به گزارش مسیر اقتصاد هرچند کشورهایی همچون عربستان، روسیه، ونزوئلا و امارات از جمله بزرگترین صادرکنندگان نفت جهان محسوب میشوند و بخش عمده تولیدات خود را در قالب قراردادهای دوجانبه به پالایشگاههای مقصد میفروشند، اما توسعه بازار اوراق نفتی در بریتانیا و آمریکا، این بازارها را به تعیین کننده نهایی قیمت جهانی تبدیل کرده است.
قیمت جهانی نفت چگونه تعیین میشود؟
در حال حاضر بازار نفت برنت در بریتانیا و WTI در آمریکا، مرجع اصلی قیمتگذاری نفت در سطح جهان هستند و شاخص قیمت این بازارها، به کشورهای تولیدکننده نفت نیز در تعیین قیمت فروش محصولات خود جهت میدهد. اما نکته جالب توجه اینکه این بازارها بیش از آنکه بازار نفت باشند، یک بازار مالی محسوب میشوند؛ به این معنی که بیش از ۹۵ درصد معاملاتی که در این بازارها انجام میشود، به تحویل نهایی محصول منجر نمیشود، بلکه خریداران و فروشندگان صرفا اقدام به خرید و فروش اوراق نفتی میکنند.
این مسئله موجب شده است اقبال یا عدم اقبال سرمایهداران جهانی به خرید یا فروش اوراق نفتی در کشورهای غربی، اثرگذاری قابل توجهی در تعیین قیمت جهانی نفت داشته باشد. به این ترتیب در برخی موارد حتی با وجود افزایش تقاضای نفت از سوی کشورهای واردکننده و افزایش قیمت در بازارهای فیزیکی در کشورهای تولیدکننده، این امکان وجود دارد که قیمت در بازارهای اوراق به مراتب کمتر افزایش یابد.
انتقاد وزیر انرژی عربستان از وضعیت بازارهای اوراق نفت
عبدالعزیز بن سلمان وزیر انرژی عربستان به تازگی در اظهار نظری از شرایط حاکم بر بازارهای اوراق نفتی انتقاد کرده است. به گفته وی در حال حاضر بازارهای فیزیکی نفت با تقاضای بالا مواجه است و قیمتها در آن صعودی است، اما عدم اقبال سرمایهگذاران در بازارهای اوراق نفتی، به نوسانی شدن و ناپایداری قیمت نفت در این بازارها منجر شده است. وزیر انرژی عربستان این عدم ارتباط مناسب بین بازارهای فیزیکی و اوراق نفت را به ضرر کشورهای تولیدکننده نفت دانسته و از اعضای اوپک پلاس درخواست کرده است در پاسخ به این وضعیت میزان تولید خود را کاهش دهند.[۱]
بازار اوراق نفتی در بریتانیا و آمریکا مانع افزایش قیمت جهانی میشود
بیان وزیر انرژی عربستان بدین معناست که وقتی عربستان به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان جهانی نفت، با افزایش تقاضا از سوی مصرف کنندگان واقعی این حامل انرژی مواجه است و قیمتها را در ماههای اخیر بالا برده است، عدم افزایش متناسب این قیمتها در بازارهای برنت بریتانیا و WTI آمریکا، منطقی نیست و نشان از کارکرد مختل شده این بازارها دارد. این سخنان گمانه زنیها درخصوص دستکاری شرایط بازارهای اوراق از سوی کشورهای غربی را تقویت کرده است.
در طول ۳ ماه اخیر با وجود افزایش تقاضای جهانی نفت و تداوم جنگ اوکراین، بیش از ۲۰ درصد از قیمت نفت در بازارهای اوراق برنت و WTI کاسته شده است. در مواردی حتی مطرح شدن خبرهایی همچون بازگشت نفت ایران به بازار، شاخص قیمت این بازارها را به شکل قابل توجهی کاهش میدهد؛ درحالیکه در واقعیت بازار هیچ تغییری رخ نداده است. مطرح شدن این مسائل از سوی رهبران کشورهای تولیدکننده نفت بار دیگر اهمیت وجود یک شاخص جهانی برای قیمت نفت که تحت کنترل کشورهای غربی نباشد را بیش از پیش نمایان کرده است.
پینوشت:
[۱]: بلومبرگ
انتهای پیام/ اقتصاد بینالملل