به گزارش مسیر اقتصاد در یک مطالعه که به بررسی اثرات تجاری شرکتهای دولتی و حاکمیتی پرداخته است[۱]، نویسندگان دریافتند که ۲۰۴ شرکت (۱۰.۲ درصد) از ۲۰۰۰ شرکت که در لیست فورچون ۲۰۱۰، دارای مالکیت دولتی بودند که این شرکت های دولتی و حاکمیتی در ۳۷ کشور حضور داشتند.
این بررسی نشان می‌دهد بسیاری از کشورهایی که دارای بالاترین سهم شرکتهای دولتی و حاکمیتی هستند، از وضعیت تجاری بهتری هم برخوردارند. به عنوان مثال، هشت کشور برتر با بیشترین سهم از شرکتهای دولتی و حاکمیتی (چین، امارات متحده عربی، روسیه، اندونزی، مالزی، عربستان سعودی، هند و برزیل) به طور جمعی بیش از ۲۰ درصد تجارت جهانی را به خود اختصاص داده‌اند، و تنها چین بیش از ۱۰ درصد صادرات کالاهای جهان در سال ۲۰۱۰ را به خود اختصاص داده است.
برنامه چین برای حضور شرکتهای دولتی در بازار جهانی
اخیراً نخست وزیر چین لی کیچیانگ برنامه‌ای را تحت عنوان «ساخت چین ۲۰۲۵» اعلام کرده است؛ این برنامه به منظور کمک به شرکتهای دولتی و حاکمیتی چین در رقابت با بازارهای خارج از کشور و همچنین بهبود قابلیت صادرات محصولات با کیفیت در شرکتهای حاکمیتی طراحی شده است.
اقدامات پیش بینی شده شامل حذف قوانین دست‌وپاگیر بوروکراتیک، معرفی و استفاده از شیوه‌های بازار و ادغام شرکتهای حاکمیتی انتخاب شده برای ایجاد شرکتهای بزرگتر و کارآمدتر ملی (قهرمانان ملی[۲]) خواهد بود. ادغام اخیر راه آهن جنوبی چین و راه آهن شمالی چین نشانه ای از ادغام در صنایع خاص در حال حاضر است.
در واقع، سه شرکت حاکمیتی بزرگ چین (Sinopec Group, China National Petroleum and State Grid) از سال ۲۰۱۰ به طور مرتب جزء ده شرکت برتر در لیست فورچون ۵۰۰ بوده‌اند و ۱۶ درصد از کل درآمد ۱۱۴ میلیارد دلاری شرکتهای حاکمیتی در سطح جهان را به خود اختصاص داده‌اند.
شرکتهای دولتی و حاکمیتی سنگاپور
شرکتهای دولتی و حاکمیتی سنگاپور، که به عنوان شرکتهای وابسته به دولت[۳] یا GLC شناخته می‌شوند، به سرعت صنعتی سازی را آغاز کردند، رهبری برنامه توسعه سنگاپور را به عهده گرفتند و منجر به رشد بالای اقتصادی در این کشور شدند؛ همچنین این شرکت‌ها در بخش های مختلف اقتصاد سنگاپور خدمت رسانی میکنند. GLC ها هدف مشخصی داشتند: این شرکت ها برای جبران کمبود بودجه بخش خصوصی و تخصیص منابع در سال های بعد از استقلال سنگاپور در سال ۱۹۶۵ ایجاد شدند.
GLC های پیشگام در حمل و نقل (Neptune Orient Lines) ، ساخت و تعمیر کشتی (Keppel ،Sembawang ، Jurong Shipyards) و توسعه امور مالی (DBS) حضور داشتند. GLC ها همچنین به منظور شروع توسعه اقتصادی محلی، به ویژه با توجه به کمبود کارآفرینان محلی، در ایجاد اتحادهای استراتژیک با شرکت های خارجی نقش داشتهاند.
در حقیقت بسیاری از شرکتهای دولتی و حاکمیتی اولیه به صورت سرمایه‌گذاری مشترک خارجی ایجاد شدند. به عنوان مثال، شرکت پالایش سنگاپور، یک سرمایه گذاری مشترک با Caltex و BP ، داشت که باعث افزیش رشد در صنعت پالایش نفت این کشور شد، این در حالی بود که شرکت پتروشیمی سنگاپور، با یک سرمایه گذاری مشترک با شل و یک کنسرسیوم ژاپنی، ورود به صنعت پتروشیمی را آغاز کرد.
پینوشت:
[۱] مقاله «شرکتهای دولتی: اثرات تجاری و پیامدهای سیاست گذاری» در سایت سازمان همکاری و توسعه اقتصادی؛ plink.ir/K1NTP
[۲] National champion
[۳] government-linked corporations
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
