به گزارش مسیر اقتصاد یمن باوجود مواجهه با چالش جنگ و بحرانهای انسانی، همواره حمایت و همبستگی تزلزلناپذیر خود را با فلسطین نشان داده است؛ بطوریکه در جهان عرب، فقیرترین کشور غرب آسیا در سازماندهی تظاهرات گسترده برای طرفداری از فلسطین، عملکرد بینظیری داشته است.
تاثیر اقدامات حوثیها بر حرکت کشتیهای صهیونیستی
طبق اعلام نیروهای مسلح یمن در ۱۹ نوامبر، تنش بین این کشور و رژیم صهیونیستی تا پرتاب موشک و پهپاد به سمت شهر ام الرشرش (ایلات) و به دنبال آن یک تغییر استراتژیک به سمت عملیات دریایی علیه کشتیهای اسرائیلی پیش رفت. این تنشها با اقدام به هدف قرار دادن یک کشتی نظامی ایالات متحده با موشک به اوج خود رسید. از زمان هشدار عبدالمالک الحوثی رهبر انصارالله به آمریکا، فعالیتهای مقاومت یمن تشدید شده و از ام الرشرش تا دریای سرخ، تنگه باب المندب و خلیج عدن را در بر گرفته است. این اقدامات باعث سردرگمی ارتش ایالات متحده شده که بدون شرمندگی در کنار حمله رژیم صهیونیستی به غزه قرار گرفته و در راستای پنهان کردن نسلکشی علیه ۲.۳ میلیون غیرنظامی در نوار محاصرهشده تلاش میکند.
پیامدهای این حملات در محاسبات سیاسی و امنیتی ایالات متحده در سراسر منطقه بازتاب یافته است. شاید مهمتر از همه موارد، این اقدامات دولت اشغالگر را وادار به ارزیابی مجدد خسارات اقتصادی و هزینههای نبرد بلندمدت کرده است. آخرین پیامد اقتصادی این رویداد مهم مربوط به کشتی کانتینری «زیم» است که توسط شرکت حمل و نقل اسرائیلی زیم اداره میشود. این کشتی که نگران تهدیدات یمن علیه کشتیهای اسرائیلی بود، مجبور به تغییر مسیر خود شد و از مسیر برنامهریزی شده در کانال سوئز-بابالمندب منحرف شود. در واقع، زیم یک سفر دریایی ۵۶ درصد طولانیتر را آغاز کرد و آفریقا را از طریق اقیانوس اطلس و دماغه امید نیک دور زد. این امر نشاندهنده موانع اقتصادی و لجستیکی است که اکنون شرکتهای کشتیرانی اسرائیل با آن مواجه هستند.
اختلال در تجارت جهانی با تنش در باب المندب
در تنش اخیر چند نکته وجود دارد؛ نخست اینکه انصارالله یمن هرگونه آتش بس را منوط به صلح در غزه کرده است. دوم، اگر گزارشهای ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا، سنتکام، دقیق باشد، این حادثه نخستین درگیری قابل توجه بین نیروهای یمنی در صنعا و نیروهای آمریکایی نیز است. این رویارویی با تشدید تجاوزات اسرائیل به غزه شدت گرفت و انصارالله مدعی سرنگونی پهپاد آمریکایی MQ-۹ Reaper در ۸ نوامبر در آبهای سرزمینی یمن شد. سوم، هزینه جنگ برای اسرائیل به طرز چشمگیری در حال افزایش است. یک محاسبه خوشبینانه در اوایل نوامبر این بود که جنگ یکساله صرفاً در جبهه غزه بیش از ۵۰ میلیارد دلار یا ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی هزینه بر تل آویو خواهد داشت. با توجه به اینکه اسرائیل در مرزهای شمالی خود با مقاومت لبنان، حزب الله، درگیر بوده و به طور قابل توجهی دامنه نظامی خود را در کرانه باختری اشغالی افزایش داده، رقم مذکور غیر واقعی است.
علاوه بر این، دولت اشغالگر نزدیک به ۹۹ درصد کالاهای خود را از طریق آبراهها و کشتیرانی وارد و صادر میکند. این واردات شامل بخش عمدهای از مواد غذایی کشور است که اسرائیل قادر به تولید آنها نیست. حتی براساس گزارش مجله فارین پالیسی، تنها بنادر روسیه و اوکراین در دریای سیاه نسبت به اشدود، بندر اسرائیل، حق بیمه خطر جنگ بیشتری دارند. اگر درگیری اسرائیل با حزب الله نیز تشدید شود، بندر حیفا که مقاومت لبنان در جنگ سال ۲۰۰۶ هدف قرار داد، از بین خواهد برد. البته این موارد تاثیرات بین المللی گستردهای نیز دارد. اختلال در ترافیک تجاری بین کانال سوئز و باب المندب تنها بر اسرائیل فشار نمیآورد؛ تقریباً ۱۲ درصد تجارت جهانی شامل حدود ۲۱ هزار کشتی و ۶ میلیون بشکه نفت در روز (۹ درصد از کل حمل و نقل نفت از طریق دریا)، بر این مسیر متکی است.
باب المندب یک حلقه حیاتی در تجارت بین شرق و غرب آسیا و اروپا است. ام الرشرش که به لحاظ استراتژیک در دریای سرخ قرار دارد، نقشی کلیدی در این روند تجاری ایفا و اسرائیل را به بازارهای شرق آسیا متصل میکند. نقش این بندر پس از امضای توافقنامه عادی سازی سه سال پیش با امارات و بحرین تقویت و قرار شد محمولههای نفت خام امارات به ام الرشرش منتقل تا از طریق خط لوله ایلات- اشکلون یعنی از دریای سرخ تا دریای مدیترانه منتقل شود. حملات موشکی و پهپادی اخیر به ام الرشرش نه تنها امنیت اسرائیل، بلکه بلندپروازی اقتصادی آن از جمله بخش گردشگری به عنوان منبع درآمدی مهم را تضعیف میکند. تأثیر فوری حمله یمن بر تجارت دریایی اسرائیل در افزایش سریع هزینههای حمل و نقل مشهود است. کشتیهای اسرائیلی احتمالا نیاز داشته باشند که از دریای سرخ و باب المندب به طور کلی اجتناب و مسیرهای طولانیتری را در اطراف آفریقا انتخاب کنند یا به حملونقل هوایی با هزینه بالاتر متوسل شوند. هزینههای شرکتهای بیمه، بهویژه برای کشتیهای اسرائیلی یا کشورهایی که کالا برای رژیم اشغالگر صادر میکنند، احتمالاً همچنان افزایش خواهد یافت.
اقتصاد صهیونیستها در آستانه ریزش
این چالشهای اقتصادی با توجه به برآورد وزارت دارایی رژیم صهیونیستی مبنی بر اینکه هزینه جنگ بیش از ۲۷۰ میلیون دلار در روز است، ابعاد جدیدی به خود میگیرد. ناآرامیهای سیاسی و اجتماعی گذشته در اسرائیل، همراه با کاهش ذخایر خارجی، استقراض و انقباض اقتصادی، میتواند به اقتصاد این کشور آسیب جدی وارد کند. برآورد بانک جهانی مبنی بر اینکه ۳۴.۶ درصد از تولید ناخالص داخلی اسرائیل به تجارت کالا بستگی دارد، نمونهای از این موارد است. دهها میلیارد دلار در تجارت اسرائیل و آسیا نیز به دلیل اختلالات منطقهای در دریای سرخ با خطر جدی مواجه است. همه این ابهامات به نگرانیهای دیگری مانند عقبنشینی سرمایهگذاران، کاهش شدید ۷۰ درصدی حجم سرمایه سرمایهگذاریشده از اکتبر گذشته و «کوچ گسترده» مهاجران به کشورهای مبدا میافزاید.
مشارکت صنعا در عملیات طوفان الاقصی مقاومت فلسطین، احتمالا بر جنگ جاری تحت حمایت آمریکا و رهبری عربستان سعودی در یمن، به ویژه با رهگیری موشکهای پرتاب شده به سمت اسرائیل توسط عربستان، تاثیر بگذارد. هرگونه اقدام شتابزده آمریکا برای مداخله جهت محافظت از اسرائیل و مقابله با تصمیمات انصارالله احتمالا به افزایش تجاوزات علیه یمن منجر شود. این موضوع بار دیگر پرسشهایی را در مورد آسیبپذیری شرکای ائتلاف، عربستان سعودی و امارات، در برابر موشکهای یمنی ایجاد میکند. همچنین ثابت میکند که چگونه آمریکا و متحدان منطقهای آن یک نیروی بیثباتکننده در غرب آسیا هستند که محور مقاومت در عرصههای سیاسی، نظامی و اقتصادی به طور مؤثر با آن مقابله میکند.
منبع: کریدل
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی