شرایط دریافت مالیات بر درآمد در کشور با معیارهایی که امروز در سطح دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد فاصله دارد و در دیگر کشورها، سازوکارهای جذابی در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرد.
به عنوان نمونه، درحال حاضر مالیات بر درآمد برای تمامی افرادی که حقوق دریافت می‌کنند به طور یکسان وضع شده و شرایط خانواده و تعداد اعضای آن تأثیری در نرخ مالیات ندارد.
در واقع از آنجا که وضعیت خانواده‌ای که ۵ نفره است و در آن تنها پدر خانواده شاغل بوده با فرد شاغلی که خانواده تشکیل نداده متفاوت است، ضروری است مالیاتی که از این دو اخذ میشود متفاوت باشد. از طرف دیگر ممکن است در برخی خانواده‌ها تعداد افرادی که کار می‌کنند و درآمد دارند بیشتر از یک نفر باشد.
میزان مالیات بر درآمد در اغلب کشورهای دنیا بسته به تعداد افراد خانواده هر فرد متفاوت است. به عنوان مثال بیشترین نرخ مالیات از افرادی اخذ میشود که به تنهایی زندگی می‌کنند و تاکنون تشکیل خانواده نداده‌اند. در مقابل برای فردی که تنها حقوق بگیر یک خانواده با جمعیت بالا است نرخ مالیات بر درآمد به مراتب کمتر است. در واقع میزان نرخ مالیات با افزایش تعداد افراد خانواده‌ی فرد حقوق بگیر کاهش می‌یابد. همچنین چنانچه در خانواده‌ای بیش از یک نفر حقوق دریافت کند، نرخ مالیات برای آنها بیشتر خواهد بود.
طبق آمار سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه[۱] در کشور بلژیک که یکی از بیشترین نرخ‌های مالیاتی دنیا را دارد، مالیات مستقیم که بر درآمد افراد اعمال میشود برای یک فرد شاغل مجرد، ۵۵٫۳ درصد و برای خانواده‌ای که تنها یکی از افراد آن حقوق بگیر هستند و دو فرزند نیز دارند ۴۰٫۴ درصد است. میزان مالیات بر درآمد در آمریکا نیز برای افراد طبقه‌های فوق به ترتیب ۳۱٫۷ و ۲۱ درصد است.
در نمودار زیر نرخ مالیات بر درآمدی که برخی از کشور برای دو دسته افراد فوق اعمال می‌کنند نشان داده شده‌است.
همانطور که مشخص است میزان مالیات در این کشورها متناسب با درآمد خانوار و تعداد اعضای خانواده تعیین میشود و تنها ملاک تعیین نرخ مالیات میزان درآمد نیست.
البته لازم است به این نکته توجه شود که لازمه‌ی اجرای چنین سیاست‌هایی در کشور، برقراری شفافیت و اتصال سیستم‌های اطلاعاتی مختلف درخصوص افراد جامعه به یکدیگر است و در غیر اینصورت، وضع تخفیف‌های مالیاتی تنها به باز شدن راهی برای سوء استفاده فرصت طلبان منجر خواهد شد.
[۱] OECD: Organisation for Economic Co-operation and Development
