مسیر اقتصاد/ ترخیص کالا از گمرک حلقه مهمی از زنجیره تأمین کالاست که شامل تهیه و ارائه مدارک مورد نیاز، پرداخت مالیات و عوارض مربوطه و انجام بازرسی و تأیید گمرکی است و به کالاها اجازه می‌دهد تا به صورت روان و قانونی از مرزها عبور کنند. تسریع و کارآمدسازی ترخیص کالا از گمرک می تواند در زمان و هزینه واردکنندگان صرفه جویی و به کاهش هزینه تمام شده کالا برای مصرف کننده نهایی کمک کند. به همین دلیل طراحی سازوکارهایی از سوی دولت برای تسهیل این فرآیند ضروری است. یکی از راهکارهایی که گمرک ایالات متحده آمریکا به مظور تسهیل فرآیندهای گمرکی ایجاد کرده، اوراق گمرکی است که به شکل قابل توجهی در کاهش زمان ترخیص کالا تاثیر دارد.
اوراق گمرکی چیست؟
اداره گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده آمریکا (CBP) بر اساس دستورالعمل مبتنی بر بند ۱۱۳ ماده ۱۹ قانون فدرال، ارائه اوراق گمرکی را طی فرآیند واردات محموله‌های تجاری با ارزش بیش از ۲۵۰۰ دلار الزامی کرده است. اوراق گمرکی (Customs bond) یک قرارداد قانونی است که بین واردکننده، یک شرکت تضمینی و گمرک تنظیم می‌شود و تضمین می‌کند محموله واردکننده با مقررات گمرکی مطابقت دارد و به درستی اظهار شده است.
در این قرارداد، یک شرکت ثالث ضمانت می‌کند پرداخت حقوق دولتی به طور کامل انجام شود و به CBP اجازه می‌دهد محموله را بدون نیاز به منتظر ماندن برای پرداخت ترخیص کند. در صورتی‌که CBP به پرداخت اصرار داشته باشد، شرکت تضمینی می‌تواند وجه را تسویه و سپس از طریق قرارداد/اوراق، مبلغ مذکور را به واردکننده مسترد کند. همه محموله‌های بیش از ۲۵۰۰ دلار، از جمله محموله‌های اقلام معاف از حقوق ورودی، نیاز به تهیه اوراق گمرکی دارند. [۱]
اوراق گمرکی چگونه عمل می‌کند؟
اوراق گمرکی در دو نوع تک معامله برای واردات یک محموله و اوراق مستمر برای واردات طی دوره یک ساله از تمامی مبادی ورودی ارائه می‌شود. شرکت‌های تضمینی که این اوراق گمرکی را منتشر میکنند توسط وزارت خزانه‌داری ایالات متحده تحت نظارت قرار دارند و معمولا از بین کارگزاران گمرکی تایید شده هستند. این اوراق، ابزارهای مالی از نوع اوراق بهادار قابل معامله نیستند، بلکه صرفا یک قرارداد قانونی بین یک طرف اصیل (واردکننده یا فرستنده)، یک شرکت تضمینی واسطه و CBP هستند که ضمانت می‌کند محموله واردکننده با مقررات گمرکی مطابقت دارد و حقوق ورودی، مالیات و جریمه‌های قابل اعمال به گمرک پرداخت می‌شود.[۲]
اگرچه اوراق گمرکی آن‌طور که در اینجا تعریف شده است، مختص ایالات متحده است، مقامات گمرکی سایر کشورها نیز پس از سال ۲۰۰۳ به تدریج برای تضمین پرداخت عوارض گمرکی، ابزار مشابهی را درخواست میکنند. به عنوان مثال، گمرک برزیل، کانادا، مکزیک و اتحادیه اروپا از سازوکار مشابهی برای تسهیل تجارت و تضمین وصول حقوق دولتی استفاده میکنند. اوراق گمرکی در حال حاضر در بسیاری از کشورهای آسیایی از جمله سنگاپور، مالزی، فیلیپین، تایلند و کره جنوبی نیز استفاده می‌شود. همچنین اخیرا ویتنام اوراق گمرکی را برای تسهیل ترخیص کالا از گمرک معرفی کرده است.
ضرورت توجه به راهکارهای کارآمد برای تسهیل فرآیند ترخیص گمرکی
توجه به سازوکارهای کارآمد برای کاهش زمان ترخیص کالا از گمرک، یکی از حلقه‌های مفقوده حکمرانی گمرکی در کشور است. با وجود ادعای مسئولان وزارت اقتصاد مبنی بر کاهش زمان ترخیص کالای وارداتی به ۳ روز، کارشناسان این آمار را صحیح نمی‌دانند. به طور مثال در خصوص بنادر مهم تجاری همچون بندر شهید رجایی، صرفا عملیات گمرکی و فرآیند کارشناسی آن در بیش از نیمی از کوتاژهای وارداتی، بین ۳ روز تا دو هفته زمان می‌برد. یکی از مهمترین علل این مشکل نیز، عدم دسترسی گمرک به اطلاعات دقیق فاکتورهای تجاری از طریق دسترسی به نظامات بانکی بین المللی است که کار ارزشگذاری صحیح را برای گمرک کشور دشوار و تقریبا ناممکن کرده است.
اوراق گمرکی یکی از راهکارهای پیشنهادی به منظور تامین همزمان منافع دولت و بازرگانان است که با تقویت کارگزاری‌های گمرکی و رسمیت بخشی بیشتر به این بخش، می‌توان آن را اجرایی کرد. این سازوکار نقش مهمی در ساده‌سازی کل سیستم خرید و پردازش محموله ایفا و ترخیص سریع‌تر کالا از گمرک را تضمین می‌کند و به مقامات تضمین می‌دهد که پرداخت هر گونه عوارض، مالیات یا هزینه‌های دیگر واردات به درستی انجام شود.
پینوشت:
[۱] پایگاه اطلاعاتی زنجیره ارزش جهانی Trademo
[۲] سایت کارگزاری گمرکی NFP
انتهای پیام/ تولید
