به گزارش مسیر اقتصاد کشور روسیه در سال های اخیر از جانب آمریکا تحت تحریم های شدیدی قرار گرفته است. با این حال این کشور توانسته است با اتخاذ سیاست های اقتصادی مناسب و ایجاد زیرساخت های مورد نیاز، آثار تحریم ها بر اقتصاد داخلی را به حداقل برساند.
سیاست بانک مرکزی روسیه برای مدیریت نوسانات ارزی
یکی از سیاست های موفق روسیه در حوزه ارزی بوده است که با آغاز ریاست خانم الویرا نابیولینا بر بانک مرکزی این کشور به اجرا در آمده است. خانم نابیولینا به عنوان بهترین رئیس بانک مرکزی سال ۲۰۱۵ برگزیده شده است و توسط نشریه معتبر بنکر بهترین رئیس بانک مرکزی سال ۲۰۱۶ اروپا اعلام شده است.
تا دسامبر ۲۰۱۴ نرخ ارز و نظام بانکی روسیه تحت فشار شدید قرار داشتند و اقتصاد در حال رکود بود. این شرایط نیاز به پاسخ قاطع بانک مرکزی روسیه داشت. در همین راستا بانک مرکزی تصمیم گرفت تا نرخ ارز را شناور کند.
لازمه اجرای سیاست ارزی مذکور ایجاد یکسری زیرساخت ها بود. بدین منظور بانک مرکزی از پیش یک حرکت فوری برای هدف قرار دادن تورم اعلام کرده و سرعت اصلاحات بانکی را افزایش داد. این سیاست ها به مرور نتایج مثبتی بر جای گذاشت.
رئیس بانک مرکزی روسیه پیش از همه برای کنترل نوسانات نرخ ارز و ثبات دهی به آن نیاز داشت تورم را مهار کند. خانم نابیولینا مقابله خود با نرخ تورم، ساختار معیوب سیستم بانکی روسیه و انتظارات هدایت نشده که عامل بی ثباتی نرخ بهره می شد را در دستور کار قرار داد.
حرکت به سمت نظام ارزی شناور جهت گذر از بحران ارزی
نابیولینا به این نتیجه رسیده بود که موفقیت سیاست های ارزی در گروه وجود سیستم بانکی سالم است. بدین صورت اصلاح بلندمدت سیستم بانکی را در دستور کار قرار داد و بعد از اعمال تحریم های مالی و بانکی شدید علیه روسیه، بانک مرکزی این کشور با تغییر نظام ارزی شناور مدیریت شده به نظام ارزی شناور توانست دوره سخت نوسانات ارزی را پشت سر بگذارد.
از آنجایی که بانک مرکزی روسیه کفایت و قدرت سیستم بانکی برای اثرگذاری در بازار ارز را ارتقاء داده بود لذا هنگام مواجه شدن روسیه با تحریم‌های آمریکا، با عدم مداخله و افزایش آزادی نرخ ارز در بازار به اهداف خود در گذر از نوسانات ارزی نایل شد.
دو مرتبه تجربه موفق سیاست ثبات دهی خودکار بانک مرکزی روسیه
سیاست ارزی ثبات دهی خودکار بانک مرکزی روسیه طی چندین سال دو مرتبه مورد استفاده قرار گرفت و نتایج مثبت خود را نشان داد. روسیه با عدم مداخله و شناورسازی نرخ در شرایط بحرانی درعین اینکه اثرگذاری تزریق ارز بر بازار را افزایش داد، از هدر رفت منابع ارزی خود جلوگیری نمود.
بانک مرکزی روسیه دلیل اتخاذ سیاست ارزی شناور را در توانایی آن برای ثبات دهی خودکار به اقتصاد عنوان می کند. نظام ارزی شناور به دلیل انعطافی که دارد، در برابر تهدیدات و تکانه های خارجی سازگار عمل می کند و تطابق اقتصاد با تغییرات خارجی را تسهیل می کند.
بدین ترتیب با تکیه بر اصلاح سیستم بانکی و با اتخاذ این سیاست به موقع ارزی، اقتصاد روسیه با نوسانات ارزی مواجه شد، اما به با تعدیل و گذر سریع این نوسانات، از پایدار شدن و وقوع نوسانات با واریانس بالا جلوگیری شد.
حفظ ذخایر ارزی نتیجه سیاست بانک مرکزی روسیه
خانم نابیولینا در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه «هنگامی که نرخ ارز در اوج بحران سال ۲۰۱۴ شناور شد، آیا در این شرایط گزینه های خوب دیگری وجود نداشت؟» می گوید: «در واقع ما مجبور شدیم در دوره ریسک های بالا برای ثبات مالی به سمت یک نرخ ارز شناور حرکت کنیم، چراکه در غیر این صورت باید ذخایر طلا و ارزی خود را مصرف می کردیم.»
نابیولینا می گوید «به نظر من نرخ ارز شناور برای جذب شوک های خارجی به خوبی مؤثر بوده و تعدیل سریع تر تراز پرداخت‌ها را به همراه داشته است. ما این مسأله را مجدداً در سال ۲۰۱۶ شاهد بودیم و این بار قیمت نفت افت کرد و به لطف نرخ ارز شناور اثرات آن در کل بازارهای مالی قابل توجه نبود.»
یک اثر مثبت دیگر حرکت روسیه به سمت نرخ ارز شناور این بود که اتخاذ سیاست مذکور باعث توسعه بیشتر بازارهای مالی مشتقه برای مدیریت ریسک نرخ ارز در این کشور شده است. وجود این بازارها در کنار بازار نقدی ارز، مراجعه تقاضاها به بازار نقد را کاهش می دهد و محلی برای پاسخ به نیازهای سوداگرانه ایجاد می کند. وجود این قبیل بازارها نیز موفقیت سیاست ارزی روسیه را افزایش داد.
پیش نیاز شناورسازی نرخ ارز چیست؟
لازم به ذکر است شناورسازی نرخ ارز در هر کشوری نسخه مختص خود را دارد و باید مبتنی بر پیش نیازهایی انجام شود. به طور خاص در کشور روسیه بانک مرکزی این کشور بر پایه وجود سازوکارهای مالی و پولی متعددی که در این کشور جریان داشت اقدام به شناورسازی نرخ ارز نمود. یکی از این پیش نیاز ها اصلاح نظام بانکی است که دست کم در زمان بحران‌های مالی عملکردی در راستای منافع عمومی کشور داشته باشند.
همچنین این کشور برای اتخاذ سیاست ارزی متناسب باید به شرایط ویژه کشور خود نیز توجه می کرد؛ شرایطی از قبیل حساسیت و وابستگی متقابل نرخ ارز به بهای جهانی نفت، شوک های داخلی، خارجی، سیاسی و اقتصادی از چالش های پیش روی رئیس بانک مرکزی روسیه بود تا سیاست ارزی مناسب را اتخاذ کند.
منابع:
بانک تسویه بین المللی yon.ir/UKKJv
اینترپرس سرویس نیوز yon.ir/lx05I
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
