به گزارش مسیر اقتصاد درحال حاضر همچنان بخش عمده نیاز انرژی جهانی از طریق سوخت‌های فسیلی مانند نفت و زغال سنگ تأمین میشود. اما دولت‌ها روند توسعه تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و کاهش وابستگی به انرژی‌های فسیلی را آغاز کرده‌اند. انرژی‌های فسیلی یکی از دلایل اصلی آلودگی هوا و افزایش تولید کربن در هواست. از این رو مردم که به طور مستقیم مصرف کنندگان بخشی از انرژی هستند نیز به سمت استفاده بیشتر از سلول‌های خورشیدی و یا ماشین‌های برقی حرکت کرده‌اند.
در زمان حاضر شرکت‌های بزرگ تأمین کننده انرژی جهان، که عمدتا در زمینه تولید انرژی از سوخت‌های فسیلی فعال هستند، چندان نتوانسته‌اند خود را با شرایط جدید همراه نمایند. بسیاری از کارشناسان معتقدند درحال حاضر زمان اوج مصرف سوخت‌های فسیلی در جهان فرارسیده و به زودی شاهد کاهش مصرف این نوع سوخت‌ها در جهان خواهیم بود.
کارشناسان بازار انرژی جهانی معتقدند استفاده از انرژی‌های بادی و خورشیدی در آینده نزدیک بازارهای انرژی را به طور جدی متحول خواهد کرد. این کارشناسان تحول پیش روی بازار انرژی را بزرگترین تغییر روند راهبردی در بازار انرژی در عصر حاضر می‌دانند.
۷ شرکت بزرگ حوزه انرژی جهان که در زمینه سوخت‌های فسیلی فعالیت دارند عبارتند از شرکت‌های بی‌پی، شِورون، اکسون موبیل، شل، توتال، انی و فیلیپس. این ۷ شرکت در حال حاضر ۱۲ درصد از بازار جهانی نفت و گاز را به خود اختصاص داده‌اند. تخمین زده شده است که اگر این شرکت‌ها بخواهند تا سال ۲۰۳۵ همین میزان از بازار انرژی جهانی سهم داشته باشند، باید بیش از ۳۵۰ میلیارد دلار در حوزه انرژی‌های بادی و خورشیدی سرمایه‌گذاری نمایند.
درحال حاضر روند گذار از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های تجدیدپذیر در عرصه جهانی آغاز شده است. بنابراین شرکت‌ها و کشورهایی برنده خواهند بود که زودتر خود را با شرایط جدید همراه سازند و با اقدام سریعتر سهمی بیشتر در بازار انرژی‌های تجدیدپذیر برای خود به دست آوردند.
با اینحال تا به حال بسیاری از شرکت‌های مطرح در حوزه تأمین انرژی جهانی همچون اسکون موبیل و شِورون از ورود به حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر خودداری کرده‌اند.
در حال حاضر قیمت انرژی تولیدی از ناحیه انرژی‌های تجدیدپذیر همچون باد و خورشید به قدری بالاست که قابلیت رقابت با سوخت‌های فسیلی را ندارد و از این رو بسیاری از دولت‌ها برای ایجاد انگیزه در این زمینه اقدام به وضع انواع یارانه‌های حمایتی نموده‌اند.
با اینحال قیمت انرژی تولیدی در بخش‌های تجدیدپذیر درحال کاهش است. به دلیل سرمایه‌گذاری‌های گسترده انجام شده در سال‌های اخیر در بخش فناوری‌های مورد نیاز تولید انرژی‌های تجدیدپذیر، قیمت انرژی تولیدی در این بخش روبه کاهش است. به طور خاص قیمت انرژی خورشیدی در ۵ سال گذشته به کمتر از نصف کاهش یافته است.
از طرف دیگر ایجاد اشتغال بیشتر در مقایسه با دیگر حوزه‌های تولید انرژی نیز یکی از انگیزه‌های اصلی کشورها در حمایت از تولید انرژی‌های تجدیدپذیر است. به طور مثال در سال گذشته رشد اشتغال در بخش تولید انرژی خورشیدی در آمریکا بیش از ۱۷ برابر رشد اشتغال متوسط این کشور بوده است.
بنابراین کشورها و شرکت‌های بزرگ تولید و تأمین انرژی جهان در صورتی که میخواهند در آینده نیز در بازار انرژی جهانی نقشی مهم ایفا نمایند، باید با روند گذار از انرژی‌های فسیلی به انرژی‌های تجدیدپذیر همراه شوند.
درحال حاضر انرژی‌های تجدیدپذیر سهمی عمده از بازار جهانی انرژی ندارند و زمان زیادی تا تحقق این هدف باقی مانده است. تعیین زمان دقیق برای کنار رفتن سوخت‌های فسیلی و جایگزینی آن‌ها با انرژی‌های تجدیدپذیر کار ساده‌ای نیست اما میتوان گفت برای نقش آفرینی در بازار انرژی‌های تجدیدپذیر کشورها باید از امروز خود را مهیا نمایند.
در گذشته سرمایه‌گذاری در بخش تولید نفت و گاز بدون شک اصلی‌ترین گزینه‌ی پیش رو برای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی بود. اما امروزه به دلیل گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر، چشم انداز نامطمئن تولید انرژی‌های فسیلی و همچنین کاهش چشمگیر قیمت نفت و گاز در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری در این بخش اولویت سابق را از دست داده است.
بخشی از مشکل نیز تمایل کشورها به سمت تولید و استفاده از انرژی‌هایی است که آلودگی کمتری ایجاد می‌کند. درحال حاضر اغلب کشورهای جهان به لزوم حمایت از تولید انرژی‌های پاک و اعمال محدودیت‌های زیست محیطی برای حفاظت از منابع طبیعی و به طور کلی محیط زیست کشور خود اهتمام بیشتری نشان داده‌اند.
در حال حاضر روند تقاضای نفت خام در جهان روندی صعودی دارد. اما کارشناسان معتقدند به دلیل چشم انداز منفی انرژی‌های فسیلی این روند حداکثر تا سال ۲۰۳۰ ادامه خواهد داشت و از آن زمان به بعد تقاضای جهانی نفت خام روندی نزولی طی خواهد کرد.
طبق پیش بینی‌های انجام شده تا سال ۲۰۳۵ میلادی سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از بازار انرژی جهانی به بیش از ۲۵ درصد خواهد رسید. در این صورت درآمد بخش انرژی‌های تجدیدپذیر بیش از سه برابر تولید نفت شل در آمریکا خواهد بود.
از طرف دیگر برخی از شرکت‌های فعال در حوزه انرژی به سمت بازار گاز طبیعی سوق پیدا کرده‌اند؛ چراکه تولید انرژی از طریق گاز طبیعی پاک تر از تولید انرژی از سوخت‌های فسیلی همچون نفت و زغال سنگ است. با اینحال نقش انرژی‌های تجدیدپذیر همچون انرژی بادی و خورشیدی در آینده بازار جهانی انرژی غیر قابل انکار است.
شرکت‌های تولید و تأمین انرژی در منطقه اروپا با سرعت بیشتری درحال گذار به سمت تولید انرژی‌های تجدیدپذیر هستند؛ شرکت استات اویل نروژ سرمایه‌گذاری برای ساخت نیروگاه‌های بادی در دریا را آغاز کرده و شرکت توتال فرانسه نیز چندین شرکت فعال در حوزه انرژی‌های خورشیدی را خریداری کرده است.
اگر پیش بینی‌های انجام شده در زمینه گسترش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از بازار انرژی جهانی صحیح باشد، سرمایه‌گذاری‌هایی که تاکنون در این زمینه انجام شده بسیار کمتر از حد انتظار بوده و لازم است کشورها و شرکت‌های بزرگ تولید و تأمین انرژی برای نقش آفرینی بیشتر در آینده بازار جهانی بیش از این در این حوزه سرمایه‌گذاری نمایند.
منبع: سی‌ان‌ان
