دکتر رسول بخشی دستجردی عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان در گفتگو با مسیر اقتصاد در پاسخ به این سوال که بانک ها واسطه وجوه هستند یا خالق پول، گفت: دیدگاه دوم خیلی به واقعیت نزدیک تر است. بانک ها بدون جذب سپرده می توانند به صورت درونزا خلق پول کنند.
«خلق پول از هیچ» بانکها حتما به ربا منجر میشود
بخشی درباره آثار خلق پول بر اقتصاد کشور گفت: در ادبیات اقتصاد کلان، گروهی از اقتصاددانان وجود دارند که جزو جریان متعارف اقتصاد نیستند و از نظریات شومپیتر پیروی می کنند. این دسته از اقتصاددانان معتقدند که خلق پول از هیچ باعث ایجاد توسعه و رونق تولید می شود. از نظر این افراد، کارآفرین کسی است که برای بر هم زدن وضع موجود و ایجاد وضعیت بهتر دارای ایده است، اما پول ندارد. بنابراین باید از طریق اعطای وام به او پول داد. این دسته از اقتصاددانان معتقدند که برای اعطای وام به کارآفرینان نمی توان از نقدینگی موجود استفاده کرد و باید از هیچ خلق پول کرد؛ چرا که نقدینگی موجود باید صرف نگهداشت سطح فعالیت های موجود شود.
استاد دانشگاه اصفهان با بیان این که خلق پول از هیچ به ربا می انجامد، گفت: اگر بانک واسطه وجوه باشد و پول موجود را وام بدهد، ربا در سطح کلان اتفاق نمی افتد و بانکدار نمی تواند ربا بگیرد. برای این که بانکدار بتواند در سطح کلان ربا دریافت کند، باید حتما پول از هیچ خلق شود.خلق پول از هیچ ربای پنهان است. اقتصاد اسلام با توجه به شناختی که بنده دارم، مخالف خلق پول به هر شکل است.
تورم، لازمه خلق پول از هیچ
این عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان تورم را لازمه خلق پول از هیچ دانست و اظهار داشت: امکان ندارد پول از هیچ خلق شود و تورم ایجاد نشود. باید تورم وجود داشته باشد تا کارآفرین بتواند وام دریافتی خود را با بهره تسویه کند. این مسئله بسیار مهم است و به راحتی می توان آن را با مدل ریاضی نشان داد.
وی با بیان این که تورم باعث به هم ریختن توزیع درآمد و ثروت می شود، افزود: مسئله خلق پول بسیار مهم است و علمای اسلامی باید روی این مسئله کار کنند.
جایگزین شدن طلا با پول اعتباری به خاطر ایجاد ربا بود
بخشی گفت: اگر پول به صورت طلا باشد، ربا در سطح کلان از بین می رود. اما اگر اسکناس باشد و ارزش ذاتی پول بسیار کمتر از ارزش مبادله ای آن باشد، ربا اتفاق میفتد.
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان با اشاره به قانون گرشام گفت: قانون گرشام در اقتصاد می گوید که پول بد، پول خوب را از جریان خارج می کند. به این ترتیب، اسکناس جایگزین طلا و اعتبار جایگزین اسکناس می شود. جایگزین شدن طلا با اسکناس و اسکناس با اعتبار به خاطر سرقت، سختی حمل و نقل و این گونه موارد نبود؛ بلکه به خاطر ایجاد ربا بود.
نظام پولی جهان بر بدهی استوار است
بخشی ادامه داد: وقتی اقتصاد روی خلق پول استوار شود، بدهی توسعه پیدا می کند. بانک برای وام دادن به اشخاص، آن را به حساب بانکیشان واریز می کند. در این حالت به طور هم زمان، هر ۲ ستون دارایی و بدهی در ترازنامه بانک افزایش می یابد. اما از آن جا که به بدهی، بهره تعلق می گیرد، بدهی همیشه از نقدینگی بیشتر است. در حال حاضر، نقدینگی کشور حدود ۱۹۰۰ هزار میلیارد تومان است؛ اما بدهی مردم به بانک ها حدود ۲۴۰۰ تا ۲۵۰۰ میلیارد تومان است.
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان با اشاره به وضعیت بدهی و نقدینگی آمریکا گفت: بدهی ملی آمریکا حدود ۲۲ هزار میلیارد دلار است؛ اما نقدینگی آمریکا ۱۴ هزار میلیارد دلار است. یعنی بدهی ملی آمریکا از نقدینگی آن بیشتر است.
وی افزود: نظام پولی جهان بر بدهی استوار است و بدهی نیز روند فزاینده دارد. وقتی بدهی فزاینده باشد، یعنی نمی توان آن را هرگز تسویه کرد و اقتصاد حتما فرو می پاشد.
بخشی رباخواران، بانکداران و یهودی ها را مدافع خلق پول از هیچ دانست و افزود: خود آقای شومپیتر یک بانکدار است. برای اینکه در اقتصاد کلان بتوان از جهان رباخواری کرد، باید پول از هیچ خلق شود. البته روی سخن بنده با هم وطنان مدافع خلق پول نیست.
نیاز به یک FATF ملی داریم
بخشی کاهش سود بانکی و جلوگیری از فعالیت های سوداگرانه در حوزه زمین، مسکن، طلا و ارز را راهکار رونق تولید بدون نیاز به خلق پول دانست و گفت: ما به یک FATF ملی نیازمندیم.
وی ادامه داد: ۷۰ درصد نقدینگی کشور مربوط به ۱ درصد سپرده ها است که این سپرده ها متعلق به حدود ۲۱۶ هزار نفر است. در صورتی که بانک مرکزی سود سپرده ها را کم کند، این سپرده ها به بازارهایی همچون زمین، مسکن، طلا و ارز هجوم می آورند. بنابراین، پرداخت سود به این افراد باعث بیکاری و پرداخت نکردن آن سبب تورم می شود. در واقع، زندگی میلیون ها نفر در اختیار این ۲۱۶ هزار نفر است.
انتهای پیام/ نظام مالی
باید بانکها ملزم شوند که فقط در کارهای تولیدی حق سرمایه گذاری دارند نه دلالی
احسنت؛ واقعا لذت بردم
متاسفانه اقتصاددان کلان نگر همچون این مصاحبه ای که خوندم، خیلی کم سراغ دارم تو ایران
خدا حفظتون کنه