مسیراقتصاد/ روغن پالم یا همان روغن نخل از جمله روغن های خوراکی مصرفی در جهان است که جایگاه ویژه ای در صنایع غذایی و امور صنعتی دارد. پالم از نوعی نخل روغنی در کشورهای استوایی مالزی و اندونزی تولید می شود. پالم به دلیل ویژگی های شیمایی روغن آن طی ۲۰ سال اخیر جایگاه ویژه ای در تولید روغن های خوراکی و بهداشتی پیدا کرده است.
روغن این نوع نخل به دلیل افزایش درجه حرارت روغن های رایج مصرفی و طعم دهندگی مناسب آن مورد اقبال بسیاری از سرمایه گذاران در زمینه تجارت روغن شده است. در حال حاضر رونق تولید نخل روغنی در کشورهای اندونزی و مالزی باعث نابودی بسیاری از جنگل های استوایی این دو کشور شده است.
پالم مانند سایر روغن ها از اسیدهای چرب و گلیسرول تشکیل شده است و بر خلاف تمام چربی های گیاهی از اسیدهای چرب اشباع برخوردار است که در دمای اتاق به حالت جامد می ماند. طبق اعلام مراکز تحقیقاتی سازمان بهداشت جهانی، وجود اسیدهای چرب اشباع و پالمتیک اسید موجود در روغن این محصول احتمال ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد.
افزایش اثرات منفی محیط زیستی و سلامت با افزایش مصرف پالم در جهان
افزایش تقاضای جهانی مصرف پالم به دلیل مقاومت بسیار مناسب نخل آن نسبت به شرایط نامناسب خاک و عملکرد بالای آن در تولید باعث اقبال بسیاری از بازرگانان روغن مبنی برتولید این محصول شده است. طبق اعلام فائو در سال ۲۰۲۰ بیش از ۳۵۶ میلیون تن میوه نخل پالم تنها در دو کشور اندونزی و مالزی تولید شد که از این میزان بیش از ۷۰ میلیون تن روغن خوراکی حاصل شده است.
رشد تقاضای جهانی این محصول و جنگل زدایی در کشورهای مالزی و اندونزی از یک سو و مشکلات حاصل از مصرف این محصول باعث تلاش محققان برای جایگزینی دیگر محصولات به جای این روغن مصرفی شده است. اما طبق اعلام نشریه گاردین تولید سایر دانه های روغنی به اندازه روغن حاصل از میوه نخل پالم جذابیت اقتصادی برای سرمایه گذاران ندارد.
در همین راستا نیز محققان اقدام به تحقیق در خصوص جلبک های دریایی برای تولید روغن مشابه میوه نخل پالم کرده اند تا اثرات منفی محیط زیستی و سلامت تولید و مصرف این محصول را کاهش دهند.
جایگزینی روغن نوعی جلبک به جای روغن پالم در صنایع غذایی
در آخرین تحقیقات انجام شده توسط برخی از محققان دانشگاه فنی نانیانگ سنگاپور و دانشگاه مالایی مالزی یک نوع جلبک دریایی روغنی کشف شده که امکان جایگزینی آن به جای روغن پالم در مصارف صنایع غذایی وجود دارد.
طبق ادعای محققان این دانشگاه جلبک کرموکوکلوریس زوفین ژنزیز (Chromochloris zofingiensis) روغنی به مراتب سالم تر از پالم تولید می کند که می تواند سطح کلسترول بد خون را به دلیل مصرف اسیدهای چرب اشباع پالم را کاهش دهد و باعث کاهش بیماری های قلبی و عروقی و سکته های مغزی نیز شود.
محققان این تحقیق علمی سعی دارند با توسعه تولیدات فناورانه اقدام به کاهش اثرات منفی کنند و در آخرین اقدام خود درصدد همکاری با صنایع غذایی و نوشیدنی برای تولید انبوه و اقتصادی این گونه جلبک برای جایگزینی با پالم هستند.
لزوم مدیریت واردت روغن پالم در ایران با گسترش علوم دانش بنیان
ایران نیز یکی از واردکنندگان عمده روغن پالم در جهان است که در سال ۱۴۰۰ بیش از ۴۸۲ هزارتن از این محصول به کشور وارد شده است. واردات پالم در ایران به منظور استفاده از روغن آن در تولید بسیاری از محصولات نظیر روغن های سرخ کردنی، بستنی و محصولات بهداشتی انجام می شود.
مصرف سرانه روغن در ایران ۱۰ کیلوگرم بیشتر از میانگین جهانی و سبد مصرف مطلوب غذایی است. رشد مصرف غذاهای سرخ کردنی در کشور با توجه به مشکلات پالم مصرفی در این روغن ها باعث افزایش بیماری های قلبی و عروقی نیز شده است و بیش از ۵۰ درصد مرگ و میرها در ایران را نیز این بیماری ها تشکیل داده است.
به همین منظور برای تامین سلامت و کاهش میزان واردات این محصول، دولت باید برنامه ریزی بلندمدتی برای مدیریت تامین روغن و استفاده از محصولات جایگزین پالم در تولید روغن های خوراکی داشته باشد. همچنین شرکت های دانش بنیان می توانند با شناسایی مزیت های منطقه ای و فناوری های نوین، جایگزین مناسبی برای پالم موجود خوراک مصرفی خانوارها ارائه کنند.
منابع:
انتهای پیام/ کشاورزی
