به گزارش مسیر اقتصاد چنانچه در مطالب قبلی بیان شد، امروزه با وجود پیشرفت‌های فراوان حاصل شده در رشته‌های صنعتی مختلف، همچنان بخش کشاورزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و برخلاف تصور رایج در بین مردم، هرچه کشوری پیشرفته‌تر باشد، اهمیت بیشتری برای بخش کشاورزی قائل است و حمایت‌های بیشتری از این بخش انجام می‌دهد.
در دنیای امروز از طرفی به دلیل حمایت‌های گسترده‌ای که کشورها از بخش کشاورزی انجام می‌دهند و از طرفی به دلیل ماهیت آسیب پذیر فعالیت‌های کشاورزی، چنانچه کشوری بخواهد در این بخش حرفی برای گفتن داشته باشد، لازم است با برنامه‌ریزی مناسب از کشاورزان خود به نحوی هوشمندانه حمایت نماید.
روش‌هایی که دولت‌ها برای حمایت از بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌دهند، روش‌های گوناگونی است. یکی از این روش‌ها اعمال تعرفه واردات بالا برای کالاهای کشاورزی است. در بسیاری از کشورها، خصوصا کشورهای صنعتی، تعرفه‌ی واردات محصولات کشاورزی به مراتب بالاتر از تعرفه‌ی واردات کالاهای غیر کشاورزی است.
به نظر میرسد مسئولین و مردم کشورمان به غلط بر این باوردند که در دنیای امروز و با شکل گیری نهادهایی همچون سازمان تجارت جهانی و به دلیل تسهیلاتی که در عرصه تجارت بین‌الملل ایجاد شده، تعرفه واردات اغلب کشورهای دنیا پایین است و ایران جزء معدود کشورهایی است که هنوز تعرفه‌ای بالا بر واردات محصولات وارداتی اعمال می‌کند. این تصور خلاف واقع است.
در دنیای امروز حمایت از بخش کشاورزی تا جایی برای کشورهای جهان اهمیت داشته‌است که کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی، با وجود برگزاری جلسات متعدد در این زمینه، تا امروز نتوانسته‌اند به اجماعی بر سر کاهش تعرفه‌ها به منظور افزایش تجارت محصولات کشاورزی دست یابند؛ درحالیکه در مورد محصولات غیر کشاورزی، کشورهای عضو این سازمان به نتایج مشترکی رسیده‌اند و امروزه تعرفه واردات کالاهای صنعتی در کشورهای عضو این سازمان بسیار اندک است. علت اصلی این عدم موفقیت را باید در اصرار کشورهای پیشرفته و صنعتی به تداوم حمایت از بخش کشاورزی جست و جو کرد.
برای نمونه میانگین تعرفه‌ی اخذ شده از واردات در برخی کشورها به تفکیک کالاهای کشاورزی و غیر کشاورزی نشان داده شده‌است.
همانطور که در جدول بالا مشخص است در کشورهای پیشرفته جهان تعرفه‌ی واردات محصولات کشاورزی بسیار بیشتر از تعرفه‌ی واردات محصولات غیر کشاورزی است. همچنین کشورهایی چون کره جنوبی، ترکیه، سوئیس و نروژ در زمینه بالا بردن تعرفه واردات محصولات کشاورزی در مقایسه با دیگر کشورها پیشرو هستند و میانگین تعرفه‌ی اخذ شده از واردات محصولات کشاورزی آن‌ها بیش از ۵۰ درصد است.
ذکر یک نکته در مورد روش محاسبه تعرفه‌های جدول فوق ضروری است: تعرفه میانگین برابر است با نسبت درآمدهای گمرکی به کل واردات. در اغلب کشورها تعرفه‌ی وضع شده برای واردات کالاهای کشاورزی به قدری بالاست که در عمل میزان واردات آن‌ها بسیار اندک است. به همین دلیل بسیاری از کالاهایی که تعرفه بالایی برای آن‌ها وضع شده تأثیر کمتری در میانگین حقوق ورودی اخذ شده در کل واردات دارند و بنابراین میانگین تعرفه محاسبه شده مقداری کمتر از حد واقعی اندازه‌گیری میشود.
اما در ایران رویکرد افزایش تعرفه واردات بخش کشاورزی در بین مسئولین رواج ندارد و همواره ضرورت کاهش تعرفه واردات محصولات (کشاورزی و غیر کشاورزی) برای عضویت در سازمان تجارت جهانی مطرح است.
به طور کلی یکی از اولین اقدامات در راستای حمایت از بخش کشاورزی، درک این مسئله است که در تعیین تعرفه واردات کالا، حساب محصولات کشاورزی و مواد غذایی از دیگر کالاها جداست. در ادامه نیز لازم است میزان تعرفه واردات این محصولات متناسب با نیاز داخلی و وضعیت تولیدکنندگان داخلی تعیین شود.
با اینحال بالابردن تعرفه‌ی واردات تنها روش حمایت از کشاورزان نیست و کشورهای جهان از روش‌های اثرگذار و متنوع دیگری نیز برای این کار استفاده می‌کنند که در یادداشت‌های بعدی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
