به گزارش مسیر اقتصاد پیروزی دور از انتظار خاویر مایلی در انتخابات ریاست‌جمهوری آرژانتین نشان می‌دهد که رای‌دهندگان دومین کشور بزرگ آمریکای جنوبی به استفاده از شوک‌درمانی برای رفع مشکلات عمیق اقتصادی کشور روی آورده‌اند. البته دلیل حمایت ۵۶ درصد مردم آرژانتین از رویکردهای دست‌راستی قابل درک است؛ شاید این کشور بهترین تیم فوتبال جهان را داشته باشد اما اقتصاد آن در سال‌های اخیر عملکرد فاجعه باری را تجربه کرد. تورم ۱۴۰ درصدی و خشکسالی سه ساله منجر به کاهش شدید تولیدات کشاورزی شده و از هر پنج آرژانتینی دو نفر در فقر زندگی می‌کنند. پول ملی آن نیز طی چهار سال گذشته، ۹۰ درصد ارزش خود را از دست داده است.
رییس جمهور افراطی آرژانتین چه می‌گوید؟
ایده جنجالی مایلی شامل حذف پزو، پول ملی آرژانتین، و استفاده از دلار آمریکا به جای آن است. البته، شکل ملایم‌تری از این سیاست در اوایل دهه ۱۹۹۰ و پس از یک دوره رکود و تورم شدید تجربه شد، و در این راستا دولت بوئنوس آیرس پزو را بطور رسمی یک به یک با دلار آمریکا مرتبط کرد. این استراتژی، در سال ۲۰۰۲ پس از یک رکود عمیق و اعتراضات خیابانی خشونت‌آمیز علیه محدودیت‌های برداشت بانکی، غیرقابل دفاع بود و در نهایت کنار گذاشته شد. اکنون رئیس‌جمهور منتخب آرژانتین می‌گوید که فراتر از آن نیز خواهد رفت. بر اساس پیشنهاد او، بانک مرکزی کشور منحل و اقتصاد به طور کامل «دلارسازی» می‌شود. یعنی سیاست پولی آرژانتین به جای بوئنوس آیرس در واشنگتن تنظیم می‌شود. در گذشته کشورهای دیگر مانند پاناما و اکوادور نیز این مسیر را طی کرده‌اند، اما به بزرگی آرژانتین به عنوان عضو گروه ۲۰ نبوده‌اند.
سه مانع جدی در مقابل رویکرد مایلی
اما موانع جدی در مقابل اقتصاد پیشنهادی مایلی وجود دارد. نخستین مورد اینکه آرژانتین و ایالات متحده اقتصادهای بسیار متفاوتی هستند. از همین روی، آنچه احتمالا سیاست پولی مناسب برای واشنگتن باشد، برای بوئنوس آینس اینگونه نباشد. بنابرین، کشورها باید مراقب آزادی در تعیین نرخ بهره و کاهش ارزش پول خود باشند. اما مشکل دوم ملموس‌تر است؛ آرژانتین دلار مورد نیز خود را از چگونه تامین می‌کند؟ در حال حاضر، بانک مرکزی این کشور تقریباً ذخایر دلاری نداشته و امکان دسترسی به بازارهای سرمایه جهانی برای حفظ اقتصاد نیز وجود ندارد. در تئوری، مایلی می‌تواند برای دریافت وام به صندوق بین‌المللی پول درخواست دهد، اما شانس موفقیت زیاد نخواهد بود. هم اکنون آرژانتین بزرگترین وام گیرنده از صندوق بین المللی پول بوده و ۴۴ میلیارد دلار (۳۵ میلیارد پوند) به آن بدهکار است. صندوق بین المللی پول نیز در مورد امکان دلاری شدن اقتصاد در کوتاه‌مدت، تردید دارد. پزو قبل از دلاری شدن نیاز به کاهش ارزش قابل توجهی دارد و یک ارز ضعیف‌تر باعث افزایش قیمت‌ها و تشدید تورم می‌شود.
مانع سوم اینکه حتی اگر بتوان راه حلی برای مشکلات فنی مرتبط با کنار گذاشتن پزو پیدا کرد، اما شوک‌درمانی مایلی می‌تواند پیامدهای فوری داشته باشد. در واقع، دلاری شدن خیابانی یک طرفه است که می‌تواند آرژانتین را در مسیری ناپایدار قرار دهد و اقتصاد آن را نابود کند.
ناآرامی‌های اجتماعی در انتظار آرژانتین
مارک وایزبروت، مدیر مرکز تحقیقات اقتصادی و سیاست در واشنگتن، در اینباره گفت که آرژانتین بهای سنگینی را برای اشتباهات دولت قبلی به رهبری مائوریسیو ماکری در سال پس از ۲۰۱۵ می‌پردازد. او افزود: «یک رویکرد دیوانه‌وار و از نظر اقتصادی خودکشی، تنها اوضاع را بدتر می‌کند» نیکلاس سالدیاس، تحلیلگر ارشد آمریکای لاتین در واحد اطلاعات اکونومیست نیز اظهار داشت که «بسیاری از اصلاحات پیشنهادی مایلی، به ویژه در میان آرژانتینی‌های کم درآمد، نامحبوب بوده و احتمالاً باعث ناآرامی اجتماعی در میان اتحادیه‌های کارگری و جنبش‌های اجتماعی قدرتمند کشور می‌شود. در نتیجه، سیاست آرژانتین احتمالاً در ماه‌های آینده به شدت دو قطبی و تفرقه‌انگیز خواهد شد، که باعث کوتاه شده ماه عسل برای مایلی می‌شود.» البته، مایلی در سخنرانی پیروزی خود هیچ اشاره‌ای به دلاری شدن یا انحلال بانک مرکزی نداشت و این گمانه‌زنی را مططرح کرد که او می‌تواند از برنامه‌های رادیکال خود عقب نشینی کند. علاوه بر اصلاحات ارزی، این موارد شامل کاهش شدید پرداخت‌های رفاهی و تعطیلی بیش از ده وزارتخانه است.
منبع: روزنامه گاردین
انتهای پیام/ پول و بانک
