به گزارش مسیر اقتصاد در طول سال‌های اخیر تشدید تقابل اقتصادی آمریکا و چین یکی از مواردی بوده است که عرضه تجارت جهانی را تحت تاثیر خود قرار داده است. شناخت دقیق و واقعی از ابعاد این جنگ اقتصادی می‌تواند به هر کشوری در اتخاذ سیاست‌های مناسب کمک کند. از این رو اندیشکده اروپایی «مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصادی» در گزارشی به بررسی واقعیت‌های تقابل تجاری بین آمریکا و چین در طول ۵ سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ پرداخته است.
بر اساس این گزارش در طول ۵ سال منتهی به ۲۰۲۲، آمریکا به وضوح تلاش کرده از وابستگی تجاری خود به واردات از چین بکاهد و افزایش تعرفه واردات مهمترین ابزار آمریکا در این مسیر بوده است. در عین حال در برخی از موارد، کشورهایی جایگزین واردات از چین شده‌اند که زنجیره تولید محصولات صادراتی آن‌ها به آمریکا، درهم تنیدگی بالایی با تولیدکنندگان چینی دارد و از این رو می‌توان گفت هرچند واردات مستقیم آمریکا از چین در بسیاری از کالاها، خصوصا کالاهای استراتژیک کاهش یافته، اما نمی‌توان ادعا کرد وابستگی اقتصاد آمریکا به تولید محصولات در چین از بین رفته است.
کاهش ۵ درصدی سهم چین از واردات آمریکا
چنانچه در نمودار زیر نمایان است، در طول سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ میلادی، سهم چین از کل واردات آمریکا از ۲۱.۶ به ۱۶.۳ درصد کاهش یافته که کمترین میزان از سال ۲۰۰۷ میلادی تا امروز است. این کاهش برای کالاهای راهبردی، به طور مثال کالاهای مربوط به فناوری‌های پیشرفته، به مراتب شدیدتر بوده، به طوریکه سهم چین از واردات آمریکا در کالاهای راهبردی در طول ۵ سال مذکور از ۳۶.۸ به ۲۳.۱ درصد کاهش یافته است.
«افزایش تعرفه واردات» ابزار مهم آمریکا در کاهش واردات از چین
در طول این مدت افزایش تعرفه واردات، مهمترین ابزار آمریکا در تحقق هدف کاهش وابستگی به واردات از چین بوده است. بر اساس آمارها در سال ۲۰۲۲ میلادی واردات کالاهای مشمول تعرفه واردات از چین به آمریکا، ۱۲.۵ درصد در مقایسه با سال ۲۰۱۷ کاهش یافته است؛ درحالیکه در این مدت واردات همین کالاها به آمریکا از دیگر کشورهای دنیا روندی صعودی طی کرده است. نکته حائز اهمیت اینکه در کالاهایی که مشمول افزایش تعرفه واردات از سوی دولت آمریکا نشدند، این الگو (کاهش واردات از چین و افزایش واردات از دیگر کشورها) مشاهده نمی‌شود. در نمودار زیر این روند نشان داده شده است.
۶ کشور جایگزین چین در صادرات به آمریکا
آمارها نشان می‌دهد که در طول سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ میلادی، در کنار کاهش صادرات چین به آمریکا، ۶ کشور توانسته‌اند بیش از دیگران از فرصت استفاده کنند و سهم خود از بازار این کشور را افزایش دهند. بر این اساس ویتنام با ۱.۹، تایوان با ۱، کانادا یا ۰.۷۵، مکزیک با ۰.۶۴، هند با ۰.۵۷ و کره‌جنوبی با ۰.۵۳ درصد افزایش در سهم از کل واردات آمریکا، بیشترین نفع را از جنگ تجاری آمریکا و چین برده‌اند. در نمودار زیر تغییر سهم کشورهای منتخب از بازار آمریکا در فاصله سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ نشان داده شده است.
وابستگی به تولید در چین همچنان پابرجاست
نکته دیگر اینکه هرچند آمریکا توانسته است با افزایش تعرفه واردات، واردات بسیاری از کالاها از چین را کاهش دهد، اما آمارها نشان می‌دهد که در اغلب موارد کشورهایی جایگزین چین در بازار آمریکا شده‌اند که در تولید محصولات با تولیدکنندگان چینی همکاری گسترده‌ای دارند. به طور خاص در صنایع الکترونیک، واردات آمریکا از چین کاهش یافته اما در مقابل واردات از کشورهایی افزایش یافته است که در طول ۵ سال مذکور واردات خود در این زمینه را از کشور چین افزایش داده‌اند.
منبع: اندیشکده اروپایی مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصادی
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
