که ابتدا مشمول ارز ترجیحی نبود و طی سال ۱۴۰۲ مشمول قیمت حمایتی مشابه سویای وارداتی شد. بنابراین میتوانیم به سمت کاهش مصرف نهاده وارداتی حرکت کنیم.
وی افزود: توسعه کشت دانه‌های روغنی مثل کلزا، آفتابگردان و پنبه دانه باید توسعه یابد. موفق شدیم یک میلیون و دویست هزار تن به جای ذرت و کنجاله سویا از سورگوم و سایر کنجاله‌ها استفاده کنیم. در برنامه هفتم امکان خودکفایی جو تا ۹۰ درصد دیده شده که قابل دستیابی است؛ اما همانطور که در این سند ذکر شده نمیتوان در سویا و ذرت به خودکفایی کامل دست یافت چون پر آب بر است و نیازمند راه‌های جایگزین هستیم.
افزایش خوداتکایی در خوراک دام بستگی زیادی به سیاست‌های ارزی کشور دارد
صمد عیسی‌زاده گفت: خوداتکایی و امکان استفاده از نهاده‌های داخلی، به مواردی بستگی دارد که تا امروز به آن توجه نشده است. سیاست‌های کلان پولی و ارزی ما در این زمینه بسیار مهم است. ما میتوانیم برای شرایط موجود نسخه‌های تغذیه‌ای برای دام و طیور بپیچیم و جیره‌های تغذیه‌ای مناسب طراحی کنیم که شامل سورگوم تولید داخلی باشد. اما شرایط تولید بستگی زیادی به سیاست‌های ارزی کشور دارد. بنابراین تنوع اقلام یا افزایش خوداتکایی در شرایط فعلی چندان قابل توسعه نیست.
وی افزود: استفاده از سایر کنجاله‌ها مثل کنجاله دانه آفتابگردان در زنجیره تولید مرغ یکی از اقداماتی است که قابل پیگیری است و امروز در ابعاد کوچک در دستورکار قرار گرفته است. اما این اقدامات برای واحدهای کوچک و مستقل قابل توصیه نیست چرا که مقرون به صرفه نیست و فقط می‌توان از آن در مرغداری‌های بزرگ بهره برد.
نهاده جایگزین داخلی قدرت رقابت اقتصادی با نهاده وارداتی را ندارد
معاون مدیرکل دفتر بهبود تغذیه و جایگاه دام وزارت جهاد کشاورزی گفت: یکی از مسائل اینجاست که به دلیل برق یارانه‌ای مرغداری‌ها، استفاده از غذای از پیش آماده شده در کارخانه‌ها به صرفه نیست و مرغدار با وجود بهره وری پایین تر ترجیح می‌دهد نهاده را بخرد و خودش در داخل مرغداری آن را به خوراک مرغ تبدیل کند. این معضل نیز به قیمتگذاری های دولتی و نحوه اختصاص یارانه برمی‌گردد و دست ما را در سیاستگذاری برای مرغداری‌ها بسته است. باید بپذیریم که اقتصاد و مقرون به صرفه بودن حرف اول را در صنعت می‌زند.
وی افزود: نکته دیگر اینکه اگر بتوانیم یونجه را جایگزین کنجاله سویا کنیم، هم از نظر کاهش ارزبری و هم از نظر ارزش غذایی محصولات تولیدی به سود کشور است؛ ولی از آنجا که کنجاله سویا در نهایت وزن بیشتری تولید می‌کند، کشاورز به این سمت حرکت نمی‌کند. همچنین در خصوص سورگوم، گاهی اوقات کشاورز داخلی بدون خریدار می‌ماند و دلیل آن نیز در دسترس بودن نهاده وارداتی با قیمت مناسبتر است.
مدیریت یارانه وارداتی به خوراک دام راهکار حرکت به سمت خوداتکایی
صمد عیسی‌زاده گفت: ما دستورالعمل‌های لازم برای تولید نهاده بر اساس بقایا را تهیه کردیم ولی در صحنه عمل، اجرایی شدن آن به الزاماتی نیاز دارد که مهمترین آن مدیریت مناسب تر یارانه اعطایی به نهاده وارداتی است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین من فکر میکنم گره‌های اساسی را باید باز کنیم تا امکان حرکت به سمت خوداتکایی فراهم شود و در این زمینه مدیریت یارانه وارداتی بسیار حائز اهمیت است. در معاونت‌های مختلف وزارت کشاورزی نیز نیاز به هماهنگی بیشتر و برنامه ریزی واحد در این زمینه نیاز داریم.
انتهای پیام/ کشاورزی
