امید قالیباف خبرنگار رسانه ملی و مجری بخش اقتصادی برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه یک، طی یادداشتی برای مسیر اقتصاد در تشریح ماده ۵ سیاست های اقتصاد مقاومتی نوشت:
بند ۵ از سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی چه می گوید؟ ابتدا متن آن: سهمبری عادلانه عوامل در زنجیره تولید تا مصرف متناسب با نقش آنها در ایجاد ارزش، بویژه با افزایش سهم سرمایه انسانی از طریق ارتقاء آموزش، مهارت، خلاقیت، کارآفرینی و تجربه.
و اما نکات پیش از بحث:
اولا تاکنون هیچ گونه اطلاع رسانی در مورد این بند نه در رسانه ملی و نه در هیچ رسانه دیگری نشده است و به نوعی مظلوم ترین بند این سیاست ها از این حیث محسوب می شود.
دوم اینکه شاید دلیل این موضوع آن باشد که نیاز به ساده سازی دارد و مثل سایر بندها، با خواندن آن استنباط نشود. در اینجا این ساده سازی انجام خواهد شد تا معنای زیبای این بند روشن شود و انشاالله مسیر برای اطلاع رسانی هموار.
در اقتصاد معمولا فرض میکنند عوامل تولید “کار و سرمایه” است. در عالم واقع بجز این دو عامل، عوامل دیگری هم می توان برشمرد. قابل اثبات است که تولید هر بنگاه برابر است با حاصل ضرب نیروی کار در بهره وری نیروی کار بعلاوه سرمایه در بهره وری عامل سرمایه و …
به عبارت دیگر بند ۵ سیاست های اقتصاد مقاومتی می گوید که اگر تولید بنگاهی بواسطه بهره وری نیروی کار افزایش پیدا کرد، باید سهم ریالی مازاد به نیروی کار داده شود.
مثال خبری آن این می شود که اگر مثلا یک شرکت فولادی اعلام کرد تولیدش ۲۰ درصد افزایش یافته است، اگر این افزایش ناشی از سرمایه گذاری جدید نباشد و با همان نیروی کار سابق به این رشد رسیده باشد، باید ۲۰ درصد به حقوق نیروی کار خودش اضافه کند؛ نکته ای که معمولا ما در خبر یا دیگر برنامه ها به آن توجه نمی کنیم و لذا مطالبه ای هم صورت نمی گیرد، اما دقیقا منظور بند ۵ سیاست های اقتصاد مقاومتی همین است.
یعنی اگر بخواهیم در مورد بند ۵ اطلاع رسانی کنیم، خبرنگار باید از مسئولی که افزایش تولیدی را اعلام می کند بپرسد که این رشد اگر ناشی از افزایش بهره وری نیروی کار است، آیا به همین میزان به حقوق آنها اضافه شده یا خیر. در برنامه های تولیدی نیز باید این نکته مورد توجه قرار گیرد.
متاسفانه آنچه در سایه غفلت رسانه ها انجام می شود، تقسیم سود افزایش تولید میان مدیران است و در اکثر مواقع سر کارگر کلاه می رود. بدیهی است که اگر نیروی کار متناسب با افزایش بهره وری خود مزد دریافت نکند، دلسرد شده و بهره وری در مرحله بعد کاهش می یابد. همینطور است در مورد افزایش تولید ناشی از افزایش بهره وری عامل سرمایه.
در مجموع بند ۵ یک اصل بدیهی عقلی و از اصول شناخته شده اقتصاد است و ناظر بر تقویت بهره وری در اقتصاد می باشد.
یکی از دلایل منفی بودن بهره وری در اقتصاد ایران رعایت نکردن همین بند ۵ سیاست های اقتصاد مقاومتی است.
در ادامه بند ۵ همچنین بر افزایش مهارت و آموزش تاکید شده که نشان می دهد تاکید این سیاست، تمرکز بر افزایش تولید از طریق افزایش بهره وری نیروی انسانی است (تا عامل سرمایه).
لذا حمایت رسانه ای از هرگونه آموزش های کاربردی که توانمندی نیروی کار را افزایش می دهد، در واقع در چارچوب این سیاست است.
بند مذکور همچنین با مبانی دینی ما نیز سازگار است. در اسلام حاکمیت سرمایه و بهره کشی از کارگر نهی شده و چه بسا اگر این مهم مورد توجه قرار می گرفت، شاهد شکاف عمیق طبقاتی نبودیم. از این رو دامنه این سیاست را می توان تا جایی ادامه داد که نهادی برای صیانت از آن ایجاد نمود.
امید آنکه در اطلاع رسانی بند ۵ سیاستهای اقتصاد مقاومتی همگان کوشا باشیم.