دکتر وحید شقاقی شهری استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی، در گفتگو با مسیر اقتصاد با مقایسه نرخ رشد نقدینگی و رشد اقتصادی در کشور گفت: در طول ۴۰ سال اخیر رشد نقدینگی در کشور به طور میانگین بین ۲۰ تا ۲۵ درصد و رشد اقتصادی به طور میانگین حدود ۴ درصد بوده است.
شقاقی با بیان اینکه ما به التفاوت رشد نقدینگی و رشد تولید به تورم منجر می شود، گفت: اگر اقتصاد بتواند نقدینگی را جذب کند، تورم ایجاد نمی شود؛ ولی اگر نتواند نقدینگی را جذب کند، منجر به تورم می شود و نظریه مقداری پول هم به همین مطلب اشاره دارد. نظریه مقداری پول در بلند مدت در اقتصاد ایران نیز صادق بوده و تنها در زمان هایی که دولت ها دست به واردات زدند و اجازه ندادند که رشد نقدینگی اثرات خود را در اقتصاد نشان دهد، صادق نبوده است. اما هر زمان که واردات با مشکل مواجه شده، افزایش تورم خود را نشان داده است.
بانک ها عامل اصلی رشد نقدینگی هستند
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی منشا رشد نقدینگی در دهه ۶۰ و دهه ۸۰ به بعد را متفاوت دانست و اظهار داشت: در دهه ۶۰ کسری بودجه دولت ها عمدتا با استقراض از بانک مرکزی پوشش داده می شد و دلیل عمده خلق نقدینگی، کسری بودجه دولت و استقراض آن از بانک مرکزی بود. اما از دهه ۸۰ به بعد، عمده خلق نقدینگی در نظام بانکی انجام شده و بانک ها برای حل مسئله ناترازی منابع خود دست به خلق نقدینگی زدند.
شقاقی ادامه داد: طرف دارایی و بدهی بانک‌ها ناتراز و دارایی های آنها موهوم و غیر واقعی شده است. بانک ها برای اینکه بتوانند سود سپرده های گذشته خود را بدهند، با پیشنهاد نرخ های سود بالا اقدام به جذب سپرده گذار جدید کردند و همین عامل موجب شد که دست به خلق نقدینگی و رقابت برای افزایش نرخ سود بزنند.
کنترل بخش غیر مولد و حمایت از بخش مولد، راهکار هدایت نقدینگی به سمت تولید
استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی مهار بخش غیر مولد و جذاب کردن بخش مولد را راهکار هدایت نقدینگی به سمت تولید دانست و گفت: باید بخش غیر مولد و بازارهای سوداگری مانند طلا، ارز، مسکن و واردات را با ابزارهایی مثل مالیات و تعرفه غیر جذاب و پرریسک کرد و در مقابل، بخش مولد و تولید را با ابزارهایی مثل حمایت یارانه ای، کاهش مالیات و بهبود محیط کسب و کار جذاب و کم ریسک نمود.
انتهای پیام/ نظام مالی
