به گزارش مسیر اقتصاد اولین نشست تخصصی رسانه مسیر اقتصاد تحت عنوان «بررسی علل توقف طولانی مدت کالا و ناوگان در مرزها» برگزار شد. در این نشست سه کارشناس از اتحادیه کارگزاران گمرکی ایران، سازمان راهداری و مرکز پژوهش‌های مجلس حضور داشتند و به بیان دیدگاه‌های خود در این خصوص پرداختند. امیر منصوری عضو هیئت مدیره اتحادیه کارگزاران گمرکی ایران، یکی از مدعوین بود که به تشریح موانع موجود در روانسازی جریان ترانزیت پرداخت. به گفته وی ایجاد موانع در مسیر ترانزیت و دشوارسازی و طولانی سازی فرآیند آن، بخش مهمی از جریان ترانزیت منطقه را از مسیر ایران منحرف کرده و به مسیرهای جایگزین منتقل کرده است.
وضعیت نامطلوب پایانه‌های مرزی ایران در مقایسه با ترکیه
وی به عنوان نمونه وضعیت پایانه های مرزی گوربولاغ و کاپیکوله در ترکیه را تشریح نمود که اولی در مرز با ایران و دومی در مرز با بلغارستان است. در حالی که عبور از مرز کاپیکوله همانند عبور از یک گذرگاه عوارضی ساده است و چند دقیقه زمان می برد، عبور از مرز گوربولاغ-بازرگان، به طور میانگین ۴ روز زمان می‌برد.
عدم اجرای کنوانسیون‌های ترانزیت حمل بین الملل در ایران
بر اساس مشاهدات می توان ادعا کرد که کنوانسیون تیر (TIR) در مرزها اجرا نمی شود. اجرای کنوانسیون به معنای عبور ناوگان خارجی بدون هرگونه تشریفات گمرکی اضافه است. در حالی که چنین چیزی در ایران اتفاق نمی افتد. ایران در حال حاضر بزرگترین مصرف کننده کارنه تیر در جهان است. کارنه تیر در ابتدا با هدف رفع نیاز به اخذ تضامین گوناگون و مکرر از رانندگان به هنگام عبور از قلمرو کشورهای اروپایی ایجاد شد. اما به مرور با همگام سازی اسناد گمرکی و ایجاد کنوانسیون های بین المللی نیاز به صدور کارنه تیر کاهش یافت و کشورها صرفا با استفاده از اسناد گمرکی متقابل، مجوزهای عبور از قلمرو خود را صادر می کنند. وی افزود: مصرف بالای کارنه تیر در ایران نشان دهنده وجود ناهماهنگی گمرکی میان ایران و شرکای تجاری است
هزینه تراشی برای حمل بین الملل ایران با سختگیری نسبت به ناوگان ترانزیتی خارجی
به گفته منصوری بر اساس سازوکارهای طراحی شده توسط گمرک، بدون حضور شرکت حمل و نقل ایرانی، عبور ناوگان خارجی ممکن نخواهد بود. وی تصریح کرد: گمرک با وجود اسناد گمرکی و معافیت از بازرسی، ناوگان ترانزیتی را مجبور به ارسال نمونه به آزمایشگاه می کند. این در حالی است که حمل یکسره ناوگان در قانون پیش بینی شده است.
وی افزود: سختگیری بیش از حد نسبت به عبور ناوگان ترانزیتی خارجی سبب شده است که کشورهای مقابل نیز نسبت به ناوگان ایرانی سختگیری بیشتری نشان دهند. مثلا ترکیه نسبت به ناوگان ایرانی به نسبت دیگران سختگیری بیشتری دارد.
لزوم کاهش سازمانهای دارای امضا در مرزها و استقرار آن‌ها ذیل گمرک
منصوری همچنین به تاثیر تعدد سازمانهای دارای امضا و مستقر در مرز اشاره نمود که هر کدام می توانند موجب اختلال در جریان ترانزیت شوند. وی به عنوان نمونه به تاییدیه استاندارد اشاره کرد و گفت: در سایر کشورها، خود گمرک واحد آزمایشگاهی دارد و تاییدیه‌ها را به سرعت صادر می‌کند در حالی که در ایران بررسی کیفیت محصولات توسط سازمان استاندارد انجام می‌شود که کاملا مستقل از گمرک است.
به طور مثال ما برای واردات یک محصول، دو ماه است که منتظر تایید استاندارد آن هستیم. از طرف دیگر زمانی ما به صورت هوایی شیرینی به انگلیس صادر می‌کردیم و خریدار فردای روز ارسال کالا، تصویر آن را در ویترین مغازه خود برای ما ارسال می کرد. این کاهش بازرسی ها و سرعت بالا به علت نظارت های پسینی و جریمه های سنگین تخلف در سایر کشورها است.
عضو هیئت مدیره کارگزاران گمرکی در نهایت بسیاری از بازرسی ها و عناوین قاچاق را زائد توصیف نمود و هزینه های آن را بیش از منافع آن دانست.
انتهای پیام/ حمل و نقل
