مسیر اقتصاد/ بدون تردید برنده انتخابات ایالات متحده در نوامبر امسال، یک سیاست صنعتی مشخصی برای تولید کشور ارائه خواهد داد. البته سیاست حمایتی این دو نفر با یکدیگر تفاوت دارند، یعنی این دو نامزد از ابزارهای متفاوتی استفاده و از صنایع مختلف حمایت خواهند کرد.
سیاست حمایتگرایی پنهان در اقتصاد ایالات متحده
سیاست صنعتی به حمایت دولت از صنایع خاص با استفاده از ابزارهایی مانند تعرفهها، یارانهها و تحقیقات اشاره دارد که سیاستگذاران واشنگتن قبلاً آن را جدی نمیگرفتند. آنها باور داشتند که «بازارها» سیاست تخصیصی بهتری نسبت به دولت دارند و تاثیر «تجارت آزاد» در ثروتمندتر شدن کشور بیش از «حمایتگرایی» است.
البته آنها همواره به پندهای خود نیز عمل نمیکنند هرچند که آن را سیاست صنعتی محسوب نمیکردند. این امر درمورد سیاستهای حمایتی در مسکن با کسر مالیات تسهیلات، مراقبتهای بهداشتی و کشاورزی قابل ردیابی است. در این میان، صنعت خودروی ایالات متحده کمکهای مکرری دریافت کرده است. برای نمونه، رونالد ریگان از ژاپن درخواست کرد تا «داوطلبانه» صادرات خودرو به ایالات متحده را محدود کند. همچنین، باراک اوباما پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ خودروسازان دیترویت را نجات داد. باید توجه داشت که ایالات متحده در ۴۰ سال اخیر برای کامیونهای سبک تعرفه ۲۵ درصدی اعمال کرده است.
با این حال، سیاست صنعتی عمدتاً از سوی سیاست گذاران ایالات متحده تحت عناوینی مانند «انتخاب برندگان و بازندهها» یا ایجاد «سرمایهداری دوستانه» رد میشد. اما روسای جمهور معمولا برای مذاکره درباره توافقنامههای تجارت آزاد بیشتر کار میکنند. به طوری که، در سال ۲۰۱۲، میت رامنی، نامزد جمهوری خواه ریاست جمهوری، حملات تندی علیه اوباما داشت که دلیل آن شکست در مذاکره درباره یک توافقنامه تجارت آزاد بود.
رویکرد هریس و ترامپ به سیاست صنعتی
زمانی که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷ به قدرت رسید، ایالات متحده را از یک توافقنامه بزرگ تجارت آزاد با آسیا خارج کرد. بعدها او تعرفههایی را بر ماشین لباسشویی، پنلهای خورشیدی، فولاد و آلومینیوم و تعرفه بر مجموعه بزرگی از محصولات چینی اعمال کرد. اخیراً او پیشنهاد تعرفه ۲۰ درصدی را داده که نشان دهنده افزایش چشمگیر در سطح تعرفه – میانگین فعلی آمریکا در حدود ۳ درصد – بوده و همچنین شامل تقریبا همه کالاها خواهد شد. احتمالا، برخی صنایع از حمایت ویژه برخوردار شوند. مثلا، ترامپ در یک گردهمایی وعده تعرفه ۱۰۰ درصدی بر خودروهای ساخت خارجی را داد.
اما، کامالا هریس در این باره زیاد سخرانی نکرده است، اما بسیاری از کارشناسان انتظار دارند که او در راستای سیاست صنعتی جو بایدن، رئیس جمهور کنونی آمریکا، گام بردارد. یعنی او به جای تعرفهها، بیشتر از ابزارهایی مانند یارانه و قوانین سختگیرانه خرید آمریکا برای کالاهای دولتی بهره خواهد گرفت. کامالا هریس احتمالا مانند بایدن، حمایت کمتری از صنایعی فلزی خواهد داشت و بیشترین حمایت آن معطوف به صنایع پیشرفته مانند نیمه هادیها و صنایع حساس به محیط زیست مانند خودروهای الکتریکی است. احتمالاً تعرفههای او به اندازه پیشنهادهای ترامپ بالا یا گسترده نخواهد بود. در واقع، تمرکز دولت وی بر یارانهها خواهد بود.
پیامدهای سیاست تعرفهای بر بخش کشاورزی
هرچند که این موارد فعلا در حد پیشبینی هستند، اما اقتصاددانان هشدار میدهند که تعرفههای پیشنهادی ترامپ به فاجعه منجر خواهد شد. اما اگر پیشبینیها تا حد معقولی دقیق باشند، احتمالاً پیامدهای سیاست صنعتی هریس بر بخش کشاورزی حداقل است. هرچند، شرکای تجاری آمریکا از یارانههای تولیدکنندگان و قانون خرید آمریکایی ناراضی هستند و برخی نیز با اقدامات مشابه خودشان پاسخ خواهند داد، اما این اقدامات به احتمال زیاد به کشاورزی ایالات متحده آسیب نرسانده است.
تعرفه یکی دیگر از ابزارهای تاثیرگذار بر بخش کشاورزی است. شرکای تجاری ایالات متحده تقریباً ابراز اطمینان کردهاند که با تعرفههای صادراتی واشنگتن مقابله خواهند کرد و این تعرفهها را متوجه صنایع وابسته به صادرات از جمله کشاورزی خواهند کرد.
به باور فدراسیون اداره کشاورزی آمریکا، ۲۰ درصد از تولیدات مزارع ایالات متحده صادر میشود. البته برای برخی از محصولات از جمله سویا، این درصد بسیار بالاتر است. هنگامی که شرکای تجاری خرید خود را کاهش میدهند یا حتی خرید را متوقف میکنند، قیمت کالاها کاهش مییابد. زمانی که چین تعرفههای تلافیجویانه علیه ایالات متحده اعمال کرد، صادرات نفت آمریکا به آن کشور در سال ۲۰۱۸ نسبت به سال گذشته، بیش از ۵۰ درصد کاهش یافت. همچنین، هنگامی که ترامپ تعرفههای سال ۲۰۱۹ را افزایش داد، چین واردات محصولات کشاورزی آمریکا را برای مدتی به کلی متوقف کرد. از همین روی، تعرفههای جدید و بالاتر میتواند واکنشهایی را برانگیزد که شرایط را برای کشاورزی ایالات متحده دشوارتر میکند.
منبع: آسیا تایمز
انتهای پیام/ تولید