سعید باستانی نماینده استان خراسان رضوی در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با مسیر اقتصاد به تشریح عملکرد مناطق آزاد کشور پرداخت.
باستانی با اشاره به مطرح شدن موضوع مناطق آزاد در مجلس شورای اسلامی، گفت: برای ایجاد مناطق آزاد، سه هدف اصلی معین شده است که اساسا باید در این مناطق به این اهداف دست پیدا کنیم. اولین هدف آن است که باید تولید برخی کالاها که امکان صادرات به خارج از کشور را دارد در این مناطق به وجود آید. صادرات این تولیدات در مناطق آزاد آسان تر می شود چون از هزینه های گمرکی معاف می شوند.
وی در تکمیل صحبت هایش بیان داشت: هدف دوم در مناطق آزاد واردات کالاهای ضروری است. برخی از کالا ها که ضرورت واردات آن احصا می شود به شکل آسان تر از مناطق آزاد وارد شوند. سومین هدف در مناطق آزاد که بحث اصلی هم است موضوع صادرات سایر کالا ها می باشد که می بایست صادرات در این مناطق انجام بگیرد.
نماینده مردم خراسان رضوی در مجلس در ادامه گفت: در بررسی هایی که در مجلس انجام می شود انتظار می رود که عملکرد مناطق آزاد در اجرای این اهداف پیشرفت کند. فعالیت برخی از مناطق آزاد به بیش از ۲۵ سال می رسد ولی در رسیدن به این سه هدف اقدامات مناسبی نشده و عملکرد بسیار ضعیف بوده است.
وی در تکمیل صحبت هایش اظهار کرد: متاسفانه در مناطق آزاد، اقدامات کاملا به صورت وارونه اجرا شده است. برای مثال طبق قانون باید کالاهای ضروری وارد شود ولی در آنجا شاهد واردات جنس بی کیفیت چینی هستیم. یا شاهد ورود خودروهای لوکس هستیم که ضروری نیستند. هم چنین قرار بوده که در آنجا تولید انجام شود که هیچ کالایی در آنجا تولید نمی شود.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در ادامه خاطر نشان کرد: اگرچه در برخی از مناطق آزاد مثل چابهار یا اروند صادراتی هم بوده است ولی به این خاطر بوده که آنجا به واسطه وجود بندر یا گذرگاه مرزی محل صادراتی است و این صادرات به خاطر اینکه منطقه آزاد هستند نیست. یعنی بهبود صادرات که یکی از اهداف ایجاد مناطق آزاد هستند صورت نگرفته است. در مجموع باید گفت که اهدافی که برای مناطق آزاد تعریف شده است به هیچ وجه اجرا نشده است.
وی در ادامه گفت: این مشکلات ناشی از عدم مدیریت صحیح مناطق آزاد در همه ادوار بوده است. مثلا ما در کیش یا قشم شاهد این هستیم که در فروشگاه ها علاوه بر اینکه اجناس چینی هستند، فروشنده ها نیز چینی هستند. این موضوع به این خاطر است که نظارت و مدیریت مناسبی در این مناطق انجام نمی شود که حداقل در این فروشگاه ها برای افراد ایرانی چند شغل ایجاد شود.
باستانی در پایان با اشاره به اینکه هم اکنون برخی مناطق درخواست تبدیل شدن به مناطق آزاد یا ویژه اقتصادی دارند، افزود: این درخواست ابتدا باید در هیئت دولت تصویب شود و سپس در لایحه ای به مجلس ارائه می شود. بررسی هایی که اکنون در مجلس در حال انجام است که این مناطق جدید که متقاضی هستند آیا امکان دست یافتن به اهداف معین شده را دارند یا اینکه مانند سایر مناطق آزاد به مکانی برای واردات جنس های چینی یا اتوموبیل های لوکس تبدیل خواهند شد. وارداتی که باعث ضربه زدن به تولید داخلی شده است. نتیجه این بررسی ها به زودی اعلام خواهد شد.
مسلما اگه افرادی مثل جنابعالی بزارن بعضی از مناطق نتیجه مثبت خواهد داد .بسیاری هم مشغول بکار خواهند شد .با این همه بیکاری که تو مملکت داریم .مگه تو دنیا این همه منطقه آزاد که هست همه وارد کننده اند.اصلا فلسفه تجارت واردات و صادرات هستش .واگه تو کشور ما بحث قاچاق از منطقه آزاد میشه.دست همان دولتی هاست،ته من مهندس.