مسیر اقتصاد/ ماه گذشته مقامات کشور کرهجنوبی به ایران پیشنهاد دادند که در ازای منابع ارزی بلوکه شده حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی در این کشور، محصولات نهایی دو برند لوازم خانگی ال جی و سامسونگ را در ابعاد کلان به ایران صادر کنند. اما این پیشنهاد مورد قبول طرف ایرانی قرار نگرفت.
تعامل نامطلوب کرهجنوبی با ایران در سالهای اخیر
این درحالیست که در طول ۲ سال اخیر کرهجنوبی از پرداخت منابع ایران به بهانه تحریمهای آمریکا خودداری کرده و حتی در زمینه واردات دارو و محصولات پزشکی نیز اجازه استفاده از منابع بلوکه شده را نداده است.
همراهی کرهجنوبی با تحریمهای آمریکا تا حدی بود که در اواخر سال ۱۳۹۸ دو برند ال جی و سامسونگ، با وجود بهرهمندی گسترده و بی قید و شرط از بازار لوازم خانگی ایران، به طور رسمی به فعالیت خود در بازار ایران خاتمه دادند و حتی اقدام به جمع آوری تابلوهای تبلیغاتی خود از سطح بازار نمودند.
ال جی و سامسونگ پیش از خروج در سال ۱۳۹۸ نیز به مدت دست کم ۲ سال، به بهانه تحریمهای آمریکا و برخلاف قراردادشان با طرفهای ایرانی، از تأمین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز شرکتهای ایرانی که اجازه استفاده از لایسنس آنها را داشتند، خودداری میکردند.
سابقه ۳ ساله ممنوعیت واردات لوازم خانگی به دلیل تنگنای ارزی
در عین حال مخالفت با درخواست کرهجنوبی از سوی ایران، واکنشهای متعددی در رسانههای داخلی داشت. عدهای معتقد بودند این مخالفت به منزله ممنوعیت واردات است و در آینده صنعت لوازم خانگی را نیز به صنعتی شبیه صنعت خودرو تبدیل خواهد کرد.
این درحالیست که اساسا لوازم خانگی نیز همچون بسیاری از کالاهای مصرفی دارای مشابه داخلی، نزدیک به ۳ سال قبل و درپی کاهش منابع ارزی، در لیست کالاهای مشمول ممنوعیت واردات قرار گرفته بود. حتی برندهای ال جی و سامسونگ نیز پیش از خروج رسمی در اواخر سال ۱۳۹۸، برای مدتی مجوز واردات محصولات نهایی خود به بازار ایران را نداشتند و تنها اقدام به مونتاژ محصولات در داخل ایران میکردند.
بنابراین فارغ از الزامات مربوط به استفاده از سیاست «ممنوعیت واردات» به منظور توانمندسازی تولیدکنندگان داخلی، باید توجه داشت که مخالفت ایران با پیشنهاد اخیر کرهجنوبی، باهدف استفاده بهینه از منابع ارزی با مخالفت همراه شده است.
ورود برندهای خارجی باید قاعده مند باشد
نکته دیگر اینکه در دیگر کشورهای دنیا روند ورود و خروج برندهای مطرح جهانی به بازار داخلی کشورها با سازوکارهایی از قبیل اخذ مجوز و استاندارد، الزام به انتقال فناوری و داخلی سازی بخشی از محصولات و همچنین الزام به صادرات بخشی از محصولات تولید شده در داخل، مدیریت میشود.
اما عملکرد برندهای الجی و سامسونگ در سالهای اخیر و در نهایت خروج آنها در اواخر سال ۱۳۹۸ از بازار ایران، نشان داد عملا ورود به بازار و استفاده از ظرفیت بالای کشور پرجمعیت ایران، هیچ قانون مشخصی ندارد و عملا رها شده است.
۳ پیش نیاز ورود مجدد لوازم خانگی کرهای به بازار ایران
بنابر آنچه گفته شد، ورود مجدد برندهای لوازم خانگی کرهای، از جمله ال جی و سامسونگ باید با الزامات و پیش شرطهایی همراه شود. اولین شرط در این زمینه، رفع تنگنای ارزی فعلی ایران است؛ به نحویکه دست کم امکان واردات قطعات لوازم خانگی، بدون تحمیل فشار به بازار ارز فراهم شود.
علاوه بر این لازم است کرهجنوبی غرامت بلوکه کردن منابع مالی ایران را بپردازد. به طور طبیعی کشورها بازار داخلی خود را در اختیار کشورهایی قرار میدهند که روابط تجاری و اقتصادی مطلوبی با آنها دارند. اگر کرهجنوبی، به بهانه تحریمهای آمریکا عزمی برای جبران خسارت ایران نداشته باشد، شایسته یک رابطه اقتصادی متقابل نیست و نباید بازار داخلی ایران در اختیار برندهای لوازم خانگی این کشور قرار بگیرد.
نکته پایانی اینکه ورود برندهای کرهای لوازم خانگی به ایران باید تحت یک فرآیند برنامه ریزی شده و همراه با «انتقال فناوری»، «ساخت داخل قطعات اصلی لوازم خانگی» و «صادرات بخشی از محصولات تولید داخل» باشد. چنین شروطی لازمه شکل دهی به یک رابطه بر اساس منافع متقابل است و پایداری این رابطه را تضمین میکند.
انتهای پیام/ تولید