یکی از چالش های صندوق نوآوری و شکوفایی، فرآیند طولانی اعطای تسهیلات به شرکت های دانش بنیان است. این مسئله باعث شده است که شرکت ها مدت زمان زیادی را منتظر دریافت تسهیلات بمانند و نتوانند روی دریافت این تسهیلات در زمان مدنظر حساب باز کنند.
به نظر میرسد که مدیران ارشد صندوق نیز به این نقیصه پی برده باشند؛ زیرا آنها در مصاحبههای خود عنوان کردهاند که علیرغم سرعت بالای ورودی طرحها به صندوق نوآوری و شکوفایی، کمبود نیروی انسانی در صندوق، رسیدگی بهموقع به درخواستها را با دشواری مواجه کرده است.
با اینحال باید توجه داشت که جذب نیروی انسانی بیشتر و بزرگتر کردن بدنه اجرایی صندوق، تنها ذیل رویکرد تصدیگرایانه صندوق نسبت به کل فرآیند تامین مالی شرکتهای دانشبنیان قابل توجیه است. رویکردی که صرفاً منجر به افزایش هزینههای جاری صندوق میشود و حتی در کوتاهمدت نیز نمیتواند حریف پیچیدگی و تنوع فعالیتهای فناورانه و گسترش آنها در کشورمان شود.
رویکرد مناسب جهت کاهش بوروکراسیهای فرآیندی و ارائه بهموقع تسهیلات، برونسپاری فعالیتها به صندوقهای پژوهش و فناوری است. صندوق نوآوری و شکوفایی ذیل این رویکرد، میتواند بهجای اینکه توان محدود خود را صرف فعالیتهای اجرایی نماید، توان صندوقهای پژوهش و فناوری را در راستای اهداف خود جهتدهی نماید و بهطور همزمان زمینهی رشد و توسعه آنها را نیز فراهم آورد.
البته تاکنون سطحی از برونسپاری فعالیتها توسط صندوق نوآوری و شکوفایی انجام شده است و برخی از تسهیلات پس از آنکه توسط صندوق تصویب میشوند، فرآیند اجرایی پرداخت آنها به صندوقهای پژوهش و فناوری واگذار میشود. این برونسپاری، اولیه است و همچنان قسمتهای اصلی فرآیند اعطای تسهیلات، یعنی ارزیابی تخصصی و طراحی مدل اعطای تسهیلات در داخل صندوق نوآوری و شکوفایی باقی ماندهاند.
البته همین سطح از برونسپاری فعالیتها نیز به روش مناسبی انجام نشده است و نهتنها باعث کاهش زمان ارائه خدمت نشده است، بلکه خود در زمانبر بودن پرداخت تسهیلات موثر بوده است.
آزادی عمل بسیار محدود صندوقهای پژوهش و فناوری در فعالیتهای برونسپاری شده، باعث شده است این صندوقها حتی برای جزئیترین نکات و تصمیمگیریها، نیاز به استعلام از صندوق نوآوری و شکوفایی داشته باشند. این اتفاق نیز باعث شده است در عمل همچنان برخی از تسهیلات مصوب در سال ۹۴ تاکنون در صف پرداخت تسهیلات باقی مانده باشند.
با این اوصاف به منظور بهبود عملکرد تنها نهاد تامین مالی شرکت های دانش بنیان، تغییر رویکرد صندوق نوآوری و شکوفایی از تصدیگری به قاعدهگذاری و تسهیلگری، اولین گام در جهت ارتقای خدمات صندوق است. تا زمانی که صندوق بهجای تعامل بلندمدت با صندوقهای با انگیزه و چابک بخش خصوصی و مدیریت فعالیتهای آنها، خود را با جزئیات چند هزار طرح شرکتهای دانشبنیان درگیر نماید، انتظار ارائه خدمات مالی بهموقع و منعطف از صندوق نوآوری و شکوفایی، انتظار نابهجایی است.
امید است که با درایت مسئولان صندوق، این اتفاق هر چه سریعتر بیفتد و شرکت های دانش بنیان بتوانند ساده تر از تسهیلات صندوق نوآوری و شکوفایی استفاده نمایند و زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی را فراهم آورند.