به گزارش مسیر اقتصاد اجلاس کشورهای گروه ۲۰ اواخر ماه گذشته میلادی در کشور ژاپن برگزار شد و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه یکی از مهم ترین حاضرین این نشست بود. پوتین پیش از حضور در این نشست و در مصاحبه با روزنامه فایننشال تایمز، به بیان نکاتی درخصوص نظم حاکم بر جهان پرداخت و به طور ویژه از نظام‌های لیبرال کشورهای غربی انتقاد کرد.
پوتین: لیبرالیسم غربی منسوخ شده است
پوتین با بیان اینکه در عرصه نظام بین الملل کنونی، برخلاف دهه های قبل، دیگر کشورهای لیبرال غربی نمی‌توانند هرچه را که می‌خواهند به دیگر کشورهای جهان تحمیل کنند، گفت: ایده های لیبرالی اکنون منسوخ شده است. اکنون ارزش های لیبرال با منافع بخش قابل توجهی از جمعیت جهان در تضاد است.
پوتین در این مصاحبه ضمن تأکید بر اینکه مردم دیگر اقبالی به لیبرال ها ندارند، انتخاب دونالد ترامپ در آمریکا و اقبال گسترده مردم کشورهای اروپایی به احزاب ملی گرا و روی گردانی آن ها از لیبرال ها را نشانه ای برای منسوخ شدن لیبرالیسم غربی عنوان کرده بود.
پاسخ غربی ها به ادعای پوتین
تأکید پوتین بر اینکه لیبرالیسم منسوخ شده و مردم جهان اقبالی به ارزش های لیبرالی ندارند، به مزاق بسیاری از سران کشورهای غربی و به طور خاص اروپایی خوش نیامد. از این رو مقامات اروپایی و همچنین رسانه های پرمخاطب آن ها به سرعت تلاش کردند پاسخ این اظهار نظر را به نحوی بدهند. آن ها تلاش کردند ضمن دفاع از اصول و ارزش های لیبرالیسم، بر تداوم و موفقیت آن تأکید کنند.
به طور خاص یان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا در اظهار نظری ضمن رد منسوخ شدن لیبرالیسم گفت: هرکس ادعا کند لیبرال دموکراسی غربی منسوخ شده، در واقع مدعی است که آزادی منسوخ شده است؛ مدعی است که حاکمیت قانون منسوخ شده است؛ مدعی است که حقوق بشر منسوخ شده است. ما در اروپا این ارزش ها را قبول داریم. من معتقدم حکومت های استبدادی و حکومت های اولیگارشی هستند که منسوخ شده اند و دوره آن ها سر آمده است؛ هرچند ممکن است هنوز هم در برخی موارد این دست حکومت ها تأثیرگذار و مفید به نظر برسند.
چرا مردم جهان از لیبرالیسم روی گردان شده اند؟
یکی از مهم ترین انتقاداتی که به نظام های لیبرال وارد می شود آن است که بعد از دهه های طولانی از حاکمیت آن ها، همچنان مشکلات ناشی از نابرابری و بی عدالتی در بین جوامع، به طور گسترده ای وجود دارد. اکنون بعد از دهه ها از افول کمونیسم و ادعای پیروزی لیبرالیسم در تقابل با دیگر مکاتب، نمی توان ادعا کرد که نظام های لیبرال و سرمایه داری غربی توانسته اند دنیا را به جایی بهتر برای زندگی عامه مردم تبدیل کنند.
نکته اساسی در این زمینه به مقوله آزادی برمی گردد. ایجاد آزادی و حمایت از حقوق فردی، مهم ترین شعار لیبرالیسم است که در طول تاریخ به آن استناد شده است. اما رواج بازار آزاد و تلاش های نافرجام حکومت های مبتنی بر آن در زمینه ایجاد آزادی و عدالت به قدری ناموفق بوده است که در بسیاری از کشورها به روی گردانی مردم از لیبرالیسم و اقبال آن ها به سمت احزاب ملی گرا و اقتدارگرا منجر شده است.
کشور روسیه یکی از بهترین مثال ها در این زمینه است؛ بعد از جنگ سرد در این کشور تلاش شد با ایجاد نظام های بازار آزاد مردم به سمت لیبرالیسم سوق داده شوند؛ اما مشکلات ناشی از آن موجب اقبال مردم به پوتین و قدرت گرفتن وی در طول سال های اخیر شده است.
تضاد ذاتی نظام های لیبرال در مقوله آزادی
به طور قطع برخی از شعارهای لیبرالی همچون دفاع از حقوق انسان‌ها، همواره مورد اقبال مردم قرار میگیرد و کسی با آن ها مخالف نیست؛ اما نکته اساسی آن است که آیا نظام های لیبرال غربی توانسته است در عمل به این شعارها موفق باشند؟
به طور خاص در مقوله آزادی، نظام های لیبرالی با یک تناقض مواجهند. از طرفی آن ها آزادی انسان ها را مهم ترین شعار خود می دانند و از طرف دیگر مردم را به نحوی در سازوکارهای بی رحم بازار آزاد محبوس می‌کنند که در عمل هیچ اثری از آزادی های فردی باقی نمی ماند. در واقع قواعد بازار آزاد، در عمل با آزادی طبیعی انسان ها در تضاد است و این تناقض و تضاد ذاتی موجب کاهش اقبال مردم به لیبرالیسم، حتی در کشورهای غربی شده است.
منابع:
گاردین yon.ir/JH8Dd
بلومبرگ yon.ir/xPX2y
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
