به گزارش مسیر اقتصاد رسیدگی به شکایت‌های تجاری کشورهای جهان از یکدیگر، یکی از مهم‌ترین و اساسی ترین وظایف سازمان تجارت جهانی است. نهاد داوری این سازمان به طور معمول باید ۷ داور داشته باشد و در هر پرونده شکایت از سوی کشورها، ۳ داور به طور اختصاصی پس از بررسی اسناد ارائه شده از سوی طرفین، حکم نهایی WTO را اعلام می‌نمایند.
اما از حدود یک ماه قبل و پس از به پایان رسیدن دوران مسئولیت دو تن دیگر از داوران سازمان تجارت جهانی، نهاد داوری این سازمان با تنها یک داور اداره می‌شود. این بدان معنی است که نهاد داوری WTO عملا امکان رسیدگی به هیچ شکایت تجاری جدیدی از سوی کشورهای جهان را ندارد و قوانین این سازمان هیچ الزام اجرایی ندارند.
آمریکا مانع اصلی اضافه شدن داور جدید به نهاد داوری سازمان تجارت جهانی
دلیل اضافه نشدن داور جدید به سازمان تجارت جهانی، جلوگیری آمریکا از این روند است. آمریکا معتقد است نهاد داوری WTO عملکردی بسیار نامطلوب دارد و از این رو تا تغییر ساختاری این سازمان، از اضافه شدن داور جدید به آن جلوگیری نموده است.
بر اساس قوانین WTO، تصمیم گیری درخصوص اقدامات مهمی همچون تأیید داور جدید، باید با رأی مثبت تمامی اعضای WTO انجام بگیرد و از این رو آمریکا توانسته است در طول ۲ سال اخیر از اضافه شدن داور جدید به این سازمان جلوگیری نماید.
در این مدت کشورهای عضو ۲۹ مرتبه درخواست تأیید داور جدید برای نهاد داوری WTO را مطرح کرده‌اند اما در تمامی این موارد دولت آمریکا با این درخواست مخالفت کرده است.
محورهای انتقادات آمریکا از عملکرد نامطلوب نهاد داوری WTO
«رسیدگی غیرمنصفانه به پرونده‌ها»، «دخالت بیش از حد در امور داخلی کشورها» و «طولانی شدن بیش از حد زمان رسیدگی به پرونده‌های تجاری» سه دلیل اصلی انتقاد آمریکا از عملکرد نهاد داوری سازمان تجارت جهانی عنوان شده است.
درحال حاضر بسیاری از کشورهای عضو WTO نیز با انتقادات آمریکا از نهاد داوری این سازمان همراه هستند. اما در عین حال برخی کشورها معتقدند تعطیل شدن این نهاد عملا به معنی پایان کار آن است و آمریکا نباید این بلا را بر سر این نهاد بین‌المللی بیاورد.
آمریکا به دنبال اجرای «قانون قدرت» در عرصه تجارت جهانی است
در این خصوص آقای جیمز باچوس، یکی از داوران سابق نهاد داوری WTO گفته است: آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین منتقد عملکرد نهاد داوری سازمان تجارت جهانی، تا به حال بیشترین سود را از این بخش برده است. تا به حال بیشترین قضاوت ها در سازمان تجارت جهانی به سود آمریکا بوده است و در عین حال این کشور کمترین توجه را به الزامات اجرای قوانین از سوی WTO داشته است.
به عقیده وی اکنون شرایط تغییر کرده است و بسیاری از کشورهای دیگر نیز از شرایط فعلی سود می‌برند و به همین دلیل آمریکا با تضعیف WTO در عرصه تجارت جهانی قصد دارد در نهایت هرنوع قانون مداری را به کنار بگذارد و به جای آن «قانون قدرت» را در این عرصه حکمفرما نماید. در این صورت کشوری مانند آمریکا به دلیل قدرت اثرگذاری سیاسی و اقتصادی بالا در جهان، می‌تواند هر اقدامی را در دستورکار قرار دهد و در عین حال دیگر کشورها را به رعایت محدودیت‌های مدنظر خود مجبور نماید.
منابع:
شینهوا؛ plink.ir/1CMJV
بی بی سی؛ plink.ir/dplO8
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
