۴.۵ میلیارد دلار محصولات اساسی نیازمند تغییر مبادی واردات +جدول

به گزارش مسیر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران سالانه مقادیر قابل توجهی از نیاز خود به محصولات اساسی را از طریق واردات تأمین می‌کند. اما به دلیل نبود برنامه مشخص برای تامین این محصولات، مشکلات زیادی را در شرایط تحریم گریبان گیر دولت، مردم و صنایع غذایی کشور کرده است.

همانطور که انتظار می رفت، همانند تحریم های گذشته، روند تامین محصولات اساسی از طریق واردات در شرایط کنونی نیز دچار اختلال شده و دولت مجبور به دور زدن حربه های تحریمی دشمن شده است. اقداماتی نظیر تجارت کالا به کالا، پرداخت چمدانی وجه کالا و یا استفاده از شرکت های تجاری چند ملیتی برای پرداخت، از جمله این موارد است.

به صورت کلی تجربه تحریم ها نشان می دهد برای تامین محصولات اساسی مورد نیاز کشور، انتخاب مبادی صحیح واردات محصولات کشاورزی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برای این منظور بایستی مبادی واردات تمامی محصولات اساسی شناسایی شود و مسیرهای جایگزین در این شرایط نیز بر اساس منافع اقتصادی و سیاسی کشورمان تعیین گردد.

اصول اساسی تعیین مبادی واردات کالاهای اساسی از منظر رهبر انقلاب

رهبر معظم انقلاب در دوم تیرماه سال ۱۳۹۴ با تاکید بر انتخاب صحیح کشورها در تامین محصولات اساسی اصول کلی بر روند تجارت محصولات را نیز مشخص نمودند. ایشان در این سخنرانی تاکید کردند: «برخی اوقات تأمین برخی کالاها و نیازها از دو مسیر امکان پذیر است؛ یک مسیر از طریق اروپا و آسان و مسیر دیگر از طریق غیر اروپا ولی سخت».

ایشان در ادامه فرمودند، مسیر اول گرچه آسان اما در عین حال «مهلک»، «مضر»، «در تنگنا نگهدارنده»، «ضعیف کننده دوستان و قوی کننده دشمنان» است؛ بر اساس گفته های مقام معظم رهبری این روش «زمام اختیار امور داخلی را به دست دشمن می دهد». بنابراین باید طراحی بهتری در خصوص مبادی واردات محصولات اساسی با توجه به اصول اعلامی از سوی رهبر انقلاب صورت گیرد.

از سویی دیگر در بند ۶ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری نیز بر انتخاب صحیح مبادی واردات محصولات اساسی تاکید ویژه شده است. در این بند از سیاست ها آمده است: « افزایش تولید داخلی نهاده ها و کالاهای اساسی (به ویژه اقلام اساسی)، و اولویت دادن به تولید داخلی محصولات و خدمات راهبردی و ایجاد تنوع در مبادی تامین محصولات اساسی با هدف کاهش وابستگی به کشورهای محدود و خاص».

۴.۵ میلیارد دلار محصولات اساسی نیازمند تغییر مبادی واردات

البته سیاست انتخاب صحیح مبادی واردات محصولات اساسی راه حل کوتاه مدت تلقی می شود و راهکار بلندمدت برای بسیاری از محصولات، کاهش میزان واردات و استفاده از ظرفیت های داخلی است. بنابراین دولت فعلی باید در اسرع وقت، اقدام جدی در تغییر مبادی واردات محصولات اساسی و زمینه سازی برای تولید برخی از این محصولات صورت دهد.

طبق آمار تجارت خارجی ایران طی سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷، آن دسته از محصولات اساسی کشاورزی که بیشترین حجم و ارزش واردات را طی این سال ها به خود اختصاص داده اند، به همراه مبادی واردات آن ها در جدول زیر به صورت کامل مشخص شده است. در این جدول همچنین کشورهای جایگزین که دولت می تواند با دیپلماسی مناسب و اتخاذ سیاست های صحیح اقتصادی کالاهای مورد نیاز کشور را از آن ها تامین کند، ارائه شده است:

همانطور که در جدول فوق نیز مشخص است، حدود ۴.۵ میلیارد دلار از واردات محصولات اساسی کشور را به راحتی می توان با دیپلماسی اقتصادی اصلاح کرد و مشکلات مربوط به تامین آن ها در شرایط تحریم را نیز برطرف نمود. بنابراین انتظار می رود دولت برنامه مشخصی برای اصلاح مبادی واردات این محصولات ارائه کند.