مسیر اقتصاد/ عدم کنترل صحیح بانک مرکزی بر متغیرهای پولی و دست آزاد بانک‌ها در خلق و هدایت نقدینگی، یکی از دلایل اصلی افزایش نرخ ارز و بسیاری دیگر از کالاهای سرمایه‌ای در کشور است؛ اما کارشناسان معتقدند دلیل اصلی افزایش نرخ ارز در بازار داخلی در طول هفته‌ها و ماه‌های اخیر، روند خروج سرمایه از کشور بوده که اثرات آن در مواردی همچون خرید گسترده ملک در کشورهای همسایه از سوی ایرانیان نمایان است. آزادی خروج سرمایه موجب میشود تقاضای ارز از میزان عرضه آن پیشی بگیرد و منابع ارزی ایران که در اثر تحریم‌ها محدود شده است، کفاف تامین تقاضا را ندهد.
بنابراین از بانک مرکزی انتظار می‌رود برای کنترل بازار ارز، علاوه بر اصلاح شیوه‌های نظارت بر خلق پول بانک‌ها و کنترل رشد نقدینگی، روش‌های فعلی خروج سرمایه را نیز شناسایی و تا جای ممکن محدود نماید.
خروج سرمایه چگونه تعادل بازار ارز را برهم می‌زند؟
برای خروج سرمایه افراد باید بتوانند ریال خود در داخل کشور را به منابع ارزی قابل استفاده در خارج از کشور تبدیل نمایند و این به معنی افزایش تقاضای ارز است. در شرایط عادی اقتصادی عرضه ارز از طریق صادرکنندگان انجام میشود و تقاضای ارز نیز به طور عمده به واردکنندگان اختصاص دارد. در این شرایط چنانچه صادرات و واردات کشور تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشته باشد، بازار ارز نیز با تلاطم و نوسان مواجه نمی‌گردد.
اما چنانچه افرادی به طور گسترده قصد خروج سرمایه و ارز از کشور را داشته باشند، تعادل عرضه و تقاضا در بازار ارز برهم می‌خورد و میزان عرضه ارز از سوی صادرکنندگان، توان پاسخگویی به تقاضای افزایش یافته را نخواهد داشت؛ نتیجه این روند نیز چیزی جز افزایش نرخ ارز در بازار نیست.
کنترل جریان سرمایه مهمترین اقدام یک کشور تحت تحریم
به طور خاص برای ایران که بیش از یک دهه است با تحریم‌های مالی و بانکی آمریکا مواجه است و مهمترین اثر این تحریم‌ها کاهش منابع ارزی ایران و محدود ساختن دسترسی به این منابع بوده، کنترل جریان سرمایه از اولویت بیشتری برخوردار است.
در واقع از آنجا که تحریم‌ها منابع ارزی و دسترسی به آن را محدود کرده، انتظار می‌رود با جلوگیری از خروج سرمایه و هزینه دار کردن آن، دست کم تا جای ممکن از افزایش تقاضای ارز در داخل جلوگیری به عمل آید. چنین اقدامی برای هر کشور تحت تحریمی ضروری است و انتظار می‌رود در ایران نیز چنین اقدامی در اولویت قرار بگیرد.
ماهانه یک میلیارد دلار خروج سرمایه از کشور
بر اساس آمار اخیر بانک مرکزی، رقم خالص حساب سرمایه در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰ به منفی ۱۰ میلیارد و ۱۳۴ میلیون دلار رسیده است و به این ترتیب ماهانه بیش از یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار خروج سرمایه از کشور رخ می‌دهد. اغلب منابع ارزی خارج شده از کشور نیز صرف اموری همچون خرید ملک یا سفر تفریحی میشود که ارزش افزوده‌ای برای ایران ندارد.
بر اساس آمارهای کشور ترکیه، در طول سال گذشته میلادی بیش از ۴ میلیارد دلار منابع ارزی شهروندان ایرانی صرف خرید ملک، تاسیس شرکت، سفر تفریحی و خرید اقلام مصرفی در ترکیه شده است.
محدودیت خرید گسترده ارز با کنترل جریان ریال راه جلوگیری از خروج سرمایه
مهمترین راه مقابله با خروج سرمایه، مدیریت جریان ریال و جلوگیری از خرید و فروش گسترده ارز بدون دلیل موجه است. علاوه بر این لازم است بر سفرهای تفریحی و واردات کالای مصرفی نیز عوارض و تعرفه‌های به مراتب بیشتری وضع شود.
از مسئولین رده بالای کشور نیز انتظار می‌رود به جای همراهی در خروج سرمایه از کشور از طریق سفرهای خارجی خانوادگی یا خرید کالاهای مورد نیاز خود از کشورهای همسایه، شرایط را برای مدیریت بهتر منابع ارزی محدود کشور فراهم کنند.
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
تا زمانی که اوضاع اقتصادی باثبات نشه و تحریم ها برداشته نشه، این روند خروج ارز ادامه دار خواهد بود، حتی اگر خروج ارز غیرقانونی هم بشه، به سادگی پول از طریق مجاری غیرقانونی خارج میشه. اینجا مقصر حکومت هست نه مردمی که به دنبال اقتصاد باثبات هستند
نویسنده گرامی ؛خروج ارز و سرمایه خود معلول اقتصاد درهم پاشیده و تورم افسار گسیخته هست. به جای مبارزه با معلول ، علت را دریابید ، اقتصاد را درست کنید ، تورم را کنترل و پول ملی را تقویت. آنوقت مردم نگران از دست رفتن دارایی خود نخواهند و نیازی نمی بینند پول خود را به ارز تبدیل کنند.
مرغ بود یا تخم مرغ؟
لازمه اقتصاد آزاد، آزاد بودن نقل و انتقال پول هست. اگر به بهانه تحریم ها، جلوی نقل و انتقال آزادانه پول گرفته بشه، سرمایه گذار و کارآفرین با سرعت بیشتری پول خودش رو از هر راه ممکنی از کشور خارج میکنه و این ضربه محکم تری به اقتصاد کشور میزنه. تنها راه واقعی و موثر جلوگیری از خروج ارز بهبود شرایط کسب و کار، مهار تورم و احترام به کارآفرین است. تجربه نشان داده با بگیر و ببند و اقتصاد دستوری کار به جایی نمیرسه. این مقاله به جای اینکه علمی نوشته بشه، متاسفانه احساسی نوشته شده
تا زمانی که این حکومت جمهوری اسلامی هست و دشمن دشمن میکنیم همین اش است همین کاسه،پول هر شخص اختیارش دست خودش است دلش نباشه از مملکت با خودش میبره خروج سالانه بیش از ده میلیارد دلار معادل بیش از نیمی از درامد های ارزی هست که با سختی وارد کشور میشه و چون هزینه های دولت با دارمدهای ارزی فقط پرداخت میشه عملا هر سال سرمایه اصلی کشور که ارز محسوب میشه کمتر و نتیجه گیری اینکه تورم صدرصد داریم هر سال..
بهترین مهمترین وموثرترین راهکاردولت برای پویایی اقتصادواشتغالزایی حمایت قاطع ازاقشارتولیدکننده خصوصاکشاورزان وبعدصنعتگران وحذف دلال بازی ها.برای حمایت ازکشاورزبایدبرنج وگندم وسایرمحصولات اورا نقدی وبالاترازقیمت بازارخرید بعدارزانتربه جامعه ونانوایان فروخت. دراینصورت کمرکشاورزان ازحالت خمیدگی. راست میشود وهمه سراغ کشاورزی وتولیدبیشترمیروندکشاورزان پولهایشان رادریکجا انباشته نمیکنندبلکه به چرخه اقتصادمی اورند به راننده،دلاک،نقاش،سمپاش،لباسفروش،کفش فروش،بقال،میوه فروش و...پول تزریق میکنند وسرمایه اشان درگردش خواهدبود