به گزارش مسیر اقتصاد علیرغم هزینه ۲.۵ هزار میلیارد دلاری سالانه در پروژههای زیرساخت کشورها، برآوردها نشان می دهد که هنوز با میزان سرمایه گذاری کافی فاصله ای بسیار است. از این رو تنها راه حل دستیابی به این امر احداث و تکمیل پروژههای عمرانی به روش مشارکت عمومی-خصوصی است.
یکی از مشکلات موجود در این موضوع این است که بسیاری از پروژه های بزرگ عمرانی در زمان احداث و تکمیل متوقف می شود. بررسی های اتحادیه اروپا نشان می دهد که در سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ از ۹ پروژه بزرگ عمرانی تعداد ۷ مورد آن با تاخیر و کمبود بودجه مواجه شدند. به عنوان مثال در آمریکا پروژه بزرگراه بین المللی در نزدیکی شهر ایندیاناپولیس بیش از ۵۱ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است اما دو سال تکمیل این پروژه متوقف شده بود.
۳ مانع اصلی در تکمیل پروژه های عمرانی به روش PPP
مطالعه ای در طول سه سال گذشته با استفاده از نظرات ۷۲ تن از مدیران سازمان های مهندسی، شرکت های مالی،حقوقی و مدیریت پروژه و با هدف شناسایی عوامل عدم موفقیت در تکمیل پروژههای عمرانی به روش مشارکت عمومی-خصوصی انجام شده است. این تحقیقات نشان می دهد که ۳ عامل زیر جز پرتکرارترین موانع تکمیل پروژه عمرانی است:
عدم تعامل و همکاری دولت و بخش خصوصی: یکی از موانع تکمیل پروژه های عمرانی عدم تعامل و همکاری دولت و بخش خصوصی بوده است. مدیران سازمان های آمریکایی بیان می کنند که «همکاری دولت با بخش خصوصی چه از نظر تعاملات رفتاری و چه از نظر مناسبات کاری حائز اهمیت بسیاری است. این دو طرف به سختی می توانند با یکدیگر کنار بیایند و بایستی به سلامت رفتاری و کاری میان نهادهای دولتی و بخش خصوصی توجه ویژه ای شود».
عدم طراحی قراردادهای انعطاف پذیر: مدیران سازمان های کانادایی معتقدند واگذاری هر پروژه عمرانی نیاز به طراحی یک قرارداد جداگانه دارد که از مهمترین ویژگی های این قرارداد انعطاف پذیری مفاد آن است. تجربه در این کشور نشان می دهد که طراحی یک نوع قرارداد با مفاد واحد برای همه پروژه ها در سال های ابتدای احداث پروژه بخش خصوصی را از ادامه فعالیت بازدارد.
تعریف تعهدات سنگین: از دیگر عوامل عدم موفقیت در تکمیل پروژه های عمرانی ایجاد تعهدات سنگین برای هر دو طرف است. بررسی ها نشان می دهد که هرچه تعهدات موجود در قراردادها سنگین تر باشد، به مرور زمان در روابط کاری هر دو طرف و در زمان تکمیل پروژه عمرانی تاثیر منفی می گذارد.
ضرورت پذیرش سریع مشکلات و رفع موانع موجود در تکمیل پروژه های PPP
در عوض پروژه هایی موفق می شوند که ویژگی هایی همچون تعامل بیشتر از طریق طراحی سازوکار به اشتراک گذاری دیدگاه ها در مورد مشکلات پروژه و طراحی روش های انعطاف پذیر همکاری از طریق شناور کردن مفاد قرارداد را جز اصول کاری دو طرف قرار می دهند.
بی شک پروژه های عمرانی که به روش مشارکت عمومی-خصوصی و در سطح کلان صورت می گیرد، یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی است و تاخیر در تکمیل و بهره برداری از آنان هزینه های زیادی را به کشور متحمل می کند.
از این رو یکی از مهمترین عوامل در تکمیل پروژههای نیمه تمام عمرانی و واگذاری آنان پذیرش سریع مشکلات و رفع موانع آن توسط قانون گذار است.
منبع: هاروارد بیزینس ریویو / yon.ir/pgfrA
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت