به گزارش مسیر اقتصاد پدیده فرار مالیاتی در ایران بسیار گسترده است؛ به گونه ای که اگر جلوی فرار مالیاتی ۴۰ هزار میلیارد تومانی گرفته شود، می توان یارانه مردم را تا دو برابر افزایش داد. این در شرایطی است که دولت برای کسری بودجه به فکر برداشت از صندوق توسعه ملی است. در این شرایط به نظر می رسد جلوگیری از فرار مالیاتی یکی از بهترین راه ها برای جبران کسری بودجه باشد.
برای بررسی این موضوع، برنامه گفتگوی ویژه خبری چهارشنبه شب، با حضور هادی خانی مدیر کل دفتر مبارزه با فرار مالیاتی سازمان امور مالیاتی و سید فرید موسوی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و داریوش ابوحمزه کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
الزامات جلوگیری از فرار مالیاتی
هادی خانی با بیان اینکه برای مبارزه با فرار مالیاتی، عزم ملی و مشارکت همه دستگاه ها لازم است، افزود: هوشمندسازی یکی از اهداف سازمان امور مالیاتی است و برای رسیدن به این هدف ۲ طرح مهم پایگاه اطلاعات مؤدیان و فعالان اقتصادی کشور و سامانه صندوق های فروشگاهی را تعریف کردیم که در صورت اجرایی شدن این ۲ طرح به ریزداده هایی از فعالیت های اقتصادی کشور می رسیم. با این وجود برای پیشگیری از سوء استفاده های احتمالی، به همکاری دیگر دستگاه ها هم نیاز داریم.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از ریشه های فرار مالیاتی مربوط به کم کاری سازمان امور مالیاتی نبوده است، اضافه کرد: فرار مالیاتی پنج عنصر دارد که یک عنصر آن سازمان امور مالیاتی است. اگر دستگاه مربوط در صدور مجوز کارت های بازرگانی، اعتبار سنجی درست را انجام می داد و این کارت به راحتی در اختیار هر کسی قرار نمی گرفت، فرارهای مالیاتی ناشی از آن بر دوش سازمان امور مالیاتی بار نمی شد. بخشی از دستگاه های اجرایی و حاکمیتی کشور، همکاری لازم را با سازمان امور مالیاتی نکردند.
مدیرکل بازرسی و مبارزه با فرار مالیاتی سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه از چند ماه پیش در موضوع پوزهای بانکی ورود کردیم، ادامه داد: بیش از ۷ میلیون دستگاه پوز بانکی (پایانه های پرداخت کارت خوان) در کشور داریم. اینکه این دستگاه پوز با چه کاربری و دست چه افرادی قرار گرفته مهم است. از بانک مرکزی می خواهیم هر چه زودتر دستگاه های پوز را از نظر مالیاتی شناسنامه دار کند و این بانک تا پایان امسال فرصت دارد تا این کار را انجام دهد.
وی افزود: مردم اگر به مطب پزشکی مراجعه کردند و آن مطب دستگاه کارتخوان نداشت، موضوع را به ستاد خبری سازمان امور مالیاتی به شماره ۰۲۱۳۵۰۱۹ اعلام کنند و سازمان امور مالیاتی علاوه بر جریمه غیر قابل بخشش، این نوع عدم همکاری ها را فرار مالیاتی محسوب و با آنها برخورد قانونی می کند.
فرار مالیاتی نتیجه اجرا نشدن طرح جامع مالیاتی در دو دهه اخیر
در ادامه سیدفرید موسوی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه همیشه فرار مالیاتی مطرح بوده است، گفت: باید بسترهای این فرار مالیاتی را شناسایی و مسدود کنیم. با توجه به وجود درآمدهای نفتی در کشورمان، درآمدهای مالیاتی را بیشتر برای جبران هزینه های دولت مطرح می کنیم. هنجارهای اجتماعی و فرهنگی کشور درباره اخذ مالیات هم باید اصلاح شود. سازمان امور مالیاتی تاکنون از روش های سنتی برای اخذ مالیات استفاده کرده است. دستگاه هایی بودند که از ارائه اطلاعات به سازمان امور مالیاتی خودداری می کردند اما با پیگیری های مجلس ، فهرستی از این دستگاه ها ارائه شد.
وی افزود: طرح جامع مالیاتی را از دهه ۸۰ تعریف کردیم اما سازمان امور مالیاتی تا ماه پیش با توجه به رودربایستی که با برخی دستگاه ها داشت، ریزداده های آن ها را ارائه نکرده است. هنجارهای اجتماعی کشورمان در زمینه فرارهای مالیاتی باید اصلاح شود زیرا هنوز فرار مالیاتی در کشورمان خیانت محسوب نمی شود و در بعضی اوقات فرار مالیاتی نوعی افتخار و هوشمندی و خلاقیت محسوب می شود.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه رسانه ها باید در این زمینه نقش آفرین باشند و روشنگری کنند، افزود: این عادلانه نیست که مالیات کارمندان و کارگران، پیش از پرداخت حقوق آنها کسر می شود اما برخی صنوف، مالیات نمی پردازند. ۲۰ درصد اقتصاد در کشورمان زیر زمینی است و رد پایی از آنها وجود ندارد؛ اگر اطلاعات و داده ها در سامانه سازمان امور مالیاتی تجمیع شوند این رقم کاهش خواهد یافت.
وی ادامه داد: هنوز برای بخش هایی از اقتصاد کشورمان مانند خرید و فروش زمین و ارزش افزوده ملک مسکونی، پایه مالیاتی تعریف نکرده‌ایم و در این بخش خلاء قانونی داریم همچنین باید برنامه ای برای محدود سازی معافیت های گسترده و بی ضابطه مالیاتی داشته باشیم.
اصناف ماهانه حدود ۳۰۰ هزار تومان مالیات پرداخت می کنند
در ادامه داریوش ابوحمزه کارشناس اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با اشاره به شرایط تحریمی کشور گفت: حتما باید درآمدهای مالیاتی مان افزایش یابد زیرا اگر این اتفاق نیفتد ممکن است در تدوین بودجه دچار مشکل شویم؛ بنابراین نقش و عملکرد درست سازمان امور مالیاتی بسیار حیاتی است.
وی افزود: بر اساس قانون بودجه سال ۹۸، اکنون کارمندان دولت بیش از ۶ هزار میلیارد تومان مالیات می پردازند اما مالیات پرداختی مشاغل همه اصناف کشور حدود ۹ هزار میلیارد تومان است یعنی اصناف ماهانه حدود ۳۰۰ هزار تومان مالیات پرداخت می کنند که این رقم بسیار کمتر از مالیات پرداختی بسیاری از کارمندان دولت است.
ابوحمزه گفت: یکی از موانع وصول نشدن کامل درآمدهای مالیاتی این است که نظام مالیاتی در کشورمان اکنون ممیز محور است؛ برخلاف کشورهای دیگر که این موضوع نظام مند است.
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
