مسیر اقتصاد/ در کنار جنگ داخلی، سوریه تحت تحریم‌های بین‌المللی شدیدی نیز قرار گرفت. به طوری که تجارت خارجی این کشور در برهه‌هایی از جنگ، به طور کامل مختل شد. سوریه در دهه ۹۰ میلادی از درآمدهای بالای نفتی بهره‌مند بود، اما در سال‌های اخیر با کاهش تولید نفت، تخریب مناطق صنعتی سوریه و افزایش واردات، تراز تجاری این کشور منفی شد.
گفتنی است، جنگ در سوریه به نابودی بیش از هزار واحد صنعتی خصوصی و وارد شدن خساراتی به ارزش بیش از ۳ میلیارد دلار به صنعت و بازرگانی این کشور منجر شده است.
سرنوشت کالاهای صادراتی سوریه به کجا رسیده است؟
تاثیر جنگی که در سوریه به وقوع پیوست، تنها به خسارات انسانی و اجتماعی محدود نشد، بلکه صنایع سوریه که درگذشته شهرت جهانی داشته‌اند، از جمله صنایعی مانند شیشه، صفحات مسی، بافندگی، تولید صابون و… را نیز تحت تأثیر قرار داد.
کالاهای اصلی صادراتی سوریه پیش از جنگ، از نفت خام و محصولات فرآوری شده نفت، تا ورقه‌های مسی، جواهرآلات، پنبه، زیتون، روغن زیتون، صابون، سبزیجات، پوشاک، میوه و آجیل را شامل می‌شد.
با این حال، وقوع جنگ باعث از بین رفتن بسیاری از کسب و کارها و انتقال بسیاری دیگر از آن‌ها به سایر مناطق و حتی دیگر کشورها گردیده است.
حلب، صاحب یکی از بزرگترین مناطق صنعتی در غرب آسیا بود
پیش از جنگ، بسیاری از شهرهای سوریه از جمله حلب، به طور مشخص به عنوان مناطق صنعتی تعیین شده بودند. مناطق صنعتی موجود در حلب که مرکز تولیدات کارخانه‌ای سوریه از جمله تولید داروها، منسوجات و پوشاک، مواد شیمیایی و محصولات کشاورزی بودند، طی جنگ با آسیب‌های چشمگیری روبرو شدند.
از جمله این مناطق می‌توان به شهرک صنعتی شیخ نجار اشاره کرد که حجم ویرانی آن به بیش از ۸۰ درصد می‌رسد.
گروه‌های تروریستی در سال‌های اخیر به صورت متمرکز و سازماندهی شده به کنترل تجهیزات این شهرک‌ها، سرقت آن‌ها و تخریب هرآنچه باقی می‌ماند، اقدام کرده‌اند.
با این حال، بسیاری از شهرک‌های صنعتی – با ظرفیت محدود- در حال بازگشایی و آغاز به کار هستند که رشد و توسعه فعالیت‌شان، حمایت بیشتر دولت و ورود سرمایهگذارهای خارجی را می‌طلبد.
تجار سوری خط تولید خود را به کشورهای همسایه منتقل می‌کنند
در سال ۲۰۱۴، دولت تصمیم گرفت تا دو منطقه جدید صنعتی در لاذقیه به مساحت ۳۵۰ هزار و ۲۲۵ هزار متر مربع ایجاد نماید و بانک‌های خصوصی گزارش دادند آمادگی اعطای وام برای انتقال کارخانه‌ها به مناطق امن مانند لاذقیه و طرطوس را دارند. با این حال، بسیاری از تولید کنندگان، خط تولید خود را به سایر کشورهای همسایه مانند ترکیه، مصر و اردن منتقل کرده‌اند. مصر به طور ویژه کسب و کار بخش پوشاک و نساجی حلب را به سوی خود جذب کرده است.
ایران باید اصلی‌ترین نقش را در تقویت محور مقاومت ایفا کند
تراز تجاری سوریه طی سال‌های نبرد با داعش، منفی بوده است و این نمایانگر نیاز سوریه به واردات برای سال‌های متمادی پس از جنگ است.
ایران که در زمان جنگ به خوبی نقش خود را به عنوان شریک راهبردی سوریه ایفا کرده است، باید امروزه و در دوران جنگ اقتصادی نیز حضور خود در کنار سوریه را پر رنگ نماید؛ حضوری که از یک سو می‌تواند به صادرات محصولات ایرانی به سوریه منتهی گردد و از سوی دیگر به حمایت از سوریه در بازتولید توان صنعتی خود منجر شود.
این حضور می‌تواند از جنس صادرات کالا و خدمات، انتقال فناوری و سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف صنعتی سوریه باشد.
لازم به ذکر است که بسیاری از نیازهای وارداتی سوریه از طریق ایران قابل تامین است و در مقابل، سوریه نیز با احیای مناطق صنعتی خود، توان تامین بسیاری از کالاهای مورد نیاز ایران از جمله روغن زیتون، پوشاک و پنبه را دارا می‌باشد.
ساماندهی حضور ایران در سوریه با همکاری دولت و نیروی قدس
همراهی اقتصادی ایران و سوریه، قطعا به سود هر دو کشور خواهد بود و به تقویت محور مقاومت منتهی خواهد شد. با این حال، تحقق این همراهی برد-برد، تشریک مساعی دولت و نیروی قدس سپاه پاسداران برای حمایت فعالانه از ورود تجار و سرمایهگذارهای ایرانی به بازار سوریه را می‌طلبد. در غیر این صورت، عدم حضور به موقع و موثر ایران، صنعتگران سوری را به سمت مرتفع کردن نیاز خود را از طریق کشورهای دیگری نظیر ترکیه سوق خواهد داد.
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
