مسیر اقتصاد/ یکی از ۱۰ پیشنهادی که رهبر انقلاب در ابتدای سال در خصوص اقدامات عملیاتی تحقق اقتصاد مقاومتی به دولت دادند، حمایت از صنایع مادری بود که دیگر صنایع را به حرکت در می‌آورند. به اعتقاد بسیاری از اقتصاددانان، بخش مسکن یکی از این صنایع مادر است که راه‌اندازی آن می‌تواند سبب تحرک بیش از ۱۰۰ شغل و کسب‌وکار در کشور شود و رونق بسیاری از صنایع وابسته به مسکن را به دنبال داشته باشد. با این حال رونق گرفتن بخش مسکن نیازمند حمایت از تولید و عرضه مسکن و هدایت نقدینگی به سمت آن است.
نگاه به اقدامات صورت گرفته در این زمینه نشان می‌دهد که سیاست دولت یازدهم در مسکن، تحریک تقاضا از طریق صندوق‌های پس‌انداز بوده است. وجه مثبت این سیاست، عدم استفاده از منابع پرقدرت پولی بانک مرکزی و به‌جای آن استفاده از منابع مردمی و جهت‌دهی نقدینگی موجود جامعه است که منجر به رونق غیرتورمی خواهد شد. در مقابل وجه قابل نقد این سیاست را می‌توان عدم اتصال آن به عرضه مسکن و همچنین نبود سازوکارهای انگیزشی برای مردم در این زمینه دانست که باعث می‌شود با این سیاست، منابع قابل‌توجهی جذب بخش مسکن نشود.
بر اساس آمار اعلام شده توسط وزیر راه و شهرسازی، مردم تاکنون حدود ۱۱۰۰ میلیارد تومان در صندوق‌های پس‌انداز سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این مقدار موجب می‌شود که ۲۲۰۰ میلیارد تومان نقدینگی (با استفاده از منابعی که از طریق صندوق مذکور به‌صورت تسهیلات تخصیص داده می‌شود) وارد بازار مسکن شده و از طریق آن خرید و فروشی به این حجم انجام گیرد؛ این در حالی است که خروج بخش مسکن از رکود، به منابع بیشتری احتیاج دارد. استنباط دیگری که از این آمار می‌توان داشت، عدم استقبال قابل توجه مردم از این سیاست وزارت راه و شهرسازی بوده است که طولانی بودن مدت سرمایه‌گذاری در صندوق پس‌انداز از جمله عوامل آن است.
بنابراین ضروری است این سیاست در بخش مسکن به نحوی اصلاح شده و اجرای آن ادامه پیدا کند که علاوه بر تقویت وجوه مثبت آن -که “استفاده از منابع مردمی و نقدینگی موجود” در تحرک بخش مسکن است- حجم بیشتری از منابع را درگیر کرده و عرضه مسکن را نیز در ادامه به حرکت درآورد تا منجر به ایجاد رونق غیرتورمی گردد.
در این زمینه دو پیشنهاد زیر جهت بهبود سیاست دولت پیشنهاد می‌شود:
۱- طی سه سال گذشته بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان از منابع بازگشتی مسکن مهر در اختیار بانک مسکن به‌عنوان بانک توسعه‌ای قرار گرفته است. این منابع می‌تواند در کنار نقدینگی مردم در صندوق پس‌انداز مسکن قرار گرفته و با ایجاد قدرت اهرمی، مدت زمان اعطای تسهیلات این صندوق و مبلغ آن را به نحوی تغییر دهد که مردم تمایل بیشتری به دریافت این تسهیلات پیدا کنند.
۲- پیش خرید مسکن یا خرید مسکن‌های تازه تولید شده (با کمتر از سه سال ساخت) نسبت به سایر موارد از تسهیلات بیشتری برخوردار باشد. این سیاست موجب می شود تا مردم به سمت خرید مسکن تازه ساخته شده حرکت کرده و در نتیجه تولید و عرضه مسکن رونق پیدا کند.
اجرای این دو پیشنهاد برای بهبود سیاست دولت در بخش مسکن، می‌تواند علاوه بر درگیر کردن بیشتر منابع مردمی، عرضه مسکن را نیز تحریک کرده و منجر به رونق غیرتورمی گردد.
