۱۰ فروردین ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۱۳۵۲۰۶ ۰۷ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۴۰ دسته: انرژی، زنجیره ارزش نفت و گاز کارشناس: محسن شاطری
۰

توسعه تولید محصولات پتروشیمی در مقایسه با خام فروشی نفت، درآمد ایران از هر بشکه را تا ۱۶ برابر افزایش می‌دهد و انتظار می‌رود با بهره‌برداری از ۴۷ پروژه در صنعت پتروشیمی تا سال ۱۴۰۶، درآمد ایران از این بخش به ۵۰ میلیارد دلار برسد. بازطراحی قوانین جدید توسط شرکت ملی پتروشیمی، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش داده و نرخ بازگشت سرمایه را تا ۳۵ درصد افزایش داده است.

به گزارش مسیر اقتصاد در حال حاضر که خط لوله نفتی گوره-جاسک به اتمام رسیده است، تمرکز اصلی ایران در شرایط تحریمی، توسعه مداوم میادین بزرگ نفتی کارون غرب و بخش ذخایر نفتی پارس جنوبی و بهینه­‌سازی صنعت پتروشیمی خود در مقیاس جهانی است. افزایش محصولات پتروشیمی­‌ها و درآمد حاصل از  آن نقشی کلیدی در الگوی اقتصاد مقاومتی، ایفا می­‌کند.

نقش کلیدی صنعت پتروشیمی در الگوی اقتصاد مقاومتی و شرایط تحریمی برای ایران

فارغ از اینکه تلاش جدید برای احیا برجام نتیجه­‌بخش باشد یا نه، ایران تمرکز ویژه­ای روی تداوم توسعه صنعت پتروشیمی به عنوان امری لازم برای حیات اقتصادی خود در بلند‌مدت دارد. آن­ها ادعا کرده­‌اند تا سال ۱۴۰۶ در منطقه غرب آسیا جایگاه نخست را کسب خواهند کرد.

بر اساس گفته شرکت ملی پتروشیمی[۱]، تولید محصولات این صنعت از ۳ میلیون تن بر سال در سال ۱۳۵۷ به ۸۳.۵ میلیون تن بر سال، در سال ۱۴۰۰ رسیده است که البته این مقدار بخاطر از سرگیری تحریم­‌ها با خروج یکجانبه آمریکا از برجام، نسبت به سال قبل کمتر شده است.

جواد اوجی، اخیرا بیان کرده است که صادرات محصولات پتروشیمیایی رقمی معادل ۴.۸ میلیارد دلار را تا پایان سال ۱۴۰۰ ثبت کرد. بر همین اساس سهم ایران از تجارت پتروشیمیایی منطقه غرب آسیا به ۲۰.۲ درصد تا پایان سال ۱۳۹۹ رسید و مقدار آن تا پایان سال ۱۴۰۰، ۲۲.۱ بوده است.

ایجاد درآمد ۵۰ میلیارد دلاری در سال با بهره‌­برداری از ۴۷ پروژه تا سال ۱۴۰۶

قدم بعدی برای ایران در این صنعت تکمیل ۴۷ پروژه‌­ای است که می­‌توانند درآمد حاصل را به رقم ۵۰ میلیارد دلار تا سال ۱۴۰۶ برسانند.۱۰ پروژه از این پروژه­‌ها در اولویت هستند که قرار است اوایل سال ۱۴۰۱ به بهره­‌برداری برسند. این پروژه‌­ها می­‌توانند مقدار محصولات پتروشیمی ایران را به راحتی به بالای ۱۰۰ میلیون تن بر سال برسانند.

یکی از این طرح‌­ها پتروشیمی سبلان است که ظرفیت تولید سالانه آن ۱۶۵۰۰۰۰ تن متانول با گرید AA به ارزش ۴۰۰ تا ۴۵۰ میلیون دلار در سال است. خوراک لازم برای پتروشیمی سبلان گاز طبیعی به میزان یک میلیون تن بر سال که توسط شرکت پتروشیمی دماوند از میادین گازی پارس جنوبی تامین می‌شود.

به طور معمول بخش عمده­‌ای از این پروژه­‌ها در ایران، مخصوصا آن هایی که تحت قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین احداث می­‌شوند، با وام‌­های بلند‌مدت و تسهیلات کوتاه‌مدت و حتی سرمایه­‌گذاری مستقیم چین تامین مالی می­‌شوند.

تامین مالی ۸۵۰ میلیون دلاری پتروشیمی سبلان توسط چین

در همان زمانی که پتروشیمی سبلان شروع به کار کرد، پتروشیمی مسجد سلیمان  با ظرفیت تولید سالانه ۱۷۵۵۰۰۰ تن بر سال اوره و آمونیاک راه‌­اندازی شد. طبق گزارشی رسمی از شرکت ملی پتروشیمی این پروژه با ۸۶۱ میلیون متر مکعب گاز طبیعی در سال  تغذیه شده و چیزی حدود ۲۶۸ میلیون میلیون در سال درآمد ایجاد کرده است که صندوق بازنشستگی ۶۶.۵۵ درصد از سهم این پروژه را در اختیار دارد.

هچنین قرار است بیشتر از ۸۵۰ میلیون دلار سرمایه مورد نیاز برای ساخت این پتروشیمی از منابع مالی چینی تامین شود. در واقع پیمانکار اصلی پروژه شرکت فنی مهندسی ووهان چین است. شایان ذکر است که واحد تولید آمونیاک این شرکت طبق لایسنس کسل[۲] سوییس و واحد تولید اوره وگرانول با لایسنس تویوی[۳] ژاپن فعالیت می­‌کنند.

افزایش نرخ بازگشت سرمایه با بازطراحی قراداد­های جدید صنعت پتروشیمی ایران

به منظور تامین مالی این حوزه، ایران قراردادهایی را برای پیشنهاد به شرکت­‌های خارجی که تمایل به سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی دارند بازطراحی کرده است که در نسخه پیشین قرار بود سرمایه­‌گذاران سپرده­ای برابر ۱۳۰ درصد سرمایه مورد نیاز پروژه به عنوان تضمین قرار بدهند.

در حقیقت این قرارداد­ها که در آن شرکت ملی پتروشیمی به عنوان پذیرنده ریسک شناخته شده است با قرارداد سپرده­‌گذاری تضمینی جایگزین شده اند. شرکت ملی نسبت به محصولاتی که توسط شرکت‌­ها تولید می­‌شوند حق حبس خواهد داشت. این اقدام از یک طرف به عنوان تعهدی برای بازپرداخت وام بخش خصوصی محسوب می­‌شود­ و از طرف دیگر به عنوان بیم‌ه­ای برای بانک­‌هایی است که از طریق آن­ها تامین مالی انجام می­‌شود.

در حقیقت، نه تنها محصولات پتروشیمی درآمد کشور را ۱۵ تا ۱۶ برابر بیشتر از درآمد حاصل از فروش نفت خام بر واحد تن محصول کرده است بلکه برای سرمایه­‌گذاران در قالب قرادا­های فعلی نرخ بازگشت سرمایه ۳۰ تا ۳۵ درصدی را در مقابل نرخ ۱۲ تا ۱۵درصدی برای بالادست، فراهم کرده است.

منبع: اویل پرایس

پی‌نوشت:

[۱] National petrochemical company (NPC)

[۲] Casale

[۳]Toyo

انتهای پيام/ انرژی



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.