به گزارش مسیر اقتصاد نشست «جایگاه سیاست‌های پولی و ارزی در مهار تورم» روز سه‌شنبه دوم خرداد ماه، با حضور مجید شاکری کارشناس مسائل اقتصادی، حسن حسن خانی کارشناس مسائل اقتصادی، میثم خسروی مدیر گروه پولی و بانکی مرکز پژوهش‌های مجلس، سیدمهدی بنی طبا کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و سید محمدرضا موسوی کارشناس پول و بانک اندیشکده اقتصاد مقاومتی در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد. این نشست، دومین نشست تخصصی از سلسله نشست «تورم؛ ریشه‌ها و راهکارها» بود که به همت اندیشکده اقتصاد مقاومتی جهت ایجاد بستر گفتگو و بهبود کیفیت تصمیم‌گیری در کشور برگزار شد. در این نشست ریشه‌های تورم در اقتصاد ایران و راهکارهای مهار آن مورد بررسی قرار گرفت.
اثرگذاری نرخ ارز بر تورم در کوتاه‌مدت مورد اجماع کارشناسان است
در این نشست میثم خسروی مدیر گروه پولی و بانکی مرکز پژوهش‌های مجلس، ضمن تاکید بر اثرگذاری جهش‌های ارزی بر تورم در کوتاه مدت، گفت: نرخ ارز لنگر اسمی در اقتصاد ایران است و انتظارات نیز به شدت به آن وابسته است. بنابراین نرخ ارز می‌تواند بر تورم اثر بگذارد و در کوتاه مدت آن را از میانگین بلندمدت خود فاصله بدهد. به نظر می‌رسد همه کارشناسان نیز در این خصوص اتفاق نظر دارند و معتقدند برای مهار تورم باید برای تحت کنترل درآوردن نرخ ارز اقداماتی صورت بگیرد. اما اختلاف نظر در خصوص اقداماتی است که برای این مهم پیشنهاد می‌شود.
اقدامات لازم برای جلوگیری از اثر شوک‌های ارزی بر تورم
وی افزود: تجربه کشورهای دیگر نشان می‌دهد اگر بازار ارز به میزان کافی عمیق باشد و انتظارات نیز به نرخ ارز لنگر شده باشد، می‌توان با شناورسازی نرخ و کنترل متغیرهای پولی از جمله رشد نقدینگی، از اثرگذاری شوک‌های ارزی بر تورم جلوگیری کرد. اما در شرایط اقتصاد ایران که بازار ارز به میزان کافی عمیق نیست و انتظارات نیز به طور قابل قبولی لنگر نشده است، باید اقداماتی همچون اصلاح تراز پرداخت‌ها و استفاده بهینه از ذخایر برای مداخله در عرضه و تقاضا نیز در دستورکار قرار بگیرد.
این کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس اضافه کرد: باید توجه داشت که استفاده از ابزار مداخله بدون بهره‌مندی از ذخایر ارزی نقد و کافی امکان پذیر نیست و یکی از مواردی که بین ایران و کشوری مثل روسیه تفاوت ایجاد می‌کند همین مسئله است. روسیه در زمان بحران ناشی از جنگ صدها میلیارد دلار ذخیره ارزی نقد و در دسترس داشت ولی در ایران به طور معمول عرضه ارز به شکلی انجام می‌شود که نتیجه آن از دست رفتن ذخایر بدون تاثیر بر قیمت بازار بوده است.
خسروی تلاش برای تعمیق بازار ارز را از جمله مهمترین اقدامات بانک مرکزی برای جلوگیری از اثرگذاری شوک‌های ارزی بر تورم دانست و افزود: نباید این شرایط حاکم باشد که عده‌ای محدود با سرمایه‌ای محدود بتوانند بر بازار ارز اثرگذار باشند و لازمه این مهم عمق بخشی به بازار ارز است که وظیفه بانک مرکزی است و در این صورت شوک‌های ارزی اثرگذاری کمتری بر تورم خواهد داشت. مسئله دیگر اینکه تثبیت نرخ ارز یا هرگونه اعمال محدودیت و اجبار در روند بازگشت ارز صادراتی، در شرایط فعلی به کاهش صادرات و کاهش عرضه ارز صادراتی منجر می‌شود.
جلوگیری از اثر شوک‌های ارزی بر تورم با صرف تثبیت نرخ شدنی نیست
کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس در ادامه تاکید کرد: بنابراین حتی اگر فقط بخواهیم بر نرخ ارز متمرکز شویم و اثر آن بر تورم را کاهش دهیم، باید یک مجموعه اقدامات در دستور کار قرار بگیرد که کنترل کل‌های پولی نیز از جمله این اقدامات است و نمی‌توان انتظار داشت یک اقدام یکجانبه در تثبیت نرخ ارز صادرات اثری مثبت در این زمینه داشته باشد.
انتهای پیام/ پول و بانک
